Ons drama-moment van de dag is vaak wanneer mijn dochter uit school komt. Zodra ze me ziet, wordt ze boos en verdrietig. Ik zie dat ze haar boosheid en verdriet opgespaard heeft. Mijn eerste neiging is nog steeds om ‘Argh, daar gaan we weer!’ te denken, maar ik probeer het om te buigen naar: ‘Hoe kan ik er voor haar zijn? En: eerst maar eens naar huis’. De tips die mij helpen, heb ik hieronder beschreven.
Argh, daar gáán we weer!
Vooral niet: Op je tong bijten
Je voelt al lichte irritatie en boosheid, maar ‘je houdt je in’. Grote kans dat je op een gegeven moment explodeert waardoor het allemaal nog veel erger wordt dan het was geweest als je meteen iets gezegd had. Ik doe dat ook regelmatig, en het inhouden is nooit handig.
Vooral wel: Doorademen
Adem met open mond in, en met open mond uit, tot in je buik. Hier een zachte H-klank bij maken, werkt nog beter. Mijn ademcoachvriendin vertelde mij dat de meeste mensen gewend zijn te ademen zoals we alleen horen te ademen bij stress. Maar dan de hele dag. Als je stress voelt of geïrriteerd bent, zet je als eerste je adem vast. Ik merk het bij mezelf meteen. Fop jezelf door dóór te blijven ademen. En je wordt vanzelf rustiger. ‘Fake it ’till you make it’ dus. Concentreer je op je ademhaling.
Vooral niet: Roepen van een afstand
‘Stop daarmee!’ ‘Blijf daar eens vanaf!’ ‘Houd eens op met huilen!’ Los van de inhoud van die teksten hebben ze niet zoveel zin. Je maakt ook geen contact door vanaf een afstand te roepen wat er moet gebeuren. Soms lijkt het even het handigste, maar hoe vaak levert het op dat zo de situatie opgelost wordt? Ga naar je kind toe, kijk op ooghoogte naar je kind en maak contact.
Vooral wel: Vraag je af wat de behoefte is van je kind
Als je kind boos en onaardig tegen je doet, kun je al snel niet-helpende gedachten krijgen als: ‘Ja zeg, doe ik zo mijn best, het is ook nooit goed’. Ik herken dat in ieder geval goed wanneer mijn dochter uit school komt en onaardig tegen mij doet. Ik probeer me dan af te vragen: welke behoefte zit hieronder? Waarom voelt zij boosheid? Is ze verdrietig? Ik merk zelf meteen dat ik me meer betrokken voel bij de situatie in plaats van dat ik me van haar verwijder. Ik voel dan compassie en er verdwijnt direct een portie boosheid.
Vooral niet: In de aanval
Soms ook lastig bij kinderen vanaf een jaar of zes: niet terugvechten. Je kind is misschien heel mondig en voor jouw gevoel onredelijk. Door je kind te blijven zien voor wat hij/zij is: een onvolgroeid mensje dat nog steeds hard bezig is om de wereld te leren kennen, help je jezelf om milder naar je kind te kijken.
Vooral wel: Aangeven wat er bij jou gebeurt
Probeer te vertellen wat het met je doet als je kind boos doet tegen jou. Dat klinkt vast heel soft, maar ‘Het maakt me verdrietig wanneer…’ levert een kind meer inzichten op dan ‘Doe niet zo stom’. Je helpt je kind hiermee ook empathischer te communiceren met anderen. Nu en later.
Vooral niet: Meteen willen oplossen
Als mijn dochter boos doet, wil ik zo snel mogelijk dat dat opgelost is. Eigenlijk meteen. Alsof het er niet mag zijn. Het helpt mij om tegen mezelf te zeggen: ‘Dit is nu even de situatie’. Als ze dan boos voor me uit fietst, wordt ze vanzelf een stuk rustiger. Dat is een stuk fijner dan het in woorden te willen oplossen. Soms is de niets-doen-aanpak wat je nodig hebt.
Vooral wel: In het moment leven
Als je gestresst bent, kun je soms het gevoel hebben dat je voor altijd en oneindig in die situatie zit. Terwijl het een kwartier later koek en ei kan zijn. Een grapje van je stresshormonen die de boel even overgenomen hebben. Het kan je helpen om te denken: ‘Dit is even nu zo‘. Straks zie je wel weer verder.
Vooral niet: Persoonlijk aantrekken
Dit was nog mijn grootste les. Ik vroeg mezelf ineens af waarom het me zo raakte als mijn kind boos tegen me doet. Ik denk dat het is omdat ik zo mijn best doe om het te voorkomen en het voelt dan oneerlijk als ze toch boos wordt. Maar het gaat niet om mij. Of ergens wel: ze voelt zich veilig bij mij, en dus kan ze haar boosheid hier kwijt. Maar het is niet op mij persoonlijk gericht. Soms moet ik mezelf dat even vertellen. Dus: trek het je niet aan!
Vooral wel: Veel knuffelen
Door te knuffelen maak je lekker veel oxytocine aan, het gelukshormoon dat een fijn gevoel geeft en stress doet afnemen. Misschien wil je kind eerst even alleen zijn, maar laat hem/haar weten dat je beschikbaar bent voor een knuffel en dat jij het fijn zou vinden om even te knuffelen. Met mijn dochter heb ik nu afgesproken dat we elkaar eerst een lange knuffel geven als ze uit school komt, waarbij ze kan vertellen hoe ze zich voelt en waar ze behoefte aan heeft (bijvoorbeeld: in stilte naar huis fietsen). Dat heeft al veel verschil gemaakt!
Vooral niet: Streng naar jezelf
Net zoals je kind, ben jij ook aan het leren functioneler en empathischer te communiceren. Grote kans dat jij het als kind niet meegekregen hebt. Leg de lat niet te hoog voor jezelf. Je hoeft het niet allemaal goed te doen. Kom er wel bij je kind op terug nadat je een keer uit de bocht vloog.
Blijven oefenen en laten zíen dat je zelf ook oefent is het mooiste wat je je kind kunt geven!
Vooral wel: Voor jezelf zorgen
De andere tips gaan over reageren op het moment zelf. Maar er moet wel een beetje energie in je batterij zitten. Zorg ervoor dat je op andere momenten oplaadt, zeker in fases waarin er veel boze buien en gedoe zijn. Probeer te mediteren, dat kan ook in tien minuten. Er zijn zelfs apps voor. We leven nu eenmaal in een tijd waarin we idioot veel stress aanmaken. Dat moet op de een of andere manier gecompenseerd worden. Of neem een lang bad, lees een boek, schrijf iedere dag een klein stukje, ga naar de sauna, doe iets met vriend(innen), iets helemaal voor jezelf. Kijk wat daarin haalbaar is voor jezelf. Kijk wat je wilt en hoe je dat kunt aanpakken. Het zorgt ervoor dat je heftige momenten beter kunt hebben. Ik merk in ieder geval een groot verschil tussen perioden waarin ik mezelf even vergeet en perioden waarin ik goed voor mezelf zorg!
Lees ook: ‘Boeddhisme voor moeders‘ van Sarah Naphtali; een fijn boek vol tips.
