Is bevallen nou wel of niet pijnlijk? En maakt het uit?

Ik heb het me vaak afgevraagd. Of bevallen pijn doet. Ik heb het zelfs jarenlang onderzocht. Door cursussen te volgen, diepte-interviews met ervaringsdeskundigen te houden en interessante boeken te lezen. En, bovenal, ik heb het drie keer uitgetest, hoogstpersoonlijk.

Ik voelde me alsof ik zakte voor mijn examen

De resultaten uit mijn onderzoek zou je tegenstrijdig kunnen noemen. Ten eerste zou bevallen geen pijn hoeven doen. En ten tweede doet het dat wel. Hoe zit dat?

Gemaakt om leven te geven

Ik ben ervan overtuigd dat bevallen pijnloos zou moeten kunnen zijn. Geboorte is het natuurlijkste wat er is. Zonder geboorte zouden er geen mensen bestaan. Simpel als dat. Het vrouwelijk lichaam is gemaakt om leven te geven. En het zou toch gek zijn als wij vrouwen vreselijk zouden lijden als we een van de primaire functies van ons lijf gebruikten?

Een van de voornaamste oorzaken van pijn is het idee dat een bevalling pijn doet. En dat idee is onder meer de wereld in geholpen door mannen die bang waren voor sterke vrouwen. Als je erkent dat vrouwen de scheppers van het leven zijn, maakt dat ons immers behoorlijk machtig. Behoorlijk goddelijk. Behoorlijk angstaanjagend als je zelf de macht wil. Daarom werd de vloek van Eva bedacht, die zegt dat vrouwen moeten lijden. En wijze vrouwen werden simpelweg verketterd en op de brandstapel gegooid.

Bevallen als traumatische ervaring

Het resultaat anno nu is een maatschappij waarin bevallingen als een noodzakelijk kwaad worden gezien. Ze doen pijn, je scheurt uit, hebt allerlei prikken en knippen nodig. Als je tenminste stoer genoeg bent om het aan te gaan. Misschien kun je beter meteen die ruggenprik of keizersnede plannen, ben je van het hele gedoe af. We geven onze verantwoordelijkheid uit handen. We laten ons door mannelijke wetenschappers vertellen wat we moeten doen. En wij vrouwen beseffen zelf nauwelijks dat een bevalling vaker een traumatische ervaring is dan een bekrachtiging van ons eigen kunnen.

Oké, genoeg ellende. Stel nou, hypothetisch gezien, dat wij helemaal (en ik bedoel dus hélemaal) terug kunnen gaan naar onze vrouwelijke essentie, naar die enorme scheppende kracht die wij allemaal hebben, die kracht om een mens te maken en op deze wereld te zetten. Stel dat we daarmee de verdoemenis van onze geschiedenis, die inmiddels waarheid is geworden in onze cultuur, van ons af kunnen schudden. Stel dat we dat zouden kunnen, wat zou er dan gebeuren?

Pijnloos baren

Nou, dan zou de wereld er heel anders uitzien. Vrouwen zouden zich niet meer hoeven schamen voor zichzelf of hun vagina. Voor hun innerlijke cyclus of hun uiterlijke schoonheid. We zouden weer vereerd worden als de godin die we zijn. We zouden onze kracht weer hervinden, en die ook in de andere vrouw herkennen. Oh ja, en, om weer terug te komen bij het onderwerp, we zouden pijnloos kunnen baren. Orgastisch zelfs.

Geboorte zou weer gezien mogen worden. Het zou weer van ons zijn. We would own childbirth. We zouden stoppen met lijden, met slachtoffer zijn, maar verantwoordelijkheid nemen voor ons lijf. We zouden stoppen met andere vrouwen bang of jaloers te maken, omdat we voelen dat we de verantwoordelijkheid dragen met elkaar. Daarom helpen we de ander om krachtig te baren. Wat een mooi beeld. Als je het zo bekijkt, staat pijnloos baren symbool voor iets veel groters. Iets sisterhood-achtigs.

De ander helpen om krachtig te baren

Maar toch zagen mijn bevallingen er niet zo uit. Toen ik mijn kinderen baarde, had ik pijn. Dat weet ik zeker, want ik heb het heel hard geschreeuwd en dat staat op film. Inmiddels ben ik de pijn alweer grotendeels vergeten. Mooi hoe de natuur dat regelt. Maar wat ik mij nog wel herinner, is dat ik verontwaardigd was. Boos op mezelf, omdat ik blijkbaar nog niet zo dicht bij mijn essentie was om mijn lijf haar primaire functie te laten uitvoeren. Oh ja, en ik was ook boos omdat ik boos was, want ik wist dat ik zou moeten ontspannen en vertrouwen om open te gaan voor mijn baby. En dat maakte het des te moeilijker om te ontspannen, et cetera, et cetera.

Alles was voor handen voor de perfecte bevalling, van kaarslicht tot affirmaties en van de fijnste vroedvrouw tot dat heerlijke bevalbad. Ik wist dankzij mijn hypnobirthingcursus en uit mijn mooie boeken heus wat ik kon doen. Maar tegelijkertijd zat dat mij ook in de weg. Want ik voelde me alsof ik zakte voor mijn examen, en kwam daardoor in de negatieve spiraal terecht.

Is bevallen krachtig?

Drie geboortes verder weet ik weer dat ik die krachtige godin van het scheppen heus wel ben. Dat ik prachtige gezonde kinderen kan baren en dat dat me relatief goed af gaat. Maar ik weet ook dat het best pijn kan doen. Is dat erg? Ik weet het niet. Het is nu eenmaal de realiteit. En ik weet niet of vrouwen ermee geholpen zijn als ze het idee krijgen dat een geboorte pijnloos of orgastisch moet zijn.

Het is een paradox, aan de ene kant heb je maar één kans en wil je die zo goed mogelijk benutten. Aan de andere kant is het de meest natuurlijke oerervaring die je meemaakt, en die wil je niet bederven met verwachtingen of eisen. Het enige dat je kunt doen, is het ervaren.

Lees ook Vrije geboorte van Anna Myrte Korteweg

En als het ons lukt, om in deze tijd, in onze angstcultuur weer terug te gaan naar het ervaren, naar het voelen, dan doet dat misschien wel pijn. En misschien moeten we stoppen om daar van weg te lopen. En dan blijkt dat die pijn precies de sensatie is die we nodig hebben om te herinneren wie we daadwerkelijk zijn: goddelijke schepsels die leven kunnen geven. Dat is onze essentie. En als we zo onze waardigheid, onze vrouwelijkheid en onze kracht weer terug kunnen pakken, dan is dat precies wat wij nodig hebben. Daarom stel ik voor om geen aandacht meer te geven aan de vraag of bevallen pijn doet. De vraag zou zoiets moeten zijn als dit: is bevallen krachtig?

En het antwoord is: hell yeah! We’ve got the power!

Voel je welkom om 13 april naar ons Geboortefestival in Alkmaar te komen en al je vragen te stellen over bevallen. Luister naar sprekers zoals Milli Hill van Positief over bevallen en Anna Myrte Korteweg van Vrije geboorte en ga in workshops aan de slag met je geboorteplan, bevallingshoudingen. Struin over de markt, laat je vertroetelen en bak een broodje of bouw een hutje met je kinderen.

Beeld: Nieuwleven-geboortefotografie