Als je vrouw is bevallen, staat er een overweldigende tijd voor de deur. Tjokvol liefde en wonder, zeker. En minstens zo vol met vraagtekens. Wat kun je doen in de kraamtijd, terwijl je vrouw en je kersverse baby herstellen van de bevalling?
1 Wees aanwezig
Met stip op één staat simpelweg: er zijn. Je aanwezigheid is echt essentieel. Jullie wereld is door elkaar geschud. Er is een piepklein en tegelijk allesoverheersend wezentje jullie leven binnengekomen. Wees samen in dit avontuur.
2 Verschoon de luiers
Behalve veel samenzijn kun je ook ontzettend veel doen. Het lijkt soms alsof je vrouw de enige is die iets kan doen: zij ligt dag en nacht met jullie baby in haar armen te voeden en dutjes te doen. Juist nu ben je zo belangrijk: al het andere kun jij naar je toe schuiven. Grijp je kans en regel elke verschoning. Leer je baby kennen op de commode en geef je vrouw een heerlijk frisse baby retour.
3 Wieg en loop rond
Na de luiers die jouw domein kunnen zijn, heb je ook eindeloos veel kansen om wiegend met je baby te bonden. De borst biedt troost, maar op nummer twee komt echt gedragen worden. Dat dragen is perfect voor jou als partner. Jouw lichaam is niet recent binnenstebuiten gekeerd en jij hebt een uithoudingsvermogen dat je vrouw nu mist. Dit is de ultieme tijd om je baby te wiegen, bij je in een draagdoek te stoppen, op schoot te houden en mee te nemen op een wandelingetje.
4 Neem de nachtdienst
Een hele dikke tip: verschoon je baby na de nachtvoedingen. Het is logisch dat je als moeder de voedingen geeft (ook wanneer je met de fles voedt), want het systeem van de moeder is gericht op de hongersignalen van jullie baby. Zij is dus vaak het eerst wakker en begint met voeden. Niets is fijner dan een partner die na elke voeding je baby overneemt, hem verschoont en terug in bed legt. Ik spreek uit ervaring. Als net bevallen vrouw is opstaan en tillen echt een klusje. Geen groter cadeau dan na het voeden direct verder mogen slapen terwijl je baby in zorgzame handen is.
Verdiep je in moeder en baby: Wat baby’s nodig hebben
5 Breng drankjes en hapjes
Zodra je baby drinkt, krijgt je vrouw enorme dorst. Echt waar. Regel vers water binnen handbereik voor haar. En een constante aanvoer van gezonde hapjes kan ook geen kwaad, want reken maar dat ze veel extra calorieën nodig heeft om de melkproductie voor jullie baby op peil te houden. Neem ‘binnen handbereik’ overigens zo letterlijk mogelijk: niets zo frustrerend als een droge keel en een glas water dat een paar centimeter te ver weg staat, met je armen vol baby.
6 Bewaak de rust
Sinds de bevalling heb je maar liefst twee supergevoelige huisgenoten. Zowel je baby als je vrouw kunnen sterk reageren op geluid, licht, drukte en gedoe. Voor beide geldt dat het soms moeilijk is om grenzen aan te geven. Een kalm en regelmatig ritme kan helpend zijn. Bespreek vooraf welke mensen de baby mogen vasthouden, en bewaak die afspraak. Jij kunt in deze fase krachtiger de grenzen markeren dan zij.
Jeroen: Bewaak het fort en brul als het moet
7 Plan afspraken
Het plannen van kraambezoek en helpende handen ontzorgt je vrouw geweldig. Bekijk samen per dag of week wat fijn is, en regel het gewoon.
8 Verwen je vrouw
Superbelangrijk. Ook – juist! – als ze moe en chagrijnig is. Als ze je aanraking niet verdraagt en geen gesprek langer dan vijf minuten volhoudt. Realiseer je dat voorheen een dagje sauna onder de noemer ‘verwennen’ viel, en dat nu een douche nemen al hemels is voor haar.
9 Knuffel je baby
Jeroen schreef er vaker over: als vader moet je andere wegen vinden om een band met je baby op te bouwen. De vele voedingen zorgen voor veel contact tussen moeder en baby. Jouw kansen liggen voor en na die voedingen. Knuffel je baby, creëer huid-op-huidcontact, draag je baby veel bij je. Zo leren jullie elkaars geluiden, geur, ademhaling en ritme goed kennen.
10 Word Chef huishouden
Van een heel andere orde, maar ook hartstikke belangrijk: wees de chef over jullie huishouden. Van boodschappen aanvoeren, tot schoonmaken en koken. Alles blijft nodig. Of je het nu zelf oppakt, of dat je het hele zaakje uitbesteedt, hiermee ontzorg je je vrouw en kan al haar aandacht bij haar eigen herstel en bij jullie baby blijven.
11 Faciliteer haar dutjes
Rust, rust, rust. De kraamtijd duurt 6 weken en al die tijd zijn dagelijkse middagdutjes aanbevolen. Haar postnatale lichaam herstelt er beter van. De melkproductie heeft ook dutjes nodig, want in de avonden vraagt je baby meestal om veel voedingen. Kijk wat jij kunt doen om haar dutjes te garanderen. Slaapt ze het beste met de baby bij zich? Of helpt het als jij in de middag met de baby bent, zodat haar slaap dieper kan zijn?
12 Heb geduld – en wanhoop niet!
Je vrouw lijkt soms onherkenbaar veranderd, en in zekere zin is dat ook zo. De vrouw die je had, heeft een transformatie ondergaan die ze zelf ook nog niet kan doorgronden. Niet alleen de hormonen, de komst van de baby zelf en de fysieke gebeurtenissen hebben haar veranderd. Ook emotioneel gezien is je vrouw grondig door elkaar geschud. En dat is voor jou als partner op zijn zachtst gezegd pittig. Waar is de vrouw die je kende gebleven? Ben jij nog wel belangrijk voor haar, nu ze helemaal opgaat in jullie baby? Komt jullie intimiteit nog wel terug?
Ja, het komt weer goed. En ja, het kan een tijd duren. De moeder-baby-alliantie is ongenadig sterk. Allemaal nuttig voor de veilige hechting, maar echt wel zwaar voor jou. Haar aandacht, haar tijd en zelfs haar lichaam zijn nu de volledige eigendom van jullie baby. Het vraagt tijd voordat je vrouw weer voelt dat ze ‘van zichzelf’ is, laat staan ‘van jou’. Check het bij Jeroen: alle vaders gaan hier doorheen.
13 Bewonder je vrouw
Heb haar lief, laat haar weten dat ze een goede moeder is, dat je haar mooi en geweldig vind en al die dingen. Compleet met melkvlekken, make-up- en beha-loos en met wallen onder haar ogen (Oké, overdrijf niet. We weten allemaal dat het niet de meest sexy fase is).
Zeg dat je hoe dan ook trots op haar bent dat ze jullie kind op de wereld heeft gezet. Ook als de bevalling spannend of moeilijk is geweest, als de nachten lang zijn en de voedingen intens: ze geeft alles wat ze heeft.
14 Ondersteun haar in het moeder-zijn
Klinkt vaag? Jullie zijn allebei nieuw in het ouderschap. Tegelijk heb je als ouders allebei een gigantisch oergevoel dat nu tot leven komt. Zijn er spannende dingen waar je tegenaan loopt? Is het op gang brengen van de borstvoeding ingewikkeld? Twijfelen jullie of je baby bij je in bed hoort of in een eigen bedje? Adviseren je vrienden andere dingen dan je vrouw? Vertrouw op het moederinstinct.
15 Wees trots op jezelf
Als laatste niet zozeer een ‘taak’, alleen een vet compliment. Je bent ouder, je wereld staat op zijn kop en toch doe je het allemaal maar. Je hebt van heel dichtbij een zwangerschap en een bevalling meegemaakt. Niets is meer gewoon. Je dag- en nachtritme ziet er nu uit als een intervaltraining zonder finish. Je hebt lang niet zoveel verlof als je vrouw, terwijl je taken thuis zijn verveelvoudigd en je slaapuren gehalveerd. Je krijgt waarschijnlijk lang niet alles van je planning voor elkaar. Wat je ook doet: wees er meer dan trots op.