1. Vertrouw!
Laat het los en heb vertrouwen; kinderen leren ontzettend veel van de wereld om zich heen. Een eventuele achterstand kan ingehaald worden. Echt.
2. Ontspan
Niemand leert nieuwe dingen onder druk. Merk je dat er een periode van rust en vrij spelen nodig is? Geef daar dan aan toe.
3. Spelenderwijs leren
Kinderen leren een heleboel zonder dat je het door hebt. Dus speel spelletjes, lees voor, kijk interessante documentaires, discussieer en filosofeer samen over de wereld om je heen, bak een taart en laat je kind de verhoudingen uitrekenen, leer de primaire kleuren en de kleuren die krijgt als je mengt via het boek Eefje Donkerblauw en maak ze daarna zelf met verf, doe experimenten (Pinterest is your friend), begin met voorzaaien en zie hoe alles groeit of maak een wereldreis door over elk land of continent een boek voor te lezen. Bonuspunten als je daarna samen iets lekkers maakt uit dat land.
Vrij en verbindend spelen
Met niets of duurzaam speelgoed
Kies een dag waarop er niets geleerd mag worden en hou bij hoe vaak dit toch gebeurt
4. Inspiratie voor het oprapen
Geen inspiratie? Kijk om je heen! Vooral bij kleine kinderen biedt wat er buiten gebeurt vaak een hoop inspiratie. Doe experimenten met sneeuw en ijs (scheikunde). Kijk naar de bolletjes die groeien, zoek uit dat werkt en teken ze na (biologie en fijne motoriek). Ontdek welke vogels je in de tuin ziet, hoe ze overleven, waarom anderen wegtrekken en waarheen, lees samen een boek over vogels (biologie, aardrijkskunde en taal). Of maak wat lekkers voor ze (fijne motoriek). Zoek uit hoe het komt dat er sneeuw valt in de winter en waarom het soms regent en hoe je verschillende wolken kunt herkennen (aardrijkskunde). En het belangrijkste; luister vooral naar je kind, want de vragen komen vanzelf je hoeft alleen tijd vrij te maken om erop in te gaan.
5. Doe niets
Learn Nothing Day; plan een dag in waarop er niets geleerd mag worden en hou mentaal of op een lijstje bij hoe vaak dit toch gebeurt. Omdat je kind een vraag stelt, iets kijkt op tv, er iets gebouwd of getekend wordt, iemand probeert te lezen wat er op het pak hagelslag staat, er gerekend wordt tijdens een spelletje of het bakken van muffins of omdat je voorleest. Je ontdekt al snel; niets leren bestaat niet!
6. Voorlezen
Levende boeken voorlezen; dit is iets waar veel thuisonderwijzers gebruik van maken. Levende boeken zijn boeken waarvan het verhaal prettig is om te lezen en waar je ondertussen een hoop van leert. Door het voorlezen van boeken die zich in andere landen afspelen leer je bijvoorbeeld allerlei wetenswaardigheden over dat land. Van boeken die over bepaalde periodes in de geschiedenis gaan én spannend zijn leer je iets over het verleden. Boeken over dieren leren je iets over de natuur. In AVI boeken probeert men dit ook te doen, maar het pakt niet altijd goed uit vind ik. Het verhaal is vaak ondergeschikt aan de woordjes die geleerd moeten worden. Een fijne tip om te leren lezen met een leuk verhaal zijn de boeken van Vos en Haas van Sylvia Vanden Heede.
7. Luisterboeken
Verzamel of leen de allermooiste luisterboeken om (samen) naar te luisteren. Vaak bieden ze inspiratie tot spel en prikkelen ze de nieuwsgierigheid. Voor oudere kinderen zijn er ook geweldige opnames over geschiedenis, het heelal en nog veel meer. Zo begon mijn zoon ooit eens een gesprek over de vrouwonvriendelijke visie van Plato. Had hij over geleerd tijdens het luisteren naar een luisterboek.
8. Documentaire of film
Kijk samen een documentaire of mooie film en ontdek hoeveel je daarvan leert. Is je kind nieuwsgierig geworden? Ontdek samen meer over het onderwerp via de bibliotheek of het internet.
9. Knutselen
Ga iets creëren. Kijk deze live over creativiteit ter inspiratie en ontdek hoeveel kinderen hiervan leren. Knutselen is ook een mooie manier om met de interesses van je kind aan de slag te gaan. Zo knutselden wij ooit eens een mini bieb met pasjes, een scanapparaat en eigen en zelfgemaakte boeken. Maakten een klein theater voor vingerpopjes, ontwierpen heel veel knikkerbanen en kettingreacties, kleiden dino’s om mee te spelen en voor stop-motion filmpjes, bedachten en maakten eigen spelletjes, knutselden de planeten uit ons zonnestelsel en nog veel meer.
10. Activiteitenpot
Je kind weet het zelf wel: laat hem bijvoorbeeld een pot vullen met briefjes wat hij allemaal de volgende dag wil doen. Het lesprogramma bestaat dan dus uit steeds een verrassing (maar toch niet te spannend). Je zult verrast zijn wat kinderen verzinnen. Zo belandde in de pot van de zoon van Janine een briefje met ‘Topografie overhoren’ (wat vervolgens in de zelfgebouwde hut gebeurde). Of ze verzinnen iets waar ze niet goed in zijn en graag willen oefenen.
Beeld: Mirjam Hagendijk
