Was dat maar mogelijk. Al in 1992 pleitten twee Indiase orthopeden¹ voor het blootsvoets gaan en staan van kinderen, zeker tot hun zesde jaar. Iedere volwassene weet bovendien dat spieren sterker worden door ze te gebruiken.
Gevoelsmatig weten we dan ook wel dat zodra ons kind gaat lopen en staan er niets beter is dan dit ‘schoenloos’ te laten gebeuren. Vaak trekken de kleintjes hun schoentjes zelf uit. Ouders hebben het beste met hun peuter voor, maar wat ís het beste? Hierover zijn de meningen behoorlijk verdeeld. En hoe leg je het op een begrijpelijke manier uit? Hieronder een poging.
De menselijke voet heeft 26 botjes die naast elkaar liggen. Dit in tegenstelling tot de meeste zoogdieren, die op hun voorvoet/tenen lopen. De voetbotjes zijn dan min of meer op elkaar gestapeld. Wij daarentegen lopen over onze hele voet. Dit betekent dat onze voetbotjes bijelkaar gehouden moeten worden. Daar is veel kracht voor nodig, zeker tijdens het lopen, omdat steeds één voet afwisselend ons hele gewicht moet dragen. Die stevigheid wordt geboden door de korte voetspieren. Deze worden daarbij geholpen door de banden aan de onderzijde van de voet.
Ook de peutervoet corrigeert automatisch
Maar we hebben nog een sterk draagmechanisme: de holte aan de binnenzijde van de voet: het geleng. De botjes liggen hier zo naast elkaar, dat er een natuurlijke romaanse boog ontstaat. Deze is heel sterk! Vroeger werden ze in de bouw boven ramen en deuren toegepast. Ook in de bruggenbouw komen we ze nog veelvuldig tegen. Kijk nu eens aan de binnenzijde van uw al wat langer gedragen schoenen: tien tegen één dat uw binnenzool daar juist lichter van kleur is. Conclusie: die natuurlijke boog doet ook daar haar werk, ze draagt uw lichaamsgewicht. De meeste deskundigen zijn het hier wel over eens.
Je hoeft geen deskundige te zijn om je af te vragen waarom er dan toch ter hoogte van dit geleng in de meeste schoenen steun is aangebracht. Dat is net zo iets als een brug met het romaanseboogprincipe aan de onderzijde op te vullen om doorzakken te voorkomen. Ongetwijfeld stevig,maar bootjes kunnen er niet meer onderdoor! Een andere belangrijke taak is de ’vering’ van dit boogprincipe; zie het als schokdemping. Door het geleng ‘op te vullen’ ontneem je de voet haar schokdemping.
Je hebt misschien wel van ‘proneren’ gehoord. Deze term wordt in iedere sportschoenenzaakgebruikt. Hiermee wordt het naar binnen kantelen van de voet bedoeld, met name tijdens de één-voetbelasting gedurende het (hard)lopen. Dit proneren is echter een natuurlijke beweging van de voet die zich normaal gesproken zelf herstelt gedurende de verdere afwikkeling van de voet. Daarbij verschilt iedere voet van vorm en mag je je afvragen of de steun voor iedereen wel op de goede plaats zit. Ook het voetbed is een steun, naar het model van onbekende voeten. Trouwens, waarvoor dient een bed? Juist!
Kijk, wanneer je naar het strand gaat, of naar de zandbak, wat voor afdruk je peuter met blote voeten achterlaat. Tien tegen één dat die ter hoogte van eerder genoemd geleng het minst diep is. Dus ook de peutervoet, die overigens nog een leven lang zal oefenen, corrigeert automatisch de pronatie.
Wat dan wel?
Zoals eerder aangegeven zijn de deskundigen het niet eens over wat de beste kinderschoen is. Helaas kunnen we ook niet meer zonder schoenen; onze straten, de vervuiling en de mode maken dit (haast) onmogelijk. Toch zijn er nog volop gebieden op aarde waar dit wel mogelijk is en laten daar nu ‘toevallig’ de beste hardlopers ter wereld vandaan komen!
De beste kinderschoen is een schoen die ‘de voet niet in de weg zit’, met een soepele zool, goed passend aan de bal van de voet en iets ruimte bij de tenen. Met zo min mogelijk steun. En zodra het kind thuis komt, lekker de schoentjes uit.
Peter W.B. Oomens is gepensioneerd posturologist (houdingsdeskundige) en doet onderzoek over posturologie.
____________
1 Nederlands tijdschrift voor Geneeskunde. Orthopedie, J.A.N.Verhaar, pagina 1924, 1992, 136, nr 39
Meer bronnen:
J Bone Joint Surg Br. 1992 Jul;74(4):525-7. The influence of footwear on the prevalence of flat foot. A survey of 2300 children. Rao UB, Joseph B.
www.drbody.nl