Overal waar we komen worden ons dezelfde vragen gesteld: ‘Welk kind komt uit welke buik? Keizersnee gehad? Is het een jongen of een meisje? Hoeveel maanden is die dikke baby? En waar is de vader toch?’ Ik houd er een bijzondere Lao woordenschat aan over. Nog een veelvoorkomende vraag is: ‘Kin nom mee bor? Keng keng!’ Jazeker drinkt ze melk bij haar moeder. En niet zo’n beetje ook! Dat hadden we niet verwacht, of in ieder geval niet zo gepland. Het leek ons wel handig om op de heenweg naar Laos nog te kunnen voeden in het vliegtuig, dus in ieder geval tot een maand of 7. Wat een geluk dat dit kind toevallig heel erg van borstvoeding houdt. En wat groeit ze er goed op! Binnen een paar maanden had ze de groeicurve ver achter zich gelaten. De +3 nog binnen gezichtsveld, de nullijn een verre stip voor het laatst aangetikt op haar geboortedag.
Ook na aankomst in Laos had ze er nog geen genoeg van, het bleek ook gewoon heel praktisch. Gedoe met flesjes, water koken, mieren in de poedermelk; het bleef ons allemaal bespaard. Het gaf de kleine ook troost als het leven een beetje spannend werd. Op de meest bijzondere plekken is ze gevoed. In het vliegtuig, op een bootje op de Mekong, in een overvolle songteaw, achterin de pickup, bovenop een eeuwenoud Kmer tempelcomplex. En nu na 16 maanden is het nog steeds erg gezellig, dat voeden.
Hoewel iedereen vol lof reageerde op de borstvoedingsvetrolletjes, heb ik in de hoofdstad Vientiane verrassend weinig vrouwen hun kind zien voeden. Van 0 tot 6 jaar lopen kinderen er rond met een fles poedermelk in hun mond. Pasgeboren baby’s, de moeder nog op de kraamstretcher achter de rijstkraam op straat, kregen tot mijn verbazing een klein flesje in hun mondjes. Op de Kindergarten sjouwden peuters ‘s morgensvroeg een tas vol flessen en een uitgebreide voorraad poedermelk hun lokaal in. Dat was vooral fijn voor de juffen. Als de peuter halverwege de middagduttijd onverhoopt wakker werd kon er snel een tweede fles ingestopt worden in de hoop dat er nogmaals anderhalf uur geslapen kon worden. De winkels staan hier dan ook vol met poedermelk.
Op televisie wordt continu reclame gemaakt voor babyvoeding. Melk uit Europa, misschien zelfs wel uit Amerika!
Het is het eerste wat je ziet als je een gemiddelde winkel binnenkomt. De niet omzeilbare muur van melk. Op televisie wordt continu reclame gemaakt voor babyvoeding. Melk uit Europa, misschien zelfs wel uit Amerika! Op z’n minst uit China. Dan zal het wel goed zijn toch? Wie wil er nu niet het beste voor haar kind? Het eerste jaar krijgt de baby dan ook niks anders. Hilariteit alom als men onze baby fruit en rijst als een bouwvakkertje naar binnen zag werken. Voor diegene die zich poedermelk niet kan veroorloven is er een zeer populair alternatief. Soyamelk en oploschocomel. Beiden worden met spandoeken en posters tot in het kleinste dorpje gepromoot. Zoals Nutella in mijn eigen jeugd werd aangeprezen als een gezond ontbijt voor het hele gezin, zo worden deze dubieuze suikerdrankjes als broodnodige bouwstoffen neergezet.
Voor een paar cent kopen de kinderen dagelijks chips, snoepjes en ijs
Geen wonder dat er zoveel dikke kinderen rondlopen in de stad. De ongezonde drankjes en snacks zijn zoveel goedkoper dan de gezonde, en de kennis ontbreekt hier volledig over wat gezond en ongezond is. Op iedere school in de stad worden snacks verkocht in een klein winkeltje. Voor een paar cent kopen de kinderen er dagelijks chips, snoepjes en ijs. Op school worden dikke peuters aangemoedigd nog meer te eten, want blijkbaar houden ze van eten en niets is fijner dan een blij dik kind. Dat de tandjes van de kinderen alle suiker niet meer kunnen bolwerken is wel een probleem. Babytandenborstels en doorsliktandpasta bestaan niet, ik durf te concluderen dat de tandjes pas gepoetst worden vanaf een jaar of 3. Als ze al gepoetst worden. De tanden van de gemiddelde kleuter zijn dan ook zwart danwel afgebrokkeld. Dat het grootste gedeelte van het melkgebit voor de zesde verjaardag getrokken wordt is niet ongewoon.
Organisaties als Unicef en World Health Organisation doen hun best het beeld van gezonde voeding weer terug te draaien naar hoe het niet lang geleden moet zijn geweest. In de ziekenhuizen en klinieken hangen posters van het ideale voedingsschema voor baby’s. In het zuiden van het land bereiken we uiteindelijk een plek waar televisie en reclameposters geen voet aan de grond hebben weten te krijgen. Op het eiland worden baby’s rustig gevoed op de veranda van de houten paalwoning. Het blijkt een puur praktische overweging. Poedermelk is er niet, men eet wat er is afhankelijk van wat de boot die week brengt. Want echt aandacht voor de voeding van de kinderen lijkt er niet te zijn. Kinderen sabbelen aan de zakjes oploschocomel omdat ze niet weten dat er eerst water bij moet. Ze hebben zeker de reclame gemist. Tijdens ons avondeten kruipen de kindjes die in het restaurant wonen bij ons aan tafel. Gezellig bij onze kinderen. Ze grissen een fles Pepsi uit de keuken en een grote mand plakrijst. Die kunnen er mooi weer tegenaan tot de volgende ochtend. Leven in Laos.
Nynke woont en werkt een jaar met haar gezin in Laos. In augustus opent zij, terug in Nederland, haar praktijk voor kindbegeleiding.
