Vriendjes maken is soms moeilijk

door Gastauteur

Hoe maak je vrienden? Mijn gedachten zijn bij mijn oudste zoon van zes. Ik zie hoe graag hij vriendjes wil maken. Tegelijkertijd zie ik dat hij het lastig vindt om het contact te leggen en te houden. Ik voel mijn tranen prikken. Goed voelen wat hij zelf wil en daarbij rekening houden met de ander gaat hem niet gemakkelijk af. Hij lost dit op door de clown te spelen.

Ik zie de verschillen met mijn jongste zoon van drie. Die beweegt zich gemakkelijk en weet goed wat hij wil. Mijn oudste vraagt eerst toestemming om vrienden met de ander te zijn. Hoe deed ik dit als kind? Ik zie mijzelf in mijn oudste. De herkenning doet pijn en maakt me ook rustig. Het komt wel goed met hem, zoals het met mij ook goedkwam.

Zelfvertrouwen

Als je als kind net even anders bent, of op school nergens in uitblinkt? Wat doe je dan? Als niemand je lijkt te zien of lijkt te waarderen? In mijn geval deed ik vooral stoer en laconiek. Want hé, jij kan me niets maken. Het is niet dat ik geen vrienden had of werd gepest. Toch was ik altijd op mijn hoede. Ze konden me ineens niet meer aardig vinden. Mijn oplossing? Volgzaam zijn, zoals een goede vriendin betaamt. Schikken naar wat de ander wil. Ja, daar blonk ik in uit.

Wat ik wil voor mijn zoon? Ik wil dat hij zich sterk en zeker voelt met of zonder vriendje om te spelen. Dat hij zichzelf mag zijn en dat het oké is wanneer hij niet de beste is. Hij is zijn beste zelf. Het ene moment een harde werker, enthousiast en onbevangen. Het andere moment is zijn houding allesbehalve actief. Dat maakt het zo ingewikkeld, juist voor mij. Ik voel zijn tweestrijd. Ik kan mijn instinct om hem te ‘onderwijzen’ bijna niet onderdrukken. Uit ervaring weet ik inmiddels dat ‘onderwijzen’ vaak alleen maar forceert. Ik geef hem daarmee de boodschap dat hij het zelf niet kan. Dat is nou net niet wat ik hem wil vertellen. Hij mag het zelf doen, hij mag het zelf ervaren. En ik? Ik mag hem langs de zijlijn helpen. Ik vertrouw erop dat het hem lukt, al vind ik het ook nog steeds spannend.

Hoe werkt vriendschap eigenlijk voor jonge kinderen?

Bij baby’s merk je al voorkeur voor andere kinderen. Ze kijken naar elkaar en reageren met gezichtsuitdrukkingen of ze gaan kraaien. Als ze gaan kruipen, zoeken ze elkaar op om samen te zijn. Bij peuters zie je veel imitatiespel waarbij andere kinderen leuk zijn om de kunst bij af te kijken. Peuters leven vooral in het hier en nu en hebben de psychologische connectie nog niet gelegd. Met vriendjes is het dan nog vaak: ‘uit het oog, uit het hart’. Vanaf een jaar of vier gaat het geheugen een grotere rol spelen. Rond deze leeftijd begint de behoefte aan vriendschap te ontstaan. Het kiezen van vrienden gaat op basis van activiteiten die ze allebei leuk vinden.

Uit onderzoek blijkt dat de gelukkigste kinderen sociaalvaardige kinderen zijn. Kinderen die niet zo sociaalvaardig zijn, dreigen eerder buiten de boot te vallen. Om sociaalvaardig te zijn is een goed zelfbewustzijn een voorwaarde. Hoe beter je kind zichzelf begrijpt hoe gemakkelijker vrienden maken gaat.

Lukt het om vrienden te zijn met zichzelf?

Dat is ook de sleutel om je kind te helpen. Door als ouder te reageren op behoeften van je kind. Je kind leert zo dat de eigen behoefte belangrijk zijn. Je kunt je kind ook helpen door samen te onderzoeken wat het kind echt wil. Wat zit er onder zijn gedrag? Luisteren naar eigen behoeften is de basis voor een goed zelfbewustzijn.

Kun je nog meer doen om te helpen?

Praat over emoties en geef woorden aan gevoelens. Vergeet natuurlijk niet om te vragen of jouw interpretaties kloppen. Op deze manier haal je het bewustzijn van je kind naar boven. Breng ook je eigen overtuigingen in beeld. Wat is van jou en wat is van je kind? In mijn geval lopen mijn gevoelens en angsten dwars door die van mijn zoon. Wanneer dit helder is, kun je meer bij je kind zijn en actiever luisteren. Samen kom je er samen achter hoe je kind zich voelt. Lukt het om vrienden te zijn met zichzelf en met de ander? Wat zijn uitdagende situaties? Waar kan je kind hulp bij gebruiken?

Doe samen een rollenspel. Laat je kind de situatie schetsen die je kind lastig vindt. Spreek af hoe jullie het gaan doen. Een rollenspel geeft zoveel inzicht. Je kind ervaart dan wat er gebeurt en jij kunt het zien. Kijk ook naar de houding van je kind. Hoe raken de voeten de grond? Staan ze plat op de grond? De knieën iets gebogen? Hoe gaat de ademhaling? Gaat die naar de buik? Wat zie in de ogen van je kind? Een stevige houding maakt je kind sterker. Rust in je buik geeft rust in je hoofd. Vanuit rust kan een kind reageren vanuit het nu. En die ogen, die vertellen je meer dan je denkt! Is het gelukt?

Mijn zoon en ik? Die komen er wel! Ik help hem zijn weg te vinden, door meer te voelen. Tussendoor geef ik hem een dikke knuffel. Als zijn vriendjes het natuurlijk niet zien, want hij is als zes.

Erika is moeder van twee stoere jongens, trainer Rots & Water en pedagogisch coach in de kinderopvang. Haar talenten en ervaringen komen samen in Kinderen & Zo www.kinderenzo.nl

Boekentips

Word lid

In onze fijne online community verbind je met gelijkgestemden

Verder lezen

Oeps foutje – maak je tijdschriftenrijtje netjes

Oeps foutje – maak je tijdschriftenrijtje netjes

Daar ging iets mis! Het is de bedoeling dat je alle 4 de ruggen van het tijdschrift samen een mooi geheel worden en dat er weer Kiind staat. Dat is dit jaar jammerlijk mislukt. Kijk maar: (En hieronder vind je De Grote Oplossing!)...

Adoptie: wachten, wachten…

Adoptie: wachten, wachten…

Laetitia uit België droomt van een kind adopteren. Ze vertelt in drie delen hoe ze dat heeft gedaan. Lees ook het eerste deel van haar verhaal. Intens zwanger Weerom een wonder: niet lang na onze beslissing om met adoptie door te gaan, was ik opnieuw zwanger! De...

Kolven buitenshuis – het kan echt overal!

Kolven buitenshuis – het kan echt overal!

Kolven buitenshuis. Er is iets geks mee aan de hand: het vinden van een plekje om te kolven is een ware zoektocht, en toch kan  het uiteindelijk overal. De redactie heeft zelf allerlei kolfsessies meegemaakt, dus wij vroegen aan onze lezers: ‘Wat is de gekste plek...

Column: Verhuizen

Column: Verhuizen

'Ik wil helemaal niet naar een ander huis. Helemaal niet', moppert mijn driejarige zoon. 'Eén mama moet hier blijven met mij.' Voor hem hoeft het niet, de verhuizing, en dat snap ik best. Hij is erg gesteld op zijn vertrouwde omgeving. Ons huis met het groene hek,...

Column: Het territorium van mijn kinderen

Column: Het territorium van mijn kinderen

Ik stap in het donker mijn bed uit. Schuifelend beweeg ik me richting de deur. Ik schop tegen een schoentje, glijd bijna uit over een memorykaartje, en in de badkamer moet ik eerst het opstapje opzij schuiven voor ik op de wc kan gaan zitten. ’s Ochtends...

12 tips om met je boosheid om te gaan

12 tips om met je boosheid om te gaan

Ons drama-moment van de dag is vaak wanneer mijn dochter uit school komt. Zodra ze me ziet, wordt ze boos en verdrietig. Ik zie dat ze haar boosheid en verdriet opgespaard heeft. Mijn eerste neiging is nog steeds om 'Argh, daar gaan we weer!' te denken, maar ik...

GRATIS EDITIE KIIND

Lees Kiind stiekem lekker gratis. Download editie OER! Je ontvangt meteen ook de nieuwsbrief vol inspiratie - waarvoor je je ieder moment kunt uitschrijven.

Het is gelukt, we gaan een mail naar je typen! (check ook je spamfolder)

0