Opvoeden volgens je eigen waarden klinkt zo logisch en helder, maar in de praktijk moet je nog best stevig staan om jouw ideeën door te voeren. Ken je dat? Je komt met je kind bij de kassa. Een ballon / snoepje / koekje* komt richting je dreumes / peuter / kleuter*. Ongevraagd, meestal, ook nog. Dus daar heb je eerst al een grens te bewaken: wil je wel dat vreemden jouw kind iets aanbieden? En zo ja, heb je interesse in het gebodene, doorgaans zogenaamd aantrekkelijk gemaakt door een laag suiker of plastic? Maar goed. Stel, je bent er blij mee. En je kind ook. Dan volgt de dwingende conventie: je kind moet bedanken, want zo heurt het nu eenmaal. Akelige stilte.
Opgelaten ouders
Ik moet het eerste kind nog tegenkomen dat spontaan de juiste frase uitkraamt. ‘Dank u wel’ zit de eerste jaren nog niet in het repertoire, vermoed ik. Dus wat gebeurt er? Wijzelf, de opgelaten ouders, voeren de spanning op door ons kind te porren met een ‘En wat zeg je dan?’. Wíj weten immers wel hoe het keurig en netjes moet! En we zijn goede opvoeders hoor! Dat zullen we de bakker, groenteboer en caissière laten weten ook.
Eet smakelijk!
In mijn eigen tijd als medewerker in winkels en markten kwam ik deze situatie zo vaak tegen, dat ik zélf maar antwoord gaf, wanneer ik iets uitdeelde aan een kind. Na het obligatoire ‘Wat zeg je dan?’ van de ouder riep ik in plaats van hun kind: ‘Eet smakelijk!’
Ach, lieve ouders, ontspan maar. Onze kinderen zijn geen vlerkjes, en de bakker snapt dat ook. Hoe opgelatener wij zijn, hoe minder voorbeeldig onze kinderen zich gedragen. Ze zijn stuk voor stuk schatjes die hun dankbaarheid allang laten zien op hun – vaak woordeloze – manier. Met hun lach. Hun genieten. Door hun blik die alles zegt. De woorden komen later wel.
Voorleven is opvoeden
Gelukkig hoeven we niets te forceren. Het kan ook anders. Zoals dat met alles gaat, leert je kind vooral reuze veel van wat jij doet. Niet van wat jij zégt dat hij moet doen. Bovendien, ook als ze wel weten wat de bedoeling is, vinden ze het vaak nog veel te spannend om dat kunstje voor een onbekende te vertonen.
Krijgt mijn kind iets? Dan zeg ik netjes dank u wel, namens hem. Door de kunst af te kijken komt het allemaal heus goed, want een kind wil gewoon dolgraag zo groot en geweldig zijn als zijn ouders. En ook dat is, hoera, opvoeden.
*of zo
Fotografie: Jana Boekholt
Lees verder
Onvoorwaardelijk ouderschap | Alfie Kohn
Ontdek alles over de Kiindspeeltuin, waar jij en je scharrelkinderen eindeloos jezelf kunnen zijn.
