Thijn zit met de blokken te spelen. Hij is twee jaar oud en bouwt een tunnel, een brug of een kasteel – of alle drie tegelijk – waar de rails van zijn houten trein onder door kan rijden. Wendy zit met een slapende, pasgeboren Noek op schoot en een vriendin verbaast zich over de enorme bos haar op zijn kleine hoofdje. Ik kom uit de keuken met een verse lading beschuit met muisjes. Thijn springt op van zijn blokken en kan niet wachten om de bordjes met beschuiten uit te delen.
Waardering
Terwijl hij rond gaat, zeg ik: ‘Wat fijn dat je me helpt, Thijn. Super!’
‘Maar…?’ vraagt de vriendin van Wendy. Ik kijk haar verbaasd aan. ‘Er komt nu toch zeker een ‘maar’? Volgens de regels van positieve feedback geef je eerst je waardering en zeg je daarna waar je kritiek op hebt. Dat werkt vast ook zo met kinderen opvoeden.’ Ik heb geen ‘maar’, mijn waardering is oprecht, spontaan en belangeloos. En Thijn gaat weer verder met bouwen, zonder te laten blijken dat hij mij gehoord heeft.
Maar dat heeft hij wel. En in de twaalf jaren die volgen, hoort hij het meer dan
regelmatig. Net als de andere kinderen. Roos die haar kamer die onverwachts heeft opgeruimd. Noek die elke zaterdag trouw meegaat met boodschappen doen. Thijn die urenlang aan een auto zit te knutselen. Ik word blij van wat ik zie en dat zeg ik tegen ze.
Net als de keren dat ik tijdens een lange autorit ruzie op de achterbank verwacht en ereen oase van rust ontstaat op de snelweg. Wanneer we eindeloos kunnen stoeien, voorlezen, spelletjes doen. Of als ik na schooltijd een half uur – of langer – rustig een boek kan lezen terwijl er om me heen gespeeld en huiswerk gemaakt wordt.
Met aandacht geven aan de fijne dingen, momenten en gebeurtenissen, krijg je er meer van terug.
Ritueel van waardering
Om de kinderen bewust bij het waarderen te betrekken, hebben we het ook wel eens
geprobeerd te vangen in een ritueel. Een pot of tafel waar we briefjes in deden met dingen die we fijn vonden en waar we blij van werden. Of na het eten iedereen vragen wat er vandaag voor mooie dingen zijn gebeurd. Maar die initiatieven verzanden bij ons al snel. De pot verdwijnt, de briefjes zijn op en na het eten moeten we snel door naar de judo of dansles. Structuur is, zeg maar, niet echt ons ding.
Maar de waardering werkt toch. Met aandacht geven aan de fijne dingen, momenten en gebeurtenissen, krijg je er meer van terug. Noek is ontzettend gul met vertellen over wat hij allemaal fijn vindt. ‘Ik vind het zo fijn dat ik altijd met jou boodschappen ga doen. Het is gezellig, we zijn even samen en we hebben altijd lol.’ Roos ontvangt haar portie waardering – voor het feit dat ze opruimt of zichzelf na het douchen afdroogt – soms met een lichtelijk verbaasde ‘Oh, echt?’ Maar ze komt me daarna wel vaak een knuffel geven.
En Thijn is altijd een kind van weinig woorden geweest. Nadat hij een half uur in de
kou bezig is geweest met het plakken van zijn band, loop ik naar buiten. Alles is klaar, maar hij krijgt de buitenband niet op de velg. ‘Kom maar,’ zeg ik. En het is zo gepiept. Band oppompen, spullen opruimen en snel naar binnen. ‘Fijn dat je dit zelf kunt,’ zeg ik terwijl ik een ketel water opzet. Thijn kijkt op van het handen wassen. ‘En fijn dat jij me hielp.’
Jeroen de Jong is vader van Thijn (2002), Noek (2005) en Roos (2008) en inspireert mannen de beste vader uit zichzelf te halen via praktijkvader.nl.
