Misschien nog wel meer dan volwassenen hebben kinderen behoefte aan goede voeding en voldoende voedingsstoffen. Een kinderlichaam moet immers in twintig jaar tijd uitgroeien van een baby tot een volwassene. Dit kost veel energie en bouwstoffen. Ook hier geldt: des te beter de basis die wordt gelegd, des te minder problemen je kind zal hebben als het volwassen is.
Een bijkomend voordeel is dat volwassen kinderen uiteindelijk vaak het voorbeeld uit hun jeugd naleven. Nog een reden dus om ervoor te zorgen dat je jouw kind gezonde normen en waarden meegeeft op het gebied van goede voeding en de zorg voor zijn of haar lichaam.
Vaak wordt er bij kinderen gehamerd op het eten van veel koolhydraten ‘voor de energie’. Maar dat is niet wat een kind het meeste nodig heeft
Belangrijke voedingsstoffen
Naast water zijn de allerbelangrijkste voedingsstoffen voor een kinderlichaam eiwitten en omega-3-vetzuren. Vaak wordt er bij kinderen gehamerd op het eten van veel koolhydraten ‘voor de energie’. Maar dat is niet wat een kind het meeste nodig heeft. Koolhydraten zijn immers geen bouwstof, maar een brandstof, en daarvan kun je niet groeien. Sterker nog: te veel boterhammen, pasta, aardappelen en rijst zorgen er vaak voor dat je kind moe, hongerig en te dik wordt. Het heeft eiwitten nodig!
Eiwitten
Ons hele lichaam is opgebouwd uit eiwitten. De hersenen bestaan voor 40% uit eiwitten en ook botten hebben eiwitten nodig voor de flexibiliteit. Alle organen, lichaamsweefsels en spierweefsels zijn gemaakt van eiwitten. Dat betekent dat het lichaam ook eiwitten nodig heeft voor reparatie en herstel.
Eiwitten helpen het lichaam bij het genereren van energie en bij het ontgiften. Daarnaast worden eiwitten ingezet om vitaminen en andere voedingsstoffen te transporteren door het lichaam en zijn ze nodig bij het maken van enzymen om voedsel te kunnen verteren. Ook gebruikt het lichaam eiwitten als basis voor de aanmaak van hormonen. Eiwitten zorgen ervoor dat het honger- en verzadigingscentrum wordt afgeschakeld en ze zorgen voor een goede verzadiging.
Verreweg de meeste mensen (en dus ook kinderen) eten maar de helft van de dagelijks benodigde hoeveelheid eiwitten. En dat geeft op den duur schade aan het lichaam. Het verstoort heel veel lichaamsprocessen en zet vervroegd het verouderingsproces in gang omdat het lichaam weefsels af gaat breken om zo aan voldoende eiwitten te komen.
Dierlijke of plantaardige eiwitten?
Als je kijkt naar de eetgewoonten van jager-verzamelaars en natuurvolkeren over de hele wereld, dan zie je dat hun voedingspatroon gemiddeld bestaat uit 64% dierlijke eiwitten en 36% plantaardige voeding. (Bron: Cordain 1 et al, pag. 42) Ook al neigt op dit moment de trend naar vegetarisch en veganistisch, kinderen hebben nog steeds vooral dierlijke eiwitten nodig. Daarin is sinds de oertijd niet veel veranderd. Dierlijke eiwitten bevatten naast hoogwaardige eiwitten ook taurine en carnitine, twee belangrijke stoffen die helpen in de vetstofwisseling en bij de aanmaak van energie. Ook bevatten dierlijke eiwitten vitamine B12, en dat is o.a. nodig voor een gezond zenuwstelsel. Vaak wordt gezegd dat te veel eiwitten verzurend zouden zijn en dat je er ziek van kunt worden. Eigenlijk geldt dit alleen als je kiest voor de kiloknallers en producten uit de bio-industrie. Dit vlees bevat een minimale hoeveelheid eiwitten en heel veel ongezonde vetten in de vorm van linolzuur die kunnen leiden tot ontstekingsreacties en klachten als jicht en reuma. Daar komt bij dat in de bio-industrie veelvuldig antibiotica wordt gebruikt en ook dat krijg je binnen als je voor reguliere producten kiest.
Dieren die dus veel bewogen hebben én die hun natuurlijke voeding hebben gegeten, leveren de meeste eiwitten en belangrijke omega 3-vetten.
Ons advies: kies, zeker op het gebied van eiwitten, voor biologische producten. De meeste eiwitten vind je namelijk in de spieren van een dier. Dieren die dus veel bewogen hebben én die hun natuurlijke goede voeding hebben gegeten, leveren de meeste eiwitten en belangrijke omega 3-vetten. Twee voedingsstoffen die een kinderlijf in grote hoeveelheden nodig heeft. Dieren die de hele dag stil hebben gestaan en gevoerd zijn met granen als maïs en soja leveren bijna geen eiwitten en alleen maar ongezonde vetten. Goedkoop is in dit geval echt duurkoop.
We kunnen ons goed voorstellen dat dit advies voor jou een dilemma kan zijn, want eiwitten zijn kostbaar. Maar het is in meerdere opzichten echt de moeite waard. Daarbij geldt voor goede biologische eiwitten dat je er ruim 60% minder van nodig hebt en dat dient vele doelen.
Een snelle rekensom leert dat wanneer iedereen zou kiezen voor biologisch vlees en vis, we nog maar ⅓ van de huidige veestapel nodig zouden hebben. Bizar, nietwaar? Dat betekent ook dat alle dieren die over zouden blijven met gemak biologisch zouden kunnen worden gehouden. En dat betekent dat een deel van de grond en energie die nu worden gebruikt voor het verbouwen van soja en maïs voor de veevoederindustrie vrijkomt voor andere doeleinden. Hoe mooi zou dat zijn?
Hoeveel eiwitten heeft een kind nodig?
Ik (Carola) weet nog wel dat ik vroeger als kind maar één ding wilde en dat was vlees! Ook al vond (en vind) ik het heel zielig voor de beesten die geslacht moesten worden, ik moest toch echt iedere dag een groot stuk vlees hebben. Hier in huis zie ik het ook: het vlees is als eerste op.
Van kiloknallers heb je meer dan de dubbele hoeveelheid nodig om aan voldoende eiwitten te komen.
Het is dus niet vreemd als jouw kind dagelijks de koelkast uitspit op zoek naar worst, kaas en andere eiwithoudende bronnen en het liefst de vleeswaren driedubbel op zijn brood doet. Dit komt simpelweg omdat het eiwitten nodig heeft om te kunnen groeien en ontwikkelen.
Uiteraard is het afhankelijk van de leeftijd hoeveel eiwitten jouw kind dagelijks nodig heeft.
Ook het soort eiwit waarvoor je kiest speelt een rol. Van kiloknallers heb je bijvoorbeeld meer dan de dubbele hoeveelheid nodig om aan voldoende eiwitten te komen.
Eiwitbronnen
De belangrijkste eiwitrijke voedingsbronnen voor een kind zijn: eieren, vlees, kip en gevogelte, wild, noten/zaden/pitten, bijenpollen, paddenstoelen en insecten.
Ook planten leveren eiwitten, maar dit is minimaal in vergelijking met dierlijke bronnen. Je moet hier dus heel veel van eten om aan de dagelijks benodigde hoeveelheden te komen. Daar komt bij dat de meeste plantaardige eiwitbronnen onvolledige eiwitten bevatten waardoor je ze slim moet gaan combineren om ze volledig te maken.
Eiwitrijke plantaardige bronnen zijn: avocado, pompoen, banaan, sesamzaad, maïs, dadels en spruitjes.
Peulvruchten, soja en zuivel (kaas, melk, yoghurt, kwark) zijn ook eiwitbronnen, maar de eiwitten uit deze bronnen kun je slechter verteren en dus ook slechter opnemen.
Voor kinderen kun je grofweg de volgende hoeveelheden per dag aanhouden:
Leeftijd – regulier product (bio-industrie) – biologisch product
- 0-4 jaar – 100 gram – 40 gram
- 5-8 jaar – 170 gram – 70 gram
- 9-12 jaar – 235 gram – 100 gram
Over het algemeen kun je als vuistregel nemen dat een kind vanaf 7 jaar evenveel eiwitten nodig heeft als een volwassene. Daaronder is het iets minder en vanaf 13 jaar hebben ze de dubbele hoeveelheid nodig. Onthoud in ieder geval dat als je kind vraagt om eiwitten, het meer nodig heeft dan het nu krijgt.
Uit: 100% Suikervrij voor kinderen, Carola van Bemmelen en Ester Wiemer, uitg. Spectrum
Fotografie: Jana Boekholt
Meer lezen?
Carola van Bemmelen, 100% suikervrij in 30 dagen
en De Poepdokter, Goede voeding
https://kiind.nl/article521/