De actie #genoeggezwegen, opgezet door de Geboortebeweging met als doel aandacht voor trauma van de bevalling en negatieve ervaringen in de geboortezorg, maakte veel los. Ook bij mij. Waar mijn eerste bevalling uitmondde in een onverwachte ziekenhuisbevalling vol paniek en angst, vond mijn laatste bevalling thuis plaats. Unassisted, in complete rust en intimiteit. Er heeft zich veel plaatsgevonden tussen die eerste en laatste bevalling. De manier waarop zorgverleners in de geboortezorg met mij zijn omgegaan tijdens mijn bevallingen, heeft een grote impact gehad op mijn persoonlijke ontwikkeling en de keuzes die ik uiteindelijk heb gemaakt voor de bevallingen die nog zouden volgen.
Mijn naam is Aziema Fatima, 29 jaar, moeder van 4 kinderen. Ik neem je graag mee in een korte reis door mijn bevallingen.
De eerste bevalling
De rest van de bevalling hield de betreffende verpleegkundige zich stil op de achtergrond, maar ze bleef een en al negativiteit richting de dienstdoende verloskundige, die geen gehoor had gegeven aan haar hints om ‘de boel te versnellen’. In plaats daarvan zei deze verloskundige, die ik nooit eerder in mijn leven had gezien, met zoveel overtuiging en warmte ‘Dit kun je best!’ Ze drong me niets op, ze zette me niet onder druk, ze gaf me tijd (!) en ruimte en boven alles: ze was aardig. Een half uur later werd mijn eerste kind geboren, op mijn eigen tempo, zonder enige vorm van complicatie of interventie, helemaal natuurlijk en op eigen kracht. Dat de manier hóe zorg geleverd wordt een verschil kan uitmaken, heb ik aan den lijve mogen ondervinden. Mocht deze verloskundige dit lezen en zichzelf hierin herkennen: Dankjewel, jij hebt het verschil gemaakt. Jij hebt mijn eerste bevalling ‘gered’, en mij hiermee een belangrijke basis van vertrouwen gegeven in mijzelf en voor de bevallingen die nog zouden komen.
De tweede bevalling
Mijn tweede bevalling was kort en stormachtig, vanaf de eerste wee duurde het ongeveer 4 uurtjes voor ik zou bevallen. Toen de verloskundige kwam en me naar de slaapkamer sommeerde om te toucheren, voelde ik me als een ongehoorzaam kind. Wat dacht ik wel niet, op de badkamervloer op handen en knieën bevallen? De verloskundige wilde meteen ‘aan het werk’. Na het verschrikkelijk pijnlijke toucheren bleek ik al op 7 cm te zitten. Ze raadde me sterk aan om naar de geboortekliniek te gaan, aangezien mijn dochter van anderhalf, die in de andere kamer lag te slapen, wakker was geworden door mijn geluiden. Ik voelde me bezwaard en schuldig en het enige wat ik wilde was weer die badkamer ingaan en me terugtrekken.
Dat de manier hóe zorg geleverd wordt een verschil kan uitmaken, heb ik aan den lijve mogen ondervinden.
Na aankomst in de geboortekliniek zou ik binnen 10 minuten bevallen. Ik weet nog dat ik niet meteen het bed op wilde. ‘Je kunt niet op die stoel gaan bevallen, hè!’ zei de verpleegkundige, grappend bedoeld. Maar deze keer kende ik geen genade en gebaarde boos met mijn hand dat ze kon ophoepelen. Wéér iemand die me vertelde wat ik niet kon. Ook mocht ik ‘niks’ doen totdat de verloskundige er was, maar ik gaf gewoon mee met mijn lichaam dat een geheel eigen leven leek te leiden. Heerlijk! In mijn gedachte was ik weer in die badkamer op de grond, afgezonderd en veilig. Maar vooral: vrij. Toen de verloskundige er vijf minuten later was, bleek ik inderdaad volledige ontsluiting te hebben en weer vijf minuten later was mijn tweede kind er. Weer zonder enige complicatie of interventie, weer de bevestiging dat IK prima in orde was en dat het de omgeving was die mijn bubbel had verbroken. ‘Maar alles is toch zo goed gegaan?’ Niemand die begreep hoe verloren ik me vanbinnen had gevoeld tijdens die bevalling, maar die krachtige momenten van focus en rust in de badkamer zal ik niet vergeten.
De derde bevalling
Toen ik voor de derde keer zwanger was, wist ik zeker: Ik zou bevallen op míjn manier, eindelijk! Hier ontstond het begin van mijn ommekeer in hoe ik de bevalling zou gaan zien. Reflectie. Bewustwording. Spiritualiteit. Ik gooide alles in de strijd. En jazeker, mijn derde bevalling werd een heerlijke ontspannen en mooie bevalling die ik grotendeels thuis doorbracht in rust. Toen ik voelde dat het er echt aan zat te komen, vertrokken we naar de geboortekliniek. Daar wilde ik graag in bad bevallen. De dienstdoende verloskundige had mijn geboorteplan gelezen en ze toucheerde me in totaal maar twee keer, met mijn toestemming. ‘Je ziet er niet uit als een vrouw die gaat bevallen!’ Haar ongeloof raakte me niet. Ik bleef kalm en overtuigd. Net toen ze me weer naar huis wilde sturen met ‘nog steeds maar 1 cm’, braken mijn vliezen en binnen een half uur beviel ik in bad. Alles verliep gewoon perfect. Maar helaas, helaas… kreeg de bevalling toch een vervelend staartje.
Ondanks een vlotte geboorte, de placenta die er snel achteraan kwam en minimaal bloedverlies, vond de verloskundige het tóch nodig er ruw en onhandig een katheter in te proppen. Ik weet niet wat erger is, dat er down there iets tegen je wil in wordt gedaan terwijl alles nog open en rauw aanvoelt van de bevalling – of dat er niet naar je wordt geluisterd terwijl je in al je kwetsbaarheid en verdriet iets probeert aan te geven. Ik had juist zo’n mooie bevalling! Waarom moest het nou zo eindigen… Ik had toch nee gezegd?
Mijn krachtige momenten van focus en rust in de badkamer zal ik niet vergeten.
De vierde bevalling
Ons vierde kind bleek een onverwacht gelukje, en tegelijkertijd betekende het voor mij zoveel meer. Deze keer was ik compleet gesterkt in mijn overtuiging dat ik een hands-off bevalling wilde. Geen enkele bemoeienis meer. Er was niks mis met mijn lichaam, ik was jong en gezond en bevallen kon ik als geen ander. Just watch me!
En dan krijg je zoiets te horen van je verloskundige terwijl je je kwetsbaar opstelt in wat je hebt meegemaakt in je vorige bevallingen en waarom je zo graag een hands-off bevalling wenst. Ik voelde me belachelijk gemaakt, alsof mijn beleving er totaal niet toe deed. Haar intimidatie werkte averechts. Na een hartig laatste gesprek waarin ik al mijn ongenoegen en frustratie kwijt kon, vond ik een verloskundige die wel bij mij paste. Zij liet mij kennismaken met de Geboortebeweging. En voor het eerst werd ik me bewust van de rechten die wij als vrouw hebben bij onze bevalling.
Een vroedvrouw in hart en nieren, bij wie ik eindelijk mezelf mocht zijn en mijn wensen werden gerespecteerd, en ik me zó vrij voelde dat ik uiteindelijk op mijn gevoel afging en inderdaad unassisted ben bevallen, thuis, in bad en in alle rust. Toen mijn vroedvrouw me kwam opzoeken na de bevalling was haar eerste reactie: ‘Wat heb jij het prachtig goed gedaan, zeg!’ Trots en oprechte blijdschap in haar ogen; haar mentale steun tijdens het laatste gedeelte van mijn zwangerschap bleek onmisbaar. Deze laatste bevallingservaring voelde voor mij alsof ik eindelijk op die top van die berg stond en genoot van het uitzicht. Alsof al mijn bevallingen een voorbereiding waren geweest op dit ene moment.
Trots en oprechte blijdschap in haar ogen; haar mentale steun tijdens het laatste gedeelte van mijn zwangerschap bleek onmisbaar.
Want nooit had ik durven denken dat er een dag zou komen dat ik dankbaar zou zijn voor die ervaringen van onmacht, pijn en verdriet tijdens mijn bevallingen. Het is dankzij deze ervaringen dat ik een ontwikkeling heb doorgemaakt die ik nooit had voorzien waardoor ik uiteindelijk mijn eigen weg vond in het bevallen. Vandaag de dag zet ik me met passie in als bevallingscoach voor vrouwen omwille van een fijne en positieve bevallingservaring. De actie #genoeggezwegen sterkt mij alleen maar in mijn vertrouwen en hoop voor een betere toekomst in de geboortezorg. Want dat er dingen moeten veranderen, staat als een paal boven water.
Er is zoveel meer mogelijk dan we denken, zoveel meer dat anders moet en anders kan. Al die pijnlijke en verschrikkelijke ervaringen die we voorbij hebben zien komen via #genoeggezwegen, al ónze verhalen, zijn het prille begin van positieve verandering. Dat er ook ervaringen worden gedeeld door zorgverleners die #handineigenbezoem steken en hun diepgemeende excuses delen, is de bevestiging dat we op de goede weg zitten. Want veel zorgverleners behandelen de barende vrouw wél met respect en goede intentie.
Verandering is begonnen op het moment dat we van ons lieten horen. Dat we van alle ervaringen mogen leren, zwangeren en geboortezorg samen. Zodat we elkaar bewust(er) maken van de rechten van de vrouw bij bevallingen. Wij hebben de eerste stap met z’n allen gezet. De stap van het niet langer zwijgen. Ik ben trots op ons.
Aziema Fatima, dankbare moeder van 4 kinderen (9, 7, 5 en 2 jaar), bevallingscoach en blogger op www.aziemafatima.com.