Wat als je kind niet wil tekenen? Is dat een probleem? En hoe kun je hem stimuleren om met plezier aan de slag te gaan?
Bungeejumpen
Oké, je kind tekent niet graag. Dat kan. Maar is dat wel echt een probleem? Speltherapeut Eveline Ruitenberg: ‘De ontwikkeling van spelen en tekenen gaat voor een groot deel gelijk op. Ik vraag ouders daarom altijd: speelt je kind wel? Zo ja, dan gaan er bij mij niet direct alarmbellen rinkelen. Ook in andere vormen van spel ‘spreken’ kinderen beeldentaal. Kinderen houden simpelweg niet allemaal van tekenen. Volwassenen houden ook niet allemaal én van bungeejumpen én van dansen.’
Maar om met plezier te kunnen tekenen, moet wel aan een aantal randvoorwaarden worden voldaan. Maak het bijvoorbeeld zo laagdrempelig mogelijk. ‘Zorg dat er altijd tekenspullen op tafel staan. En laat dat dan goed materiaal zijn, zet het zichtbaar en geordend neer.’ Bij gezinnen waar niet veel getekend wordt, wordt het kind uiteraard minder uitgenodigd om te tekenen. Pak dus zelf eens een potlood en papier en ga aan de slag. Kinderen doen veelal na wat ze zien.
Aha, voorleven. Daar schreef de Praktijkvader Jeroen de Jong al over.
Geheime tip
Het kan natuurlijk zijn dat je kind faalangstig is. ‘Misschien heeft een klasgenootje een nare opmerking gemaakt en heeft je kind daarom besloten om in zijn hele leven nooit meer te tekenen,’ oppert Eveline. Of het zit dieper: ‘Bij bijvoorbeeld beelddenkers of kinderen met een bovengemiddelde intelligentie zie je vaak dat ze plaatjes in hun hoofd hebben en dat het ze, vooral in het begin, niet lukt om dit op het papier te krijgen.’
Lees ook over kindertekeningen in Kinderen geven tekens.
Is dat het geval, ga dan weer eens helemaal terug naar het begin. Ga met je kind krassen, ontdekken, verwonderen. Of, geheime tip van Eveline: ‘Laat ze met hun linkerhand (als ze links zijn, hun rechter) tekenen, om even niks te maken. Op die manier verlaag je de drempel en kunnen ze toch creatief bezig zijn.’ Onthoud dat tekenen een vorm van ontspanning is. Misschien wil je kind zijn tekening achteraf niet laten zien. Moet kunnen.
Nog meer ontdekken en verwonderen? Het Opvoeders en Huttenbouwers Doeboek staat vol doedingen voor jezelf of jullie samen.
Krastekening
‘Kinderen met faalangst spiegelen mogelijk hun ouders. Ze willen het graag goed doen,’ vertelt Eveline. ‘Als je dat weet, kun je daarmee spelen. Soms zie je in de tekening van je kind feilloos terug hoe jij je voelt. Dat is dus niet van hem, maar eigenlijk van jou. Kijk eens wat er gebeurt als jij kleine dingen bij jezelf verandert. En wat hij daar dan weer van oppikt.’
‘Bedenk goed hoe je een kind aanspreekt op zijn tekening,’ adviseert ze, ‘Wees terughoudend met complimenten. Als je een krastekening van een kind van zeven ziet, en roept: ‘goh, wat mooi,’ dan denkt hij: ‘helemaal niet’. Misschien is die tekening überhaupt niet gemaakt om mooi te zijn. Je kunt dan beter iets zeggen als: ‘ging je krijtje alle kanten op?’ Sowieso is het fijn als een kind zijn zelfvertrouwen aan zichzelf ontleent. Dat hij weet: ik heb dit goed gedaan en daarvoor niet afhankelijk is van de mening van anderen. Stel open vragen. En gebruik de tekening als een ingang voor een gesprek. Vul niet te veel in. Als iets niet duidelijk herkenbaar is, maar je denkt bijvoorbeeld dat er een bloem op de tekening staat, zeg dan: ‘dit doet me denken aan een bloem. Klopt dat?’
Zelfportret
Als je meer wilt weten over het zelfvertrouwen van het kind, ook dan geldt: bekijk dat ene zelfportret dat hij wél gemaakt heeft met extra aandacht. Hoe sterk zet hij zichzelf neer? Hoe duidelijk zijn de lijnen? Hoe zijn de handen getekend? Als je nauwelijks handen ziet, is hij waarschijnlijk onzeker en wil hij het liefst verdwijnen. Als de handen in de lucht steken, wil hij juist gezien worden.
Meer lezen
Eveline Ruitenberg schrijft nog veel meer over kindertekeningen.
Theresa Foks-Appelman | Kinderen geven tekens
Beeld Jana Boekholt
