Annemiek Verbeek van doulapraktijk Tamelijk briljant, is ook spreker op het Geboortefestival op 13 april. Ze geeft samen met collega-doula Marijke twee workshops; een over het maken van je geboorteplan en een over omgaan met barenspijn. Omdat jezelf voorbereiden op je bevalling hartstikke nuttig is. Maar waarom is dat nou zo? En hoe bereid je je voor op een gebeurtenis die bijna altijd anders verloopt dan je had bedacht?
Bevallen als persoonlijke ontwikkeling
Annemiek: ‘Zeker bij je eerste bevalling denk je vaak ‘Ach, ik zie het wel, zoveel vrouwen zijn me voorgegaan dus het loopt vast wel los’, of ‘Je kunt het toch niet plannen’. Dat lijkt stoer of zelfverzekerd, maar eigenlijk doe je jezelf daarmee tekort. Geboorte is dan misschien wel een ‘alledaags’ fenomeen dat er gewoon bij hoort, maar in joúw leven is het een van de grootste gebeurtenissen die je ooit meemaakt.
Ik gun iedere vrouw een positieve bevalervaring. Het klopt dat je een bevalling nooit helemaal kunt plannen, maar je kunt wél leren welke dingen jou helpen tijdens je bevalling. In de workshop over barenspijn gaan deelnemers op ontdekkingsreis in de wereld van pijn: zo kun je meer ontdekken over de werking van pijn, en over hoe jij werkt als je te maken hebt met je weeën. Jezelf daarin kunnen ondersteunen, draagt enorm bij om van de bevalling een positieve ervaring te maken. En wat die ervaring positief maakt, dat hangt helemaal af van hoe jij in elkaar zit.’
Een heel fijn ondersteunend boek hierbij is de herziene editie van Vrije geboorte
Hoe werkt barenspijn?
‘Weeën hebben een patroon, waarin een wee opbouwt, een hoogtepunt heeft en weer afneemt’, geeft Annemiek aan. ‘Je hebt tijdens je bevalling doorgaans veel meer momenten zonder pijn dan met pijn. De piek van een wee duurt namelijk maar kort, zo’n 10 tot 15 seconden, en de pauzes tussen de weeën zijn veel langer. Het is de kunst om die tijd te benutten om rust te vinden, en die pauze niet te vullen met stressvolle gedachten.
Je hebt er juist meer aan om met hulp van je hormonen natuurlijke pijnstilling te produceren. Als je bijvoorbeeld allerlei vervelende, ondermijnende gedachten hebt, maakt je lichaam adrenaline aan. En adrenaline en oxytocine – het hormoon waarvan je niet genoeg kunt hebben tijdens je bevalling – die vinden elkaar niet zo lief. Je kunt tijdens je zwangerschap al fantastisch oefenen in het creëren van stressverlagende gedachten. Het helpt je als je over jezelf weet hoe je ‘bedraad’ bent, zodat je jezelf meer toegang geeft tot je oxytocineproductie in plaats van adrenaline. Jezelf omringen met omstandigheden die je helpen draagt echt bij aan een betere ervaring.’
Opzien tegen pijn
Pijn is iets waar de meeste vrouwen echt tegen opzien. Waarom is dat? Juist bij de tweede bevalling kun je er tegenop zien, vertelt Annemiek. ‘Je hebt een herinnering aan de eerste keer. Je hebt gedachten gevormd bij de herinnering aan de pijn. Zeker wanneer je de eerste keer overweldigd was door de hele gebeurtenis.’
In de workshop over het omgaan met barenspijn gaat Annemiek verder in op het verloop van weeën, en legt uit waarin barenspijn nou verschilt van andere soorten pijn. Deze workshop is ook heel handig om als stel bij te wonen, want ze geeft ook veel tips hoe je partner jou kan helpen. Het is helpend om vooraf al te onderzoeken welke elementen jou in je bevalling helpen. Aanraking, een bepaalde geur, geluid, of juist niet.
Losmaken van emoties
Annemiek: ‘We hebben vooral last van de emoties en gedachten rond de pijn. Wanneer je tijdens elke wee denkt: ’Als ik dit 12 uur moet volhouden, dan red ik het niet’, dan heb je daar enorm veel last van, wellicht meer dan van de pijn zelf. Ik geef je praktische handreikingen over hoe je die gedachten los kan maken van de ervaring zelf. Er zijn verschillenden manieren om met pijn en ongemak om te gaan. Je kunt het vermijden, ontkennen, jezelf afleiden, dansen, zingen, er juist helemaal met je aandacht naartoe gaan; per persoon verschilt het wat jou helpt. We gaan in deze workshop ook een praktische oefening doen waardoor je weet wat voor jou werkt.
Als je je ongemak en je gedachten over pijn herkent, kun je je zelf helpen door de gedachten te ‘reframen’. Dit is heel fijn om tijdens je zwangerschap al te oefenen. Zoals een gedachte als ‘ik kan het niet’ vervangen door een positieve zin, die jou wel helpt.’
Bevallen als basis
Bevallen kan het fundament zijn waarop je het ouderschap vormgeeft, en daarom gunt Annemiek elke vrouw dat ze met trots terugkijkt op haar bevalling. ‘Stevig in je schoenen staan, weten wat je kan verwachten, helpt je wel degelijk. En het is gewoon echt leuk om te weten hoe je lichaam werkt! Het is eindeloos fascinerend hoe je lichaam en geest met elkaar verbonden zijn. Juist in je bevalling kun je er niet omheen.
Ik zou willen dat vrouwen zichzelf meer gunnen: om te leren hoe je echt bent. Wat je in je zwangerschap en bevalling tegenkomt, ga je ook in je ouderschap tegenkomen. Als je er voor open staat, kun je een persoonlijke transformatie doormaken. Het zou jammer zijn om die kans te laten liggen. Voor jou als compleet mens.’
Nieuwsgierig? Bestel nu je tickets voor het Geboortefestival van 13 april. Deze dag is de perfecte gelegenheid om overal aan te snuffelen: van doula’s tot draagdoeken, van hypnobirthing tot heerlijke hapjes. En niet te vergeten: er zijn gratis nek- en schoudermassages bij de stand van Marijke en Annemiek.
Fotografie: Nina Olivari, verloskundige: Aline Kiers, doula: Denise