Door je kind te masseren vervul je een van de eerste levensbehoeftes, namelijk liefdevolle aanraking. Massage brengt ontspanning en rust, stimuleert het zelfvertrouwen en zorgt voor een aanvaardbaar lichaamsbeeld. Maar massage is ook gewoon prettig en een gezellig, knus moment dat jullie relatie veel goed kan doen. De sociale vaardigheden worden tijdens massage geoefend door middel van gesprek en lichaamstaal, maar massage kan ook het concentratievermogen van zowel ouder als kind verhogen.
Iedereen kan zijn kind masseren, daar is geen boek of cursus voor nodig. Het gaat niet om de juiste techniek, maar om de liefde en aandacht die spreekt uit je aanrakingen.
Een gebrek aan liefdevolle aanraking in de eerste jaren van het leven kan ook op latere leeftijd nog gevolgen hebben. Psychische problemen zoals depressies, gevoelens van eenzaamheid, het onvermogen om duurzame relaties te onderhouden, agressiviteit, laag zelfbeeld en grote stressgevoeligheid zijn klachten die veel voorkomen.
Ook op het lichaam heeft massage invloed: stress zorgt voor een slechte weerstand, maar omgekeerd zorgt rust voor een verbeterd immuunsysteem. Verder heeft massage effect op de doorbloeding, spijsvertering, ademhaling en slaap.
Massage voor baby’s
Voor kinderen die te vroeg geboren zijn of om andere redenen hun eerste tijd in het ziekenhuis doorbrengen, kan massage heel waardevol zijn. Deze kinderen verkeren in een voor hen extreme situatie: ze zijn niet alleen net uit de buik gekomen, maar ook gescheiden van de moeder, in een omgeving met felle lampen, lawaai, geen beweging (wiegen) en als het kindje aangeraakt wordt veroorzaken medische handelingen ook nog eens vaak pijn. Er is een aantal, weliswaar kleine, onderzoeken gedaan waaruit heel duidelijk naar voren is gekomen dat prematuurtjes die dagelijks gemasseerd werden vijftig procent meer groeien. Ze waren alerter en actiever en mochten eerder naar huis. Eenmaal thuis ontwikkelden de baby’s zich beter en was ook de hechtingsrelatie met de ouders minder verstoord.
Toch zijn veel ouders een beetje angstig om hun zo kleine, zieke kindje te masseren. Dr. Ruth Rice ontwikkelde daarom de Riss-methode. Bij deze methode wordt alleen heel zachtjes gestreeld en als dat mogelijk is wordt dit afgesloten met vijf minuutjes wiegen. Wiegen stimuleert het evenwichtsorgaan en dat bevordert de neurologische ontwikkeling.
Baby’s die veel last hebben van darmkrampjes zijn ook vaak gebaat bij dagelijkse massages. Ook voor kinderen die snel last hebben van overprikkeling is massage heerlijk. Omdat zij extra behoefte hebben aan duidelijkheid en structuur is het fijn om de massage in een dagelijks ritueel in te passen. De volgorde van massage kun je steeds hetzelfde houden, zodat je kind precies weet wat hij kan verwachten. Dat geeft een gevoel van veiligheid en daarmee ook rust.
Massage voor dreumesen
Kinderen die gaan kruipen vinden het vaak moeilijk om stil te blijven zitten of liggen voor een massage, een korte massage van bijvoorbeeld alleen de voetjes kan dan al genoeg zijn. Een klein lied of spelletje kan het ook wat interessanter maken voor je kleintje.
“Kevertje, kevertje kriebelpoot
Pootjes zwart en jasje rood
Hier en daar een nopje
Sprietjes op je kopje
Op je handje, op je vel
Kriebelpoot die kriebelt wel
Hoe zo’n kevertje toch heet?
’´k Ben benieuwd of jij dat weet?”
Massage voor peuters, kleuters en grotere kinderen
Voor peuters is het een stuk makkelijker om even te gaan liggen voor een massage. Sommige peuters vinden het heerlijk voor het slapengaan en geven de voorkeur aan echt alleen masseren, anderen zijn daar misschien te rusteloos voor en genieten van een spelletje of liedje tijdens de massage.
Voor kleuters en grotere kinderen blijft massage prettig. Het is een rustmoment in hun soms al zo drukke week. Bovendien is het een mooie gelegenheid om een fijn gesprek te hebben met je kind.
Ook wanneer je kind niet gewend is aan massage kun je er nog mee starten. Soms zal een kind een beetje verlegen worden of het lastig vinden zich helemaal te ontspannen. Neem dan kleine stapjes en bouw het op: laat je kind zijn ondergoed of pyjama aanhouden als hij dat wil, misschien liggend onder een laken. Bovenal, respecteer je kind, luister naar wat hij zegt en dwing hem nergens toe.
Massage voor pubers
Eigenlijk is geen enkel kind te oud voor massage, iedereen heeft behoefte aan aanrakingen. Juist voor pubers kan massage ook erg goed zijn. Door de veranderingen in hun hormoonhuishouding hebben ze veel last van stress, wat door massage verminderd kan worden. Tijdens de massage kan je misschien gemakkelijker in contact komen met je kind en waardevolle gesprekken voeren, die jullie band veel goed kan doen.
Samen masseren
Als je meerdere kinderen hebt is het ook erg leuk om ze elkaar regelmatig te laten masseren. Dat kan een positieve uitwerking hebben op de onderlinge band: kinderen die elkaar masseren slaan – volgens onderzoek – minder. Op sommige scholen wordt ook gemasseerd, waardoor pestgedrag sterk verminderd werd. De kinderen leren op elkaar te vertrouwen en ze ervaren dat ze zelf ook kunnen genieten van het geven van een massage.
Niet elk kind wil door een ander kind gemasseerd worden, ook hier geldt weer dat de grenzen van het kind voorop staan. Houd het speels met liedjes en spelletjes. Je kunt het eventueel opbouwen door je kind jou te laten masseren, knuffels mee te laten doen en kleren aan te houden.
Het weerbericht
Op de rug laat je je broertje of zusje het weerbericht voelen:
de zon: met de volle hand cirkels over de rug wrijven
wolken: stevig met de handen kneden
regen: tokkelen met de vingertoppen
hagel: harder tokkelen met de vingertoppen
sneeuw: heel lichtjes de vingertoppen neer laten dalen
ijzel: hand over hand, steeds glijdend een stukje opschuiven
bliksem: met de vinger zigzagbewegingen maken
storm: de hele rug kneden en erbij blazen
Aan het einde gaat de zon weer onder: langzaam met beiden handen van boven naar beneden strijken.
(Uit: “Yoga voor peuters en kleuters” Marjolein Tiemstra)
Aanraking op Kiind Magazine:
Knuffel je kind gezond
Zelf massages geven
Meer weten?
Babymassage | Julia Woodfield | ISBN 9789060384299
Lekker in je vel | Bernadette Colard | ISBN 9789044802283
Babymassage Spelenderwijs | Conny Coppen | ISBN 9789020243499
Shantala Babymassage | Frédéric Leboyer | ISBN 9789076771298