Voor ouders is het soms moeilijk in te schatten wat wel en niet goed is voor je kind. We worden al jaren doodgegooid met voedingsadviezen, maar meestal gaat het hier om dieetadviezen. Zo gaan er bij veel mensen alarmbellen rinkelen bij producten met veel vet. Kleine kinderen moeten echter niet afvallen, maar gewoon gezónd eten. Er zijn drie producten die zeer veel gebruikt worden – zowel in voedsel voor volwassenen als voor kinderen – terwijl je ze eigenlijk zoveel mogelijk zou moeten vermijden. Dat zijn zout, suiker en witmeel. In dit artikel wordt uitgelegd waarom je zo terughoudend moet zijn in het gebruiken van deze producten.
Suiker
Suiker is om meerdere redenen niet goed voor je. Het levert enkel calorieën, en geen nuttige vitamines en mineralen. Je kindje is dus verzadigd en heeft geen plekje meer over voor voedsel waar wel vitamines in zitten. Een teveel aan suiker zet je in je lichaam om in vet, je wordt er dus dik van. Eenvoudige suikers zijn erg slecht voor het gebit, maar óók voor die lieve tandeloze mondjes.
Bovendien is eenvoudige suiker niet goed voor je suikerstofwisseling. Ons lichaam is gebouwd op het verwerken van complexe suikers zoals die in volkorenpasta, zilvervliesrijst en aardappels zitten. Dit mechanisme wordt verstoord door andere suikers, zoals witte suiker. Maar ook rietsuiker, ahornsiroop, honing en fruitsuiker (alle soorten suiker dus) verstoren het systeem. Op synthetische zoetstoffen reageert je lichaam hetzelfde. Bovendien is er over dat soort zoetmiddelen erg weinig bekend, een reden om er sowieso voorzichtig mee te zijn. Je lichaam streeft naar een stabiel bloedsuikerniveau. Als je iets eet, gaat het niveau omhoog, als je lang niets eet, gaat het niveau iets omlaag. Eenvoudige suikers laten het niveau heel erg stijgen. Hier reageert je alvleesklier sterk op. Een instabiele bloedsuikerspiegel kan zorgen voor vermoeidheidsklachten en zelfs voor diabetes type 2.
Suikers laat je dus het beste zoveel mogelijk uit het menu. Fruitsuiker is, zodra het uit het fruit gehaald is, ook gewoon pure suiker. Fruit is echter een volledig product: naast de suikers zitten er ook heel veel goede voedingsstoffen in. Deze voedingsstoffen zijn wel belangrijk om binnen te krijgen.
Fruitsuiker is, zodra het uit het fruit gehaald is, ook gewoon pure suiker
Zout
Ook zout is niet goed voor je, en al helemaal niet voor kleintjes. Het natrium dat in zout zit, verhoogt de bloeddruk. Britse wetenschappers hebben berekend dat bij een daling van de dagelijkse zoutinname met zes gram, het aantal hartinfarcten met achttien procent daalt en het aantal beroerten met vierentwintig procent. Omgerekend naar Nederlandse cijfers: als Nederlanders zes gram minder zout per dag zouden eten, zouden er hier 2284 sterftegevallen minder zijn per jaar! Teveel zout is ook erg slecht voor de nieren. Vooral voor die kleine niertjes van kinderen is het belangrijk ervoor te zorgen dat deze niet overbelast raken.
Gemiddeld eet een Nederlander niet (zoals door het Voedingscentrum wordt aangeraden) maximaal zes gram zout per dag, maar ongeveer het dubbele. Dat komt vooral door het zout dat in allerlei voedingsmiddelen is verwerkt. Ook als je nooit zout over je eten strooit, is de kans dat je teveel zout binnenkrijgt groot: 75% van het zout dat je eet, zit in kant-en-klare producten verwerkt.
Zolang baby’s moedermelk of kunstvoeding krijgen, is de zoutinname heel laag. De inname stijgt drastisch zodra ze overgaan op vast voedsel. De aanbevelingen voor kinderen zijn anders dan voor volwassenen. Bij zeven tot twaalf maanden mag een baby maximaal één gram zout per etmaal, bij één tot drie jaar twee gram en bij vier tot zes jaar drie gram.
Verreweg het meeste zout krijgt een gemiddeld kind via brood. In brood zit een halve gram zout per sneetje. Als een kind van drie de door het Voedingscentrum aanbevolen hoeveelheid van drie sneetjes brood eet, dan heeft je kind al bijna het maximum van twee gram zout binnen, terwijl er nog niets op het brood zit! Hartig beleg is vaak ook erg zout, dus het is bijna niet te doen om je kind niet te veel zout te geven. Het is dus aan te raden om helemaal nooit zout toe te voegen aan het eten. Veel winst valt te halen uit het zelf maken van brood zonder zout. Dit scheelt een hoop zout op een dag. Op de website van de consumentenbond staat hoeveel zout er in bepaalde producten zit.
Grijs zeezout is weer wél een mooie toevoeging in het menu. Dit is niet geraffineerd, niet schoongemaakt dus. Daardoor zit het vol mineralen. En het natriumgehalte is lager.
Kinderen zijn dol op extreme smaken. Zodra je kind suiker en zout eet, al is het af en toe, verpest je zijn smaak. Onbewerkte groenten, fruit en granen zullen laf gaan smaken en je kind zal het minder lekker vinden dan wanneer hij nooit zo’n sterke smaak als suiker of zout geproefd heeft.
Witmeel
Een derde boosdoener in het menu is witmeel. De vezels die in volkoren producten zitten, zorgen voor een goede stoelgang. Bovendien hebben ze een beschermend effect tegen overgewicht. Witmeel levert alleen calorieën en verder geen zinvolle voedingsstoffen. Je kunt er dik van worden, maar het grote gevaar is vooral dat de buiken al vol zitten, zonder dat kinderen belangrijke voedingstoffen tot zich hebben genomen. Erg ongezond dus. Zeker voor kleine kinderen die net gaan eten, kan witmeel bovendien zorgen voor verstopping van de darmpjes. Kies daarom bij voorkeur voor volkoren pasta, zilvervliesrijst en volkorenbrood. Maar vooral: veel groenten! Daar zitten veel vezels en vooral ook meer vitaminen en mineralen in.
Vet
Vetten hebben kleine kinderen dan wél weer nodig. Onlangs kwam in het nieuws dat peuters te mager zijn doordat ouders gewend zijn lightproducten aan te schaffen. Tegenwoordig gaan campagnes over gezonder eten vooral over vet, maar kleine kinderen kunnen best wat extra vetten gebruiken: besmeer een boterham dus met boter. Ook voor de stoelgang kan het fijn zijn wat vet te gebruiken. Een baby die net oefent met bijvoeding kan een beetje verstopt raken. Vet kan er dan voor zorgen dat de spijsvertering weer goed op gang komt.
Het is goed om zeker een keer per week vis te eten omdat dit belangrijke onverzadigde vissenvetzuren bevat die goed zijn voor de groei en ontwikkeling van je kleintje.
Kies voor vette vis. Kies overigens bij vlees wel altijd voor magere varianten: vleesvet is niet gezond.
Het is voor veel mensen moeilijk om hier een evenwicht in te vinden. De Wereldgezondheidsorganisatie gaat er van uit dat een kind per 100 gram voedsel ongeveer 80 calorieën moet binnenkrijgen. Een kind van een half jaar heeft ongeveer 600 calorieën per dag nodig en een kind tussen de 1 en de 2 ongeveer 900 calorieën.
Gezonde voeding op Kiind Magazine:
Tussendoortjes: Wat is nu wel en wat is nu niet gezond?
Voeding met gebakken lucht
Brekend: Eten is gezond!
Meer lezen?
borstvoeding.com
voedingscentrum.nl
consumentenbond.nl
