Ik ben op een verjaardagsfeest en de woonkamer zit vol gasten. Mijn zoon van 14 maanden is moe en klimt op mijn schoot. Ik weet wat er gaat komen en nog voordat hij een duik in mijn shirt kan nemen, probeer ik hem af te leiden. Dat lukt niet. Hij probeert toch een slok melk te bemachtigen. Even relaxen bij mama. Maar mama twijfelt. Eigenlijk durft ze niet. Want het lijkt toch wel gek, zo’n groot kind aan de borst.
De laatste jaren hebben steeds meer moeders hun kind langer dan 6 maanden aan de borst, of zelfs langer dan een jaar. Maar gewoon is dat niet in onze westerse cultuur.
Waarom kiezen moeders hier dan voor? Waarom kies ik hiervoor?
Voor mij voelt het niet als een keuze, maar als iets vanzelfsprekends. Waarom zou ik stoppen met iets waar we beiden van genieten en wat zo natuurlijk is? Ik geloof dat wat de natuur ons geeft, het beste voor ons is en altijd beter dan een alternatief dat door de mens is bedacht. Daarom voed ik hem nog. Mijn zoon hapte een paar minuten na zijn geboorte aan en wil nog steeds graag bij me drinken. Dat kan ook nog wel even duren. De natuurlijke speenleeftijd ligt ergens tussen de 2 en 7 jaar. De Wereld Gezondheidsorganisatie adviseert (ook voor westerse kinderen) minimaal 2 jaar borstvoeding te geven. Omdat moedermelk gezond is, goed voor de ontwikkeling en afweerstoffen bevat.
Geen cultuur van langvoeden
Waarom geven moeders dan niet massaal borstvoeding tot het tweede jaar? Deels omdat kunstvoeding eenvoudig verkrijgbaar is en het, mede door de krachtige marketing en lobby van de kunstvoedingsindustrie in de afgelopen decennia, door veel ouders en professionals wordt gezien als een volwaardig alternatief.
Vind alle duurzame spullen voor kind en ouder bij elkaar in de webwinkel van Kiind!
Het feit dat ook een ander de fles kan geven en de moeder minder belast wordt, wordt genoemd als voordeel. En eerlijk gezegd: ik heb ook wel eens verzucht waarom mijn man geen borsten vol melk heeft. Het exclusieve karakter is mooi, maar soms ook pittig. Als zoonlief ziek is, ben ik de sjaak, dan wil hij vooral bij mij zijn en aan mijn borst hangen.
Het exclusieve karakter is mooi, maar soms ook pittig
Omdat we veel ouders hun kind de fles zien geven, zijn we het minder gewend om een borstvoedende moeder te zien. Hoe vaker je een flesje ziet, hoe normaler je dat vindt en hoe meer je geneigd bent om dit ook te doen. Zie je wel veel borstvoeding om je heen? Dan zul je ook eerder zelf je kind borstvoeding geven.
Dit principe geldt helemaal voor het ‘langvoeden’. Ik zie zelden een kind van een jaar of ouder aan de borst. En eerlijk gezegd, toen mijn schattige ieniemienie van 3 weken bij mij aan de borst lag en een vriendin haar enorme dochter van 11 maanden – die notabene al liep – op haar schoot zette om haar te voeden, moest ik ook even wennen. Ik, met al mijn plannen om mijn kind minstens 2 jaar te voeden.
Toen een vriendin haar enorme dochter van 11 maanden op haar schoot zette om haar te voeden, moest ik ook even wennen
De laatste jaren verschuift langzaam de mening over borstvoeding. Het besef dringt door dat het veel voordelen biedt die kunstvoeding niet kan geven. Helaas zijn we met betrekking tot borstvoeding ondertussen wel veel kennis en ervaring kwijtgeraakt. Tegenwoordig willen veel vrouwen weer borstvoeding geven, maar bij een deel lukt het niet: een slechte drinktechniek, te kort lipbandje, ingetrokken tepels, je kind groeit te weinig, spruw… Meestal is er wel een oplossing, maar reguliere zorgprofessionals geven helaas – door gebrek aan kennis en ervaring – niet altijd de juiste adviezen, waardoor veel moeders zich toch gedwongen voelen over te stappen op de fles. Er zijn natuurlijk plekken waar deze kennis wel is, bijvoorbeeld bij organisaties als La Leche League, borstvoeding.com en bij daaraan verbonden lactatiekundigen.
Misschien geef ik een andere moeder net een extra portie lef
En als het dan allemaal wel gelukt is en je al een aantal weken je kind voedt, komt voor veel moeders het moment dat je weer aan het werk moet. Dat betekent kolven, en daar heb je best wat doorzettingsvermogen voor nodig. Nu werk ik veel thuis en bleef het voor mij bij een enkele kolfsessie, dus wat dat betreft had ik een makkie. Maar elke dag die kolf mee, starende blikken dat je nu alweer gaat kolven, lang niet altijd een fijne kolfruimte en het (betaalde) kolfrecht dat bij 9 maanden vervalt… het wordt je niet altijd gemakkelijk gemaakt. Bovendien moet je bij sommige banen wel heel creatief zijn om het voor elkaar te krijgen.
Het is dus niet zo raar dat moeders niet lang borstvoeding geven, laat staan tot 2 jaar of langer. Maar borstvoeding biedt zoals gezegd wel veel voordelen voor moeder en kind, het is echt prachtig bedacht. Hoe beter je weet wat die voordelen zijn, hoe gemotiveerder je zult zijn om borstvoeding te laten slagen. Lees er hier meer over. Meer kennis helpt ook als je tegen problemen aanloopt. Zorg ervoor dat je dan goed advies krijgt.
Wat betreft het kolven: het is goed om te weten is dat de melkproductie rond 12 maanden grotendeels pas plaatsvindt tijdens het voeden. De noodzaak om overdag te kolven is daarmee minder geworden en vaak zelfs helemaal verdwenen. Meestal drinkt je kind op jouw werkdag alleen nog ’s ochtends en ’s avonds bij je. Wanneer je dan wel de hele dag thuis bent, kan hij vaker drinken.
Gaandeweg wordt borstvoeding relaxter en kun je langer profiteren van de voordelen. Je kunt langer genieten van het intieme moment van voeden. Als je kind ziek is, wil hij vaak geen eten of drinken, maar wel de borst. Ook heb je altijd een troostmiddel bij je. Voor moeders met slechte eters: je weet dat je kind met borstvoeding sowieso goede voedingsstoffen binnenkrijgt.
Lef nodig om lang te voeden
Naast voldoende kennis, support en een gezonde dosis doorzettingsvermogen heb je ook wel wat lef nodig om je kind langer te voeden. En eerlijk gezegd mis ik dat laatste wel eens. Op dat verjaardagsfeestje bleef mijn zoon vragen om de borst, maar ik durfde niet. Ik was mijn spullen al aan het pakken om naar huis te gaan, tot ik een meisje van een jaar of 2 bij haar moeder op schoot zag klimmen. Nonchalant gaf de moeder haar de borst en praatte vrolijk verder met haar buurman. Ik zette mijn tas neer en plofte aan de andere kant naast haar. En bij het volgende feestje? Misschien geef ik dan een andere moeder net een extra portie lef.
Tips om langer te kunnen voeden
Wil je ook graag lang je kind aan de borst? Een paar tips:
- Zoek in eerste plaats steun. Met anderen om je heen die hun kind ook langer voeden, wordt het gewoner voor jezelf. Weinig mensen in de buurt die er net zo over denken? Kijk dan eens op Facebook, er zijn veel (besloten) Facebookgroepen over borstvoeding.
- Leg je baby in de eerste weken vaak (minstens 10-12 keer per dag) aan. Dat is goed voor je productie op dat moment én op lange termijn.
- Ga niet streng lijnen! Voor de een werkt borstvoeding als een turbo-afslanker, maar voor de ander juist niet. Als je je buikje weg wilt hebben, ga dan sporten en blijf voldoende en gezond eten. Val niet meer dan een halve kilo per week af.
- Sowieso gezond eten. Goed voor jou, goed voor je kind. Je bouwt gemakkelijker een tekort op, omdat je veel goede dingen doorsluist. Ben je bijvoorbeeld erg moe, terwijl je best oké slaapt? Kijk dan eens naar een vitamine- of mineralentekort (voor mij persoonlijk is dat magnesium, maar dat kan voor jou iets anders zijn).
- Geniet ervan! Het is geen heilig moeten – volg gewoon de behoefte van je kind.
Extra tip: Het boek ‘Borstvoeding’ van Stefan Kleintjes
Marjoke Knoop is moeder van een ondernemende peuter, grafisch ontwerper en enthousiast over al het moois dat de natuur ons te bieden heeft.
