Aan tafel met je baby of dreumes is een feest. Ze willen alles ontdekken. Liefst met handen en voeten, dus ja, na etenstijd heb je wél veel poetswerk. Maar het is in elk geval haast vanzelfsprekend een gezellige boel. Dat kun je meestal niet zeggen van de peuterfase die daarop volgt. Ongeveer al het eten is nu namelijk griezelig, want groen of gezond of gewoon vreemd (en dus hoe dan ook gevaarlijk!). Hoe maak je toch iets vrolijks van de maaltijden?
Aan tafel geen taakstraf
Het eerste wat je kunt doen, is aan tafel niet als doel hebben: eten. Kinderen kunnen hele anarchistische trekken vertonen, en een verplicht nummertje als ‘groente opeten’ maakt van de tijd aan tafel al gauw een taakstraf. Met de bijbehorende hooligan-sferen.
De nadruk op tijd die je samen hebt, kan hier helpen. Steek een kaarsje aan. Houd elkaars handen even vast terwijl je ‘eet smakelijk’ zegt, of kies een vaste spreuk om de maaltijd te beginnen. Het ritueel, hoe klein ook, helpt kinderen met herkennen wat de bedoeling is.
Lees hier waarom kinderen geen groente lusten (en dat prima is)
Autonomie
Na de eerste levensfases, waarin je jonge kind gretig geniet van voeding, alles lust en ook nog vreemde combinaties durft te maken, is het de ‘taak’ van peuters om kritisch met grenzen om te gaan. Heel kritisch. Wat zeg ik? Zó kritisch, dat bijna niets het criterium ‘eetbaar’ haalt. En het laatste wat ze doen, is jou op je woord geloven.
Dezelfde kritische houding die we in wetenschappers (om maar iets te noemen) echt waarderen, vinden we thuis meestal minder aangenaam. Je krijgt werkelijk geen doperwtje naar binnen gepraat. Het is duidelijk: je kind heeft ontdekt wat autonomie is, en je zal het weten ook.
Pedagoog en zinnig mens Eva Bronsveld beschrijft in Temperamentvolle kinderen hoe dat zit: ‘Soms gaat het helemaal niet om het eten zelf. Als een kind het gevoel heeft dat hij te weinig controle heeft over zijn leven, kan het simpelweg weigeren van eten een manier zijn waarop hij de machtsbalans probeert te herstellen.’
Eten als symbool
Eten is niet alleen voeding, het kan ook symbool staan voor de ultieme uitwisseling tussen buitenwereld en binnenwereld. Wat wil je kind aannemen uit de wereld? Wat slikt het, en wat niet? Waar wil hij wel op kauwen, en wat vindt hij te verteren? Het ontdekken hiervan vraagt tijd en aandacht, zeker als je een eigenzinnig exemplaar hebt rondlopen. Wat dat betreft is het dus reuze goed nieuws wanneer je kind het eten afkeurt. Wie wil er nou een kind grootbrengen dat altijd alles voor zoete koek neemt? Aan een vrije denker heb je op de lange duur veel meer. Feliciteer jezelf dus gewoon met je moeilijke tafelgenoot.
Verslind je graag alles wat kiind schrijft? Regel nu een abonnement voor jezelf.
Ontdekken van eten
Maar wat moet je nou intussen elke dag op dat bord leggen? Dwangvoederen is geen optie. Wel kun je het ontdekken van eten op het programma zetten. Zonder verplichting dat er ook iets gekauwd of doorgeslikt wordt, maar echt als uitnodiging voor je kind om onder haar eigen voorwaarden haar wereld groter te maken.
Eva: ‘Als je kind iets moet proeven waar hij echt een afkeer van heeft en hij moet het vervolgens ook nog doorslikken, dan kan alleen al dat idee ervoor zorgen dat hij niet eens meer echt kan proeven. Proeven betekent de smaak en textuur in je mond hebben en dat wil dus niet zeggen dat het ook daadwerkelijk doorgeslikt moet worden. Geef hem daarom een servetje en zeg dat hij het gerust uit mag spugen.’
Een bord met veel keuze kan hierbij ondersteunend zijn, zodat je kind smaken kan ontdekken en zelf vrij kan kiezen. Lees er meer over in Laat je koter kiezen. En zoals bij alles: het is een fase, het is een fase. Tegen de tijd dat ze volwassen zijn, eten de meeste mensen heus hun bord leeg.
Meer lezen
Ferm | Tirza van Schie
Temperamentvolle kinderen | Eva Bronsveld
Powergames: speelse manier om als kind de controle te hebben
