Stel je eens voor dat alle boosheid en onrust van kinderen ontvangen zou worden met een empatisch oor en alle kinderen in deze wereld zouden worden gezien en gehoord en behandeld met respect.
Stel je eens voor dat ouders die zich uitgeput en leeg voelen steun kunnen ontvangen, elke keer dat ze daar naar verlangen zodat zij snel weer energie en ruimte hebben om hun kinderen te steunen.
Stel je eens voor dat je in een gemeenschap leeft waar je bij iedereen terecht kunt wanneer je je alleen of verdrietig voelt. Zonder daarvoor een speciale afspraak te hoeven maken met een vriend of professional.
Stel je eens voor dat ouders terecht kunnen bij een empathie hotline, 24 uur per dag. Zodat ze bijna meteen kunnen ontladen en de verbinding met zichzelf herstellen voor ze reageren op een lastige situatie met hun kind?
Stel je eens voor dat er Empathiecafé’s zijn in elke stad waar je naartoe kunt als je behoefte hebt aan een luisterend oor of ernaar verlangt om je aandacht te geven en in contact te zijn met een ander?
Stel je eens voor, een wereld waarin ieders behoeften wordt gehoord en gerespecteerd. Waar ouders en kinderen niet hoeven te vechten om hun behoeften vervuld te krijgen en de mentale ruimte kunnen krijgen om in hun eigen kracht te komen en bij te dragen aan deze wereld met hun eigen unieke talenten.
Dit is de wereld waar ik van droom.
De taal naar mijn droomwereld
Ik denk dat mijn droomwereld realiteit kan worden. Daar is wel een andere manier van communiceren voor nodig dan de taal die wij nu vaak bezigen. Ik geloof dat ons taalgebruik ten grondslag ligt aan hoe wij onze wereld beleven. Door de filter van de taal wordt ons bewustzijn gekleurd.
Dat hoeft niet altijd een roze bril te zijn. Wanneer ik niet lekker in mijn vel zit, neig ik makkelijker naar oordelende gedachten en bestraffende innerlijke dialoog dan op een zonnige, vrije dag wanneer ik goed uitgerust ben. Maar het betekent ook dat we met taal een krachtige tool in handen hebben om ons bewustzijn te beïnvloeden. En zo kun je door op je taalgebruik te letten meer compassie en empathie ontwikkelen.
Het omgekeerde is ook waar. Wanneer je intentie niet is om te begrijpen, contact te maken en je conflicten vanuit gelijkwaardigheid en vertrouwen op te lossen, maakt het niet uit of je de “juiste” woorden spreekt.
Zo kan het dan gebeuren dat er ouders zijn die enorm hun best doen om actief te luisteren en verzuchten: “Ik erkende haar behoeften, maar het werkte helemaal niet!” Of dat ze helemaal volgens het boekje een Ik-boodschap uitspreken maar dat die toch niet het gewenste resultaat heeft.
Ik droom van een wereld waarin ieders behoeften wordt gehoord
Om respectvol te kunnen communiceren zijn compassie en empathie dus bijna nog belangrijker dan de woorden. Maar hoe ontwikkel je nu compassie bij jezelf? Hoe train je je empathiespieren?
Vergroot je empathiefactor
Empathie is geen mechanisch proces. Het voldoet niet om de juiste woorden te zeggen. Pas als je gemeend in kunt afstemmen op de gevoelens en behoeften van de ander en de situatie kunt gaan zien door hun ogen ontstaat er echt verbinding.
Het gaat erom dat je luistert voorbij de woorden of het gedrag: Wat gaat er echt in ze om? Wat is de aanleiding voor deze woorden of dit gedrag?
Hier volgen enkele tips die je kunnen helpen om empathie te beoefenen in je eigen dagelijkse leven:
1. Heb compassie met jezelf
We kunnen eigenlijk pas lief voor een ander zijn als we lief voor onszelf kunnen zijn. Als je wilt weten hoe het is om in andermans schoenen te lopen, dan moet je eerst weten hoe je eigen schoenen eruit zien. En je kunt geen empathie beoefenen als je te druk bezig bent naar jezelf te luisteren en op je eigen gedachten en emoties te reageren.
Wees je dus alert op je eigen interne dialoog en emotionele reacties, Mindfulness en zelfconnectie kunnen je helpen om zelfcompassie te ontwikkelen.
2. Zoek het perspectief van de ander
Wat gaat er echt om in je kind? Kun je kijken achter het gedrag? De meest effectieve manier die ik ken is om te raden naar behoeften. Of misschien is je kind ook bereid erover te praten en als je empathisch luistert, dan kunnen jullie tot een beter wederzijds begrip komen wat jullie relatie versterkt. Lees er ook over in mijn artikel over behoeften.
3. Zie boosheid voor wat het is
Boosheid is niet meer dan een signaal. Een teken dat er voor jou belangrijke behoeften in het spel zijn. Geen bewijs dat de ander wat fout deed. Vraag jezelf wat je nodig hebt van je kind en of het wel redelijk is om dit te verwachten. Misschien zijn er ook andere manieren waarop je je behoeften vervuld kunt krijgen.
4. Het gaat niet over jou. Écht niet…
Heb je ook wel eens het idee dat je kind het erom doet? Dat het lijkt of hij of zij erop uit is om jou te stangen? Je grens op te zoeken? Dan neem je het gedrag misschien te persoonlijk. Herinner jezelf er dan aan dat wat de ander doet niet over jou gaat. Écht niet. Nooit!
Je kind probeert diens eigen behoeften te vervullen op de beste manier die hem ter beschikking staat. Misschien heeft deze vervelende manier van doen eerder voor hem gewerkt en weet hij gewoon niet beter. Misschien zijn er dingen gebeurt op school die je nu nog niet kunt weten.
Je vergroot de kans om erachter te komen wat er werkelijk speelt als je dit in gedachten kunt houden en niet reageert op de gedachte dat het gedrag iets met jou van doen heeft.
5. Pas op met sympathie
Empathie beoefenen vraagt dat je jouw gevoelens van sympathie aan de kant kunt zetten en gewoon luisteren, er zijn. Zonder goedbedoelde, ongevraagde adviezen te geven, zonder nodeloos troostend gebaar.
Sympathie gaat bijna altijd over jouw eigen gevoelens van medeleven of herkenning, je wens om een oplossing te bieden omdat het je zo ongemakkelijk lijkt wat de ander doormaakt. Wat op subtiele wijze de boodschap kan geven dat wat de ander voelt er niet mag zijn. Dat het niet ok is om pijn, verdriet of frustratie te voelen. Terwijl er juist ruimte en heling optreedt wanneer die pijn of frustratie even helemaal gehoord kan worden. Zonder medelijden.
Vooral in het contact met onze kinderen is dit ontzettend moeilijk. Onze wens om ze te helpen en behoeden voor pijn is zo groot dat we gemakkelijk in de adviesmodus schieten of ons medeleven willen uiten.
Focus daarom bewust op de boodschap in plaats van op jezelf, voor dat ene moment of die korte periode dat je kind empathie nodig heeft. Ga niet meteen wat eraan doen of oplossingen bedenken, maar ben er gewoon. Helemaal, met al je aandacht.
Boekentips
- Empathie – Roman Krznaric
- Het Liefdevolle Brein – Maia Szalavitz
- Geweldloos communiceren, hoe doe je dat? – Marshall B. Rosenberg
Met haar bedrijf Zayma vervult Astara haar wens om ouders te inspireren tot meer compassie met hun kinderen door het geven van workshops, trainingen en met persoonlijke begeleiding.
