Toen ik zes maanden was, ben ik geadopteerd. De afgelopen jaren ben ik, vanwege mijn adoptie, erg geïnteresseerd geraakt in het onderwerp hechting. Welke rol heeft hechting in mijn eigen leven gespeeld? Door er veel over te lezen en informatie uit alle boeken als puzzelstukjes in elkaar te leggen, is me langzamerhand duidelijk geworden hoe belangrijk een goede hechting met je biologische moeder is. Maar ook wat het kan betekenen als je die nooit hebt gehad.
De ervaringen die een kind in zijn eerste maanden opdoet, vormen een blauwdruk voor hoe het toekomstige relaties kan aangaan. Toen ik dit voor eerst hoorde, kon ik het niet goed plaatsen. Nu realiseer ik me dat het klopt. En ik weet nu ook dat ervaringen in je latere leven de invloed van die blauwdruk kunnen vergroten (nare ervaringen) of verminderen (fijne ervaringen).
Het gevoel afgewezen te worden
Als ik naar mijn eigen leven kijk, zie ik dat ik regelmatig geconfronteerd ben met sterke gevoelens van afgewezen worden. Vooral toen ik tiener was tot begin twintig gebeurde dit vaak. Ik was steeds op zoek naar bevestiging, en had tegelijkertijd weinig vertrouwen in anderen, laat staan mezelf. Ik kon zo intens verdrietig worden van een verbroken vriendschap of een beëindigde relatie, dat ik heftig reageerde en totaal uit het veld geslagen was. Ik verwachtte van mensen die dichtbij me stonden, dat ze mij het gevoel konden geven waar ik naar op zoek was. Het gevoel dat ik er mocht zijn. Het overgaan van deze contacten bevestigde mij keihard in de overtuigingen dat ik het niet waard was. En gepest worden op school bekrachtigde deze overtuigingen alleen nog maar.
Trigger voor een oud gevoel
Op die momenten werd ik bevangen door verdriet en vanuit dat verdriet reageerde ik dan. Terugkijkend waren mijn reacties soms buiten proportie. Maar ik kon toen niet plaatsen waarom ik reageerde zoals ik deed. Later besefte ik, dat de situaties van het overgaan van een relatie een trigger waren voor een ouder gevoel. Een gevoel dat diep in mij zat: het gevoel van afwijzing dat ik als baby heb ervaren toen ik van mijn biologische moeder gescheiden werd.
Geborgenheid en liefde
Door wat ik nu over hechting weet, denk ik dat ik, hoewel ik mijn eerste half jaar liefdevol ben opgevangen in een kindertehuis, niet de aandacht en de geborgenheid heb ervaren die ik als baby nodig had. Het was in het kindertehuis nu eenmaal niet mogelijk om een kindje te troosten op ieder moment dat het daar behoefte aan had. Eenmaal in Nederland heb ik de geborgenheid en de liefde gekregen die een opgroeiend kind nodig heeft, maar de ervaringen uit mijn babytijd hadden mij toen al gevormd.
Ik was steeds op zoek naar bevestiging
Geen twijfel: mijn biologische moeder heeft me afgestaan uit liefde. En daardoor heb ik veel kansen gekregen die ik anders nooit had gehad, en mensen ontmoet die ik anders nooit ontmoet had. Toch blijft mijn blauwdruk een rol spelen in mijn leven. Ik zal met situaties geconfronteerd blijven worden waarin de angst om verlaten te worden buiten verhouding groot zal zijn.
De confrontatie met mijn blauwdruk
Maar inmiddels weet ik dat er een keuze is. Want anders dan vroeger weet ik wat er speelt. Of ik ga de confrontatie met mijn gevoel aan, of ik ontloop die. Door ervoor weg te lopen zal ik voor mezelf op de vlucht blijven, verkeerde keuzes maken en zo het gevoel van afwijzing telkens onbewust opzoeken en ervaren. Want de afwijzing is de bekende weg, en bevestigt een diep gevoel in mijzelf: ‘mijn eigen moeder wilde me niet eens.’ Gek genoeg kan afwijzing dus ook veilig voelen.
Ik heb ervoor gekozen om mijn gevoel aan te kijken. Door de confrontatie met mijn blauwdruk aan te gaan, krijg ik meer inzicht. Ik geloof dat ik daardoor steeds beter in staat ben situaties te relativeren. Om geen slachtoffer meer van mijn eigen verdriet te zijn, en uiteindelijk nog gelukkiger te worden.
Erkenning helpt je verder
Wat voor mij als adoptiekind geldt, geldt denk ik voor alle kinderen die een slechte start hebben meegemaakt in de hechting met hun eigen moeder. Erkenning en acceptatie van je gevoel van diepe afwijzing helpt je verder, ontkenning houd je vast in een cirkeltje waarin je niet verder komt. Erkenning betekent ook dat je het bespreekbaar maakt, zodat anderen hun acceptatie naar jou toe beter voelbaar kunnen maken.
Mijn eigen kinderen – een goede start
Met de kennis van nu ben ik doordrongen van het besef dat een pasgeboren baby onvoorwaardelijke liefde nodig heeft, ervaren in nabijheid van de moeder. Zo hoop ik er voor mijn toekomstige kinderen te zijn: ze te geven wat ik in mijn babytijd niet heb gekregen – een goede start vol liefde en geborgenheid.
Meer weten?
Basic Trust is het expertisecentrum voor hechting en basisvertrouwen.
Het verhaal over de Matroos verbeeldt prachtig waar je als adoptiekind mee te maken krijgt.
Lees Adoptie | W.G.J. Bastiaanse-Kuijpers | ISBN 9789025956912
Door Gerda Jasmin
