De belangrijkste redenen om te stoppen met borstvoeding werden in 2015 wetenschappelijk onderzocht door TNO. Als wij het lijstje zien, denken we alleen maar: sjonge, wat zonde. Er is veel meer mogelijk.
Belangrijk voor je verder leest: aan iedereen die gestopt is met borstvoeding, om deze of heel andere redenen. Jij bent de enige die kan afwegen wat voor jou telt. De kraamtijd is een kwetsbare tijd, en wij houden van je, hoe je je kind ook voedt. Jij bent de beste moeder die je kan zijn, en wij noch de kraamzorg noch de buurman kunnen daarover oordelen. De reden dat wij artikelen als deze schrijven, is omdat we elke moeder een gelukkige borstvoedingstijd wensen, en elke baby heerlijke moedermelk. We hopen daarom zoveel mogelijk vrouwen te bereiken die er misschien nét doorheen zitten, en met meer tips & inzicht toch een stukje verder komen. Misschien lukte / kon het niet bij jou, maar wel bij een andere lezeres of zelfs bij je volgende baby. Om borstvoeding te laten slagen kan veel kennis en ervaring nodig zijn. Daarom blijven we er veel, heel veel, over schrijven.
Help, ik heb geen borstvoeding, 4 dingen over donormelk, lactatiekundige in het basispakket
Te weinig melk
In het onderzoek van toen gaf bijna de helft van de moeders die binnen een week gestopt waren, als belangrijkste reden dat ze te weinig melk zouden hebben. Ook na een paar weken en na drie maanden was ‘te weinig melk’ de meest genoemde reden om te stoppen.
We kennen allemaal wel een buurvrouw of tante die te horen heeft gekregen dat ze te weinig melk had. Wonderlijk, want in principe zou iedere moeder in staat moeten zijn om haar kindje met haar melk gezond te laten groeien en bloeien. Misschien is jouw buurvrouw de uitzondering op de regel, maar het zou een logischere verklaring zijn als het ook in dit geval een kwestie van gebrek aan kennis en kunde om haar heen was.
Lees ook: Slapen met je baby
Denk hier eens aan als jij (of je buurvrouw) twijfelt aan de melkproductie.
- Borstvoeding is een kwestie van vraag en aanbod. Dat wil zeggen: de melk wordt alleen gemaakt als erom gevraagd wordt. Daarom is het zo belangrijk om te voeden op verzoek. Laat je kindje drinken zodra hij hongersignalen geeft, en houd hem zo lang aan de borst als hij wil. Gelukkig is voeden op de klok (dus om de zoveel uur) uit de mode. Voor wie toch de tijd wil controleren. Voeding op verzoek betekent meestal dat je baby overdag minimaal elke drie uur drinkt.
- Neem de tijd en de ruimte om te wennen aan elkaar en aan de borstvoeding. Ontspanning is daarbij een eerste vereiste. Alleen als jij enigszins kunt relaxen, maak je de hormonen aan die ervoor zorgen dat er melk komt.
- Borstvoeding kun je niet meten, in die zin dat je niet weet hoe veel milliliter je kleintje drinkt. Je kunt wel bekijken of je baby genoeg plast en poept en tevreden is.
- Ook kun je je baby wegen. Maar pas op: alle baby’s verliezen in het begin gewicht. Het is dus absoluut zenuwslopend om honderd procent op de weegschaal te vertrouwen als je wilt weten of je baby genoeg drinkt.
Pijnlijk
Bij het onderzoek van TNO werd ‘pijnlijk’ het op één na vaakst genoemd als reden om te stoppen, onder de vrouwen die binnen een of een paar weken stopten met borstvoeden.
Eerlijk is eerlijk, als de borstvoeding pijn doet, kan dat een vreselijk drama zijn. En dan wil baby ook nog eens elke dag minstens acht keer drinken, waardoor jij bang bent dat je nog meer pijn krijgt. Dan lijkt de fles een aantrekkelijk alternatief. Toch hoort pijn niet bij borstvoeding en is het met de juiste begeleiding meestal gemakkelijk te voorkomen of op te lossen. Denk daarbij aan hulp in de vorm van een borstvoedingscursus, de kraamzorg, of een lactatiekundige.
- Goed aanhappen is het allerbelangrijkst als het gaat om comfortabel voeden. Als hij een ‘grote hap’ neemt, zijn hoofdje een beetje naar achter gekanteld houdt en zijn lijfje in een rechte lijn tegen je aan ligt, ben je al een heel eind onderweg.
- Leg je baby op tijd aan. Dat betekent dat je al bij de eerste hongersignalen actie onderneemt. Een huilende baby is sneller geneigd om slordig te drinken, om maar te zwijgen van de (stress)reactie die het bij jou veroorzaakt.
- Mocht je kindje, ondanks al je zorg, niet goed liggen en voel je pijn in je tepels? Haal hem dan direct van de borst af, haal diep adem en begin opnieuw. Alleen zo leert hij hoe het wel goed gaat.
- Let ook op je eigen houding. Ondersteun jezelf eventueel met kussens en een voetenbankje, houd je rug recht en laat je schouders zakken.
Aanleggen was moeilijk
Weer een technisch ‘probleem’, vinden de onderzoekers van TNO: veel moeders uit het onderzoek gaven aan dat ze aanleggen moeilijk vonden en daarom stopten met de borstvoeding.
Aanleggen leer je van de kraamzorg of eventueel de lactatiekundige. Alle borstvoedingshoudingen (we geven er vast 8) zijn een koud kunstje als je ze eenmaal kent. Maar wist je dat je het ook aan je kindje over kunt laten? Je kunt je baby gewoon op je buik leggen en hem het werk laten doen. Dit heeft een interessante naam, biological nurturing, maar who cares? Als het maar werkt.
Je baby komt met een aantal reflexen ter wereld, zoals de zuigreflex en de opstapreflex. Dat maakt hem een natuurtalent als het de borstvoeding betreft. Hij kan helemaal zelf naar de borst klauteren en aanhappen. Ga zelf simpelweg achterover liggen, met wat kussens in je rug en onder je hoofd, ontbloot je borst(en) en leg je baby in de buurt van, maar onder je tepel. Ondersteun eventueel zijn billetjes en laat hem verder zijn ding doen. Vaak lukt het op deze manier veel beter dan wanneer je je kindje in de houdgreep neemt.
Vermoeiend
Ook het woordje ‘vermoeiend’ komt regelmatig voorbij in de uitslagen van het onderzoek. Het zou een belangrijke reden zijn om te stoppen met borstvoeding na een paar weken of een paar maanden.
Niemand kan de borstvoeding van je overnemen. En dat kan best een soort (mentale) druk geven. Maar de natuur heeft het nu eenmaal zo bedacht, en dat is geen toeval.
- Doordat de borstvoeding iets exclusiefs tussen moeder en kind is, krijgen jullie automatisch de unieke kans om optimaal te bonden, met veel huidcontact. En dat is niet alleen voor de gezelligheid, maar van levensbelang. Kinderen die goed hechten zijn socialer, zelfverzekerder en gaan later gemakkelijker relaties aan.
- Gelukkig heeft moeder natuur een aantal foefjes bedacht om het niet al te belastend voor de mama’s te maken. Zo zorgt het hormoon oxytocine ervoor dat je vanzelf zin krijgt om voor je baby te zorgen, maar ook dat je ’s nachts gemakkelijk weer inslaapt na eventuele nachtvoedingen. Maar dan moet je de oxytocine wel toelaten, oftewel: je over kunnen geven aan de ontspanning bij borstvoeding. Uit onderzoek van James McKenna blijkt zelfs dat borstvoedende moeders met hun baby in de buurt beter slapen dan moeders die geen borstvoeding geven.
- Concentreer jij je op de borstvoeding, dan kun je je omgeving de rest laten doen. Laat je partner af en toe (of heel vaak!) met de baby in de draagzak lopen, of laat een ander (desnoods de lokale Chinees) voor je koken. De kraamtijd is niet bedoeld om in je eentje door te brengen. Het moederschap trouwens ook niet.
Meer lezen: Borstvoeding doe je zo
Combinatie met werk
Na drie maanden, en na zes maanden al helemaal, stoppen veel vrouwen omdat ze de combinatie van werk en borstvoeding ingewikkeld vinden.
De meeste vrouwen nemen hun baby niet mee naar kantoor. Dat betekent dus dat ze zullen moeten gaan kolven. Vooral als je kleintje nog geen vast voedsel eet en als de melkproductie nog op gang moet komen. Gek eigenlijk, dat je alweer aan het werk moet als je baby nog maar drie maanden oud is en nog volledig afhankelijk van jouw melk. We lopen in Nederland dan ook nogal achter als het gaat om zwangerschapsverlof, in vergelijking tot andere Europese landen (in Zweden wordt je 96 weken doorbetaald, in Tsjechië 28 weken en in Duitsland heb je ook nog eens recht op een jaar onbetaald verlof).
Dus op dit punt is het wel een gegeven: combineren van werk, voeden en kolven is best een klusje als je in Nederland woont. Ook voor flesgevoede kinderen zou langer verlof overigens een heel slim idee zijn, want de hechting is er enorm bij gebaat.
Hier volgen een paar escapes:
- Gelukkig heb je wel rechten en heeft je baas plichten als het gaat om kolfvoorzieningen en tijd om te kolven. Die zijn wettelijk vastgesteld, dus je mag erop staan dat dat bij jou op je werk ook goed geregeld wordt.
- Als je baby na een half jaar vast voedsel gaat eten, zal je merken dat je geleidelijk aan minder hoeft te voeden en automatisch ook minder hoeft te kolven.
- ’s Nachts kan je baby de borstvoeding (en dus ook het oh-zo-belangrijke lichaamscontact) inhalen. In de nacht produceer je precies de goede hormonen om nog superdere supermelk voor je baby te maken. Sommige baby’s kunnen daardoor overdag met veel minder melk af. En jij hoeft je over je nachtrust geen zorgen te maken, want het hormoon oxytocine zorgt ervoor dat je snel en goed slaapt na de nachtvoedingen.
Hier lees je het onderzoek van TNO.
PS in de online borstvoedingscursus gaan we uitgebreid in op al deze punten, zodat ze geen issue meer zijn.
