Vormen van kinderopvang

door Christel Rengers

Ouders die werken moeten vaak nog vóór de bevalling bedenken van wat voor opvang ze gebruik gaan maken. Maar hoe bepaal je nu welke vorm van kinderopvang het beste bij jou en je kindje past? Hieronder worden de verschillende soorten van kinderopvang besproken. Het is bedoeld als globaal overzicht en we zijn ons er van bewust dat het in de praktijk net even anders kan zijn. We bespreken de meest bekende opvangvormen, gevolgd door een lijstje met mogelijke voor- en nadelen.

Goede opvang kan een echte meerwaarde zijn voor je kind en slechte opvang zeer nadelig

Kinderdagverblijf

Op een kinderdagverblijf wordt je kindje opgevangen door een team van Pedagogisch Medewerkers. Dit kan in een groep met kinderen in dezelfde leeftijd zijn (horizontaal), of in een gemengde groep (verticaal). De groepsgrootte verschilt per organisatie. De meeste kinderdagverblijven werken volgens een pedagogisch plan. Hierin staat uitgelegd wat de visie van de organisatie is. Daarnaast worden kinderdagverblijven een keer per jaar beoordeeld door de GGD op het correct uitvoeren van de visie.

Voordelen:
Je kind leert zich te hechten aan verschillende mensen.
Het leert gaanderweg samen te spelen met andere kinderen.
Het maakt kennis met andere activiteiten en wordt gestimuleerd om nieuwe dingen uit te proberen.
Hij of zij ontwikkelt meer lichamelijke en geestelijke weerbaarheid.
Het leert rekening te houden met andere kinderen. te wachten op zijn of haar beurt.
Het leert hoe hij of zij zich kan bewegen in een groep.
Je hebt altijd een opvangadres en je bent niet afhankelijk van een persoon.

Nadelen:
Je kind moet al snel zelfstandig zijn, omdat er meerdere kinderen aandacht nodig hebben.
Je kind kan vaker ziek zijn, omdat er vanwege de hoeveelheid kinderen sneller virussen heersen dan thuis. en dan moet je het ophalen.
Het kan verwarrend zijn voor je kind om met verschillende ‘opvoeders’ te maken te hebben.
Je moet je aanpassen aan de regels van het kinderdagverblijf met betrekking tot voeding en opvoeding.
Je kan te maken krijgen met personeelswisselingen.
Voor sommige kinderen, met name baby’s, kan het te druk zijn.
Een extra dag afnemen is vanwege de wachtlijsten vaak moeilijk, bovendien houdt niet ieder kinderdagverblijf rekening met onregelmatige diensten van ouders.
Grootschaligheid kan ervoor zorgen dat de communicatie met de ouder matig is.gastouder als kinderopvang

Gastouder

Een andere opvangvorm is de gastouder. Dit zijn meestal mensen die zelf ook kinderen hebben en daarbij andere kinderen thuis opvangen. Afhankelijk van de leeftijd van hun eigen kinderen mogen zij maximaal vier kinderen opvangen. Gastouders hebben ervaring met kinderen en dienen vaak een aantal cursussen te volgen zoals kinder-E.H.B.O, afhankelijk van het gastouderbureau waar ze voor werken. Ook dienen zij een bewijs van goed gedrag te overleggen. Een gastouder kun je zelf zoeken of via een gastouderbureau. Wanneer je het via een gastouderbureau doet ben je verzekerd van een bepaalde kwaliteit die voldoet aan de Wet Kinderopvang. De eisen zijn over het algemeen bij elk bureau hetzelfde.

Voordelen:
Je kind wordt in een huiselijke omgeving opgevangen.
Het hoeft niet te wennen aan veel verschillende gezichten.
Er is meer individuele aandacht.
De communicatielijnen zijn kort omdat je maar met één persoon te maken hebt.
Er is soms meer flexibiliteit voor wat betreft haal- en brengtijden.
Je kunt eigen voeding en verzorgingsproducten mee geven.
In sommige gevallen kan je kindje ook komen als het ziek is.
Meestal zijn er ook andere kinderen aanwezig om mee te spelen.

Nadelen:
Er is geen sociale controle omdat er geen andere medewerkers aanwezig zijn.
Er zijn geen eisen aan speelgoed, dus je moet zelf inschatten of er genoeg uitdagend materiaal aanwezig is.
Een gastouder heeft doorgaans geen diploma voor het werken in de kinderopvang.
Als de gastouder wegvalt, zit je waarschijnlijk zonder opvang.

Leidster aan huis

Een leidster aan huis wordt soms ook wel een nanny genoemd. Dit betreft een gediplomeerde leidster die bij jou thuis je kinderen opvangt. Via een bureau kun je een leidster vinden die bij jouw gezin past. Zij verzorgt de kinderen de gehele dag en brengt ze eventueel ook naar school of clubjes. Ook kan zij in overleg voor de kinderen koken en ze op bed leggen. Dit is afhankelijk van de overeengekomen werktijden. Dit is wel een vrij dure vorm van opvang, vooral wanneer je maar één of twee kinderen hebt.

Voordelen:
Je hoeft je kind ’s ochtends niet weg te brengen.
Je kind blijft in de vertrouwde omgeving.
Je kind kan gewoon naar sportclubjes gaan op de opvangdag.
Als je kind ziek is dat geen probleem.
Er is veel persoonlijke aandacht.
De communicatielijnen zijn kort omdat je maar met één persoon te maken hebt.
Je kind hoeft niet te wennen aan veel verschillende gezichten.

Nadelen:
Je privacy wordt in zeker mate aangetast omdat er iemand in je huis is.
Wanneer je één kind hebt heeft het bij deze vorm van opvang weinig sociale contacten.
Het is een dure vorm van opvang.
Er is geen sociale controle omdat er geen andere medewerkers aanwezig zijn.
Wanneer de leidster ziek is heb je niet zo snel vervangende oppas.

Oppasoma of -opa

Bij deze vorm van opvang passen je ouders of schoonouders op je kind. Dit kan bij jou of bij hen thuis zijn. Wanneer zij zich inschrijven bij een gastouderbureau kunnen zij hiervoor een vergoeding ontvangen. Ze moeten echter wel bepaalde cursussen gevolgt hebben.

Voordelen:
Je zit niet vast aan haal- en brengtijden.
Je kind is vertrouwd met oma of opa.
Je kind wordt opgevangen in een huiselijke omgeving.
Als het ziek is kun je het waarschijnlijk gewoon brengen.
Je kind kan naar sportclubjes gaan op de opvangdag.
Er is veel persoonlijke aandacht.

Nadelen: 
Wanneer je één kind hebt heeft het bij deze vorm van opvang weinig sociale contacten.
Het kan lastig zijn om duidelijk aan te geven wat je wilt of om kritiek te geven.
Je maakt van een grootouder een medeopvoeder en dit kan verwarrend zijn voor een kind.
Het kan zijn dat je kind meer verwend wordt dan je prettig vindt.
Wanneer of opa oma ziek is heb je misschien geen vervangende oppas.

Ouderparticipatie

Je kunt natuurlijk ook met de ouders uit de straat afspraken maken over het opvangen van elkaars kinderen. De ene dag vang jij die van de buurvrouw op en de andere dag zij die van jou. Wanneer het aantal dagen waar opvang voor nodig is overeenkomen, kan dat een gemakkelijke oplossing zijn. Dit werkt vooral prettig wanneer de kinderen het goed met elkaar kunnen vinden.
Er zijn tegenwoordig ook kinderdagverblijven die werken met ouderparticipatie. Dit houdt in dat de ouders samen verantwoordelijk zijn voor de opvang van de kinderen. Elke dag zorgen een aantal ouders een hele dag of dagdeel voor de kinderen. Soms met behulp van een vrijwilliger. Er werken geen betaalde Pedagogisch Medewerkers bij deze vorm van opvang. Ouders zijn dan ook verantwoordelijk voor de organisatie en het beheer van het kinderdagverblijf. De groepen zijn over het algemeen verticaal ingedeeld. Bij de meeste van deze kinderdagverblijven kom je in aanmerking voor een vergoeding van de belastingdienst.

Voordelen:
Kies je voor de buurvrouw als oppas dan is het vrijwel gratis.
Je bent nauw betrokken bij de opvang van je kindje als je kiest voor ouderparticipatie.
Dankzij het meedraaien op de groep krijg je meer kennis van de ontwikkeling van kinderen.
Je hebt een grote stem in de werkwijze van de organisatie.
Je kindje maakt kennis met verschillende volwassenen met verschillende achtergronden.Het is goedkoper dan een regulier kinderdagverblijf.

Nadelen:
Wanneer je met de buurvrouw in een conflict terecht komt heb je geen opvang meer.
Als de kinderen elkaar niet (meer) liggen is deze manier van opvang erg onprettig.
Omdat je betrokken bent bij alle aspecten van de opvang kost het meer tijd.
Je kindje wordt niet opgevangen door gediplomeerde krachten.
Je moet meestal zelf het eten mee geven en soms ook de luiers.
Het kan lastig zijn om kritiek te uiten naar de andere ouders omdat je nauw samenwerkt.

Individuele verschillen

De hierbovengenoemde voor- en nadelen zijn natuurlijk generaliserend. Een ongeschoolde gastouder die wél weet wat ze doet en qua voeding, opvoeding en uitdaging op jouw ideeën aansluit, is een prima keuze. Net zoals een grootschalig kinderdagverblijf die goed naar het individuele kind kijkt en een warme, huiselijke sfeer uitstraalt. Goede opvang kan een echte meerwaarde zijn voor je kind en slechte opvang zeer nadelig. Ga dus kijken en wees kritisch!

Boekentips

Word lid

In onze fijne online community verbind je met gelijkgestemden

Verder lezen

Tips van een thuisonderwijzer

Tips van een thuisonderwijzer

De komende drie weken zijn alle ouders een beetje thuisonderwijsouders. Ook voor ouders die al thuisonderwijs geven, zoals wij, is het een vreemde tijd zonder clubjes, cursussen en workshops. Misschien valt het je niet per se zwaar en vind je het leuk om er meer uit...

Kinderen als radiografisch bestuurbare auto’s

Kinderen als radiografisch bestuurbare auto’s

In de wachtkamer van de artsenpraktijk rinkelt de telefoon aan een stuk door. De arts-assistent neemt steeds de telefoon op en reageert. ‘Psychologisch onderzoek voor uw zoon?’, ‘IQ-test voor uw dochter?’ ‘Doorverwijzing voor een...

5 handige tips over leerplicht

5 handige tips over leerplicht

Leerplicht: we zijn eraan gewend. En we interpreteren het als: naar school gaan. Leerplicht zou je ook een leerrecht kunnen noemen.  Een maatschappelijke voorziening die ieder kind in staat stelt om te kennis op te doen. In de zoektocht naar het juiste onderwijs voor...

12 dingen die mijn vrijeschoolkind beheerst (en ik niet)

12 dingen die mijn vrijeschoolkind beheerst (en ik niet)

Kinderen zijn sowieso een stuk slimmer dan grote mensen, daarvan was ik allang overtuigd. Sinds ik een exemplaar op de vrije school heb ondergebracht, zijn er nog wat ervaringen aan dit wereldbeeld toegevoegd. Hierbij de meest opvallende vaardigheden die mijn...

Meestgestelde vraag bij thuisonderwijs: Heeft je kind vrienden?

Meestgestelde vraag bij thuisonderwijs: Heeft je kind vrienden?

Het is een van de eerste vragen die je krijgt wanneer je thuisonderwijs geeft: 'Hebben jouw kinderen vrienden?' Ik kan je vertellen dat het mij ook enorm bezighield tijdens het maken van onze keuze. Sterker nog: ik heb er zelfs wakker van gelegen. En tot mijn schaamte...

Zinnig knutselen: thuis en op school

Zinnig knutselen: thuis en op school

De knutselwerkjes van school werden in coronatijd verplaatst naar thuis. Ik betrapte mezelf erop dat bij tijdnood in het thuisschoolschema, ik soms zei: maak eerst rekenen af, dan zien we wel of we toe komen aan het knutselwerkje. Ai! Daar degradeerde ik creativiteit,...

LEES GRATIS HET INTERVIEW MET ALFIE KOHN

Het interview met de grondlegger van het onvoorwaardelijk opvoeden in je mailbox? Je ontvangt meteen ook de Kiindnieuwsbrief vol inspiratie (uitschrijven mag).

Het is gelukt, we gaan een mail naar je typen! (check ook je spamfolder)

0