Ondanks dat 79 procent van de vrouwen in 2005 met borstvoeding startte, gaf slechts 25 procent na zes maanden nog borstvoeding. Verbazingwekkend, aangezien keer op keer bewezen wordt dat moedermelk heel gezond is. De informatievoorziening rondom borstvoeding speelt daar waarschijnlijk een grote rol is.
Tijdschriften en websites
Tijdens de zwangerschap en na de bevalling krijg je waarschijnlijk veel informatie en adviezen over borstvoeding. De kwaliteit hiervan verschilt enorm. Dit geldt ook als ook als de informatie door medewerkers in de gezondheidszorg gegeven of verspreid wordt. Het onderwerp borstvoeding is erg actueel en elk tijdschrift en iedere website gericht op aanstaande of jonge ouders bevat een of meer artikelen over dit onderwerp. Het is echter goed om stil te staan bij het feit dat de meeste uitgevers van tijdschriften en websites een heel belangrijk deel van hun inkomsten uit de verkoop van advertenties halen.
Voor bedrijven is het aantrekkelijk om te adverteren in tijdschriften die artikelen bevatten die hun producten in een goed daglicht stellen. Het is ook aantrekkelijk als de producten van concurrenten op subtiele wijze in een kwaad daglicht worden gesteld. Zo verschijnen er veel artikelen waarin de nadruk ligt op de ‘moeilijke’, ‘pijnlijke’ of ‘vermoeiende’ aspecten van borstvoeding en de ‘makkelijke’ of ‘verlossende’ aspecten van kunstvoeding. Borstvoeding is een proces dat je onder de knie moet krijgen en vaak gaat het niet zonder slag of stoot, zeker als je geen goede begeleiding krijgt. De meer of minder subtiele nadruk op deze moeilijkheden in artikelen zorgt voor negatieve beeldvorming over borstvoeding.
Redactionele samenwerkingen
Het is hierbij goed om te beseffen dat veel uitgevers niet alleen de voor ons zichtbare advertenties verkopen, maar ook ‘redactionele samenwerkingen’ aangaan met fabrikanten uit de zuigelingenvoedingsbranche. Zo betalen bedrijven niet alleen om hun advertenties in het tijdschrift te hebben, maar ook om invloed op de inhoud en toon van de artikelen uit te oefenen. Informatie over borstvoeding in tijdschriften en op websites is dus niet altijd goed onderbouwd en het is bovendien niet altijd bedoeld om je te ondersteunen bij het geven van borstvoeding.
Fabrikanten van kunstvoeding, zuigflessen en spenen
In de loop van je zwangerschap en de eerste levensjaren van je kind zal je hoogstwaarschijnlijk meerdere folders of boekjes over babyvoeding van kunstvoedingsfabrikanten ontvangen. Vaak vermelden deze ook de website en een telefoonnummer van de kunstvoedingsfabrikant waar je nog meer informatie over babyvoeding kunt krijgen.
Deze folders kunnen nuttig lijken, maar het is puur reclame. Vaak brengen ze de ‘nadelen’ van borstvoeding flink onder de aandacht en laten ze de ‘voordelen’ van kunstvoeding op subtiele wijze zien. Er kunnen bijvoorbeeld onrealistische voedings- of slaapschema’s gepresenteerd worden waardoor je gaat twijfelen of je genoeg melk hebt en of je melk goed genoeg is. Bovendien kan de informatie suggereren dat borstvoeding niet te combineren is met een baan of na een bepaalde leeftijd geen toegevoegde waarde meer heeft.
Taalgebruik
Bedrijven in de babyvoedingsindustrie maken handig gebruik van taal waardoor ze hopen dat je de goede eigenschappen van borstvoeding en moedermelk gaat associëren met hun producten. Zo kan je gaan denken dat het voeden met hun merk kunstvoeding of zuigfles toch net zo goed is als het geven van borstvoeding of dat het verschil te verwaarlozen is.
Hierdoor wordt het afbouwen van de borstvoeding aantrekkelijker, als het even niet meer zo lekker loopt. Hoewel kunstvoeding steeds veranderd, is het niet waar dat kunstvoeding en borstvoeding vergelijkbaar zijn. Al is het alleen maar omdat in een pak geen levende afweerstoffen kunnen zitten, de drinktechniek aan een borst niet na te bootsen is met een speen en borstvoeding meer is dan enkel voeding.
Medewerkers in de gezondheidszorg
Tijdens je zwangerschap en de eerste levensjaren van je kind kom je in contact met een reeks van medewerkers in de gezondheidszorg. Waarschijnlijk worden jij en je kind door een of meer verloskundigen, kraamverzorgsters, wijkverpleegkundigen en artsen in de jeugdgezondheidszorg begeleid. Mogelijk worden jullie ook behandeld door huisartsen, gynaecologen, kinderartsen en verpleegkundigen.
Sommige van deze zorgverleners, zoals huisartsen, kinderartsen en gynaecologen, hebben een heel breed vakgebied. Ze zien maar zelden moeders die borstvoeding geven en hebben weinig of zelfs geen actuele kennis rondom borstvoeding. Anderen, zoals verloskundigen, kraamverzorgsters en wijkverpleegkundigen, zien veel meer moeders die borstvoeding geven. Zij moeten echter veel kennis hebben van alle aspecten van de zwangerschap, bevalling, kraamweek of de groei en ontwikkeling van kinderen tot de leeftijd van vier of zelfs 18 jaar. Ook voor deze zorgverleners is het helaas bijna onmogelijk om alles te weten over borstvoeding.
Hoewel zorgverleners absoluut met de beste bedoelingen ouders willen bijstaan, is het dus niet gegarandeerd dat ze beschikken over goede of actuele informatie over borstvoeding. Kies, indien mogelijk, voor een zorgverlener met een certificaat van stichting Zorg voor Borstvoeding.
Goede informatie
Gelukkig zijn er in Nederland en Vlaanderen ook duidelijke gespecialiseerde plekken waar je terecht kunt voor voorlichting en begeleiding rondom borstvoeding. Er zijn organisaties en particulieren die goed onderbouwde informatie en eventuele adviezen over borstvoeding en zaken daaromheen geven. Belangrijke spil hierin zijn de borstvoedingsorganisaties die zich belangeloos inzetten om aanstaande en jonge ouders op een respectvolle en reële wijze te informeren over borstvoeding in het algemeen en over problemen waar je tegenaan kunt lopen.
Lactatiekundigen zijn meestal arts, verpleegkundige of vroedvrouw en hebben doorgeleerd aan een HBO voor lactatiekundige. Zij zijn specialist op borstvoedingsgebied. Schakel bij de kleinste twijfel meteen een borstvoedingsdeskundige in.
Meer weten?
Vereniging Borstvoeding Natuurlijk
Rebecca Holman is contactpersoon van de Vereniging Borstvoeding Natuurlijk.
