Kinderen en snot, dat is vaak genoeg een vaste combinatie. Niet echt reden voor paniek. ‘Goed voor de afweer’, ’Het heerst’, ‘De R is in de maand’ of ‘Gewoon een griepje’, zeiden we. Kwestie van gas terugnemen en er even doorheen gaan. Tot maart 2020.
We hebben met zijn allen verschillende fases van maatschappelijke onrust en onduidelijkheid doorlopen. Onze vertrouwde kaders om ziekte te herkennen werden en worden op de proef gesteld. Inmiddels zijn we zover dat er een testadvies geldt voor allerlei activiteiten. Ook wanneer je je volkomen prima voelt, zou je ongemerkt iets onder de leden kunnen hebben, is het uitgangspunt.
Onze vertrouwde kaders om ziekte te herkennen worden op de proef gesteld
Deze veronderstelling kan nogal ondermijnend werken op je intuïtie en je aangeboren vermogen om voor jezelf te zorgen. Het kan een afhankelijk gevoel geven: alsof jij zelf geen ‘eigenaar’ meer bent over hoe je je voelt. Nu wil ik het niet hebben over nut en noodzaak ja of nee, maar wél over een bij-effect van deze strategie. En vooral hoe wij onze kinderen toch leren vertrouwen op hun lichaam, en hun eigen waarneming. Hoe blijven we het vertrouwen in het eigen lichaam toch doorgeven aan onze kinderen?
Vertel over de kracht van je afweersysteem
Kinderen leren bij uitstek van lichamelijke ervaringen. Je kunt hun vertrouwen vergroten door veel te vertellen over de veerkracht van het lichaam. Het zelfhelend vermogen van je lijf, wanneer je een wondje hebt bijvoorbeeld, en als je ziek bent. Dit zijn de periodes dat je hele systeem zichzelf gezond aan het maken is. Want gezondheid is niet hetzelfde als ‘niet ziek zijn’. Periodes van ziekte genereren vaak een ontwikkelingssprong. Je hele systeem neemt rust, je werkt intern op volle toeren, en na afloop heb je lichamelijk, mentaal of emotioneel groei doorgemaakt. Een doorgemaakte ziekte kan je ook enorm veel kracht brengen, en daarover kun je positief praten.
Ziekte is niet hetzelfde als ‘stuk zijn’, het is geen statische situatie. Je hoeft je niet hulpeloos te voelen: je lijf is zelf als één groot ziekenhuis vol kleine doktertjes. Tijdens ziekte is alles in jou erop gericht om de balans te herstellen. Wijs je kind op de tekenen hiervan. Wees trots. Benoem het proces. ’Kijk nou, gisteren was je nog zo moe dat je bijna niet kon spelen, en nu kun je alweer veel meer.’ ‘Zie je hoe er al nieuwe huid groeit op het plekje dat gisteren nog bloedde?’
Tijdens ziekte is alles in jou erop gericht om de balans te herstellen. Wijs je kind op de tekenen hiervan
Vertel hoe wonderlijk je immuunsysteem te werk gaat. Zeker nu we in toenemende mate gevraagd worden een test te doen om ziekte uit te sluiten, kan het waardevol zijn om te benadrukken wat je bij jezelf kan waarnemen, en te vertellen tot wat je eigen lijf allemaal in staat is.
Zo zei onze oudste, snipverkouden, vanochtend bij het ontbijt: ‘Help, ik voel me schuldig…. Nu ga ik jullie verkouden maken’. Ze keek er diep ongelukkig bij, en wilde heel graag een test doen, anders durfde ze niet naar school. Wij vertelden haar: ’Nu veel mensen lange tijd erg voorzichtig hebben gedaan, worden we ook extra vaak verkouden. Een soort inhaalslag. Het is herfst, én we zijn allemaal een beetje ontwend of verzwakt door het weinige contact met griepjes en snot. Dus dank je voor het gesnotter, je maakt je eigen afweersysteem en dat van ons weer scherp op ‘aanvallers’.’
Lees meer over ziek zijn
Kies genezende woorden
Wat je zegt doet ertoe. Zo was mijn peuter op een dag uitgeput, hij had echt geen energie meer. Ik zei troostend: ‘Je bent echt kapot, hè.’ Had ik me daar flink verkeerde taal gekozen! Hij nam mij letterlijk en huilde: ‘Help, ik ben kapot!’ Hij bleek nu te denken dat hij nooit meer beter werd. Snel legde ik hem uit dat hij niet echt kapot was, niet stuk of gebroken. Alleen maar moe, en na goed slapen zou het vast en zeker in orde zijn. Je kunt altijd weer bijtanken. Bijtanken, dat stelde wél gerust.
Is er een wondje of ander pijn, dan zeggen we thuis: ‘Kom, we sturen liefde naar de plek waar het nodig is.’ Zo vaag en spiri als dat mag klinken, zo wetenschappelijk is het inmiddels te onderbouwen dat liefde genezing bevordert. Liefde is onmeetbaar, maar de endorfines die je dankzij liefde en verbondenheid aanmaakt, kun je wel in kaart brengen. En die maken je sneller gezond. Angst daarentegen zet je immuunsysteem op pauze.
Dus kom maar door met liefde en vertrouwen! Je kunt niet vaak genoeg vertellen hoe sterk je lichaam is. Niet alles kun je zomaar te boven komen, maar dat je lichaam zelf wondjes kan repareren, dingen zelf geneest en je beter kan maken door koorts. Dat is toch ongelofelijk tof van je lijf.
Fijne leesboekjes die je kind ondersteunen bij het beter worden: Amar de aardelf, en Dokter Me Di Cin
Vergroot het lichaamsbewustzijn van je kind
Je kunt met je kind op allerlei momenten wijzen op de kracht van je eigen gevoel, intuïtie en (zelf-)kennis. Na rondvraag tipten ouders mij hoe je het beoordelingsvermogen van je kind kunt helpen ontwikkelen. Zoals: vestig de aandacht op eten en hoe je je daarbij voelt. Dat je gewoon lekker eten hebt en ‘spierballen-eten’. Ze voelen echt verschil.
Help je kind om nog meer in haar lijf te komen. Dat doe je door de zintuigen te stimuleren. Wat voel je, hoor je, zie je, ruik je? Waar zijn je voeten? Vooral deze grappige vraag naar je voeten kan een kind enorm helpen om in het lijf en in het hier en nu terug te keren. ‘Mijn voeten zijn natuurlijk hier’. Je bent er weer!
Leer je kind bewust met de mond dicht ademen. De neus maakt de lucht die naar binnen gaat schoon. Ook helpt het om de grenzen van buiten en binnen helderder te voelen, en naar binnen te keren. Een ouder: ‘Daar voelen ze zelf het verschil. Dan gaan ze hun eigen waarheid vormen, door hun eigen ervaring, in plaats van te volgen wat anderen zeggen.’
Beluister regelmatig (geleide) meditaties. Onze favorieten zijn ‘de wondere waterval’ en ‘zwemmen met dolfijnen’ uit de Insight Timer, maar er zijn talloze meditaties te vinden. Het fijne ervan, is dat je kind leert om korte rustmomenten te nemen waarin je kunt opmerken hoe je je voelt.
Voorleven, altijd voorleven
Kinderen leren het allermeeste van jou. Doe voor hoe het voor jou werkt. Ken je jouw lichaam? Herken je patronen? Hoe weet je waar je op kunt bouwen?
Laat zien dat je luistert naar de signalen van je lichaam. Dat jij je rust neemt voordat je overkookt. Dat jij vertrouwen stelt in je afweersysteem en het zelfgenezend vermogen van je lichaam. En in de superkrachten van kiwi’s, appelmoes of kippensoep natuurlijk. Deel je succeservaring met je kind: ‘Ik ben extra vroeg gaan slapen en nu ben ik weer helemaal fit.’
Beeld: Sylvana Teekens (van Kleine Schobbejak)