Dit is de speelgoed schijf van 5

door Sandii Zachte

De basisgedachte is: meer kan met minder. Marianne de Valck, voorheen spelkundige, nu met pensioen, ontwikkelde de speelgoed schijf van 5. Ze vertelt erover.

Goed spelen bestaat uit ervaren, ontdekken, uitproberen, herhalen, vaardigheden en inzichten ontwikkelen. Zo’n cyclus doorloopt een kind per speeltje/activiteit en kost tijd. Risico hoort daarbij. Iedere nieuwe ervaring kan tegenvallen, alles wat je uitprobeert bevat onzekerheid, enzovoorts. Direct het perfecte antwoord geven of het perfecte resultaat behalen ontneemt kinderen dit uitproberen en beperkt hun mogelijkheden. Spelen heeft risico nodig. In westerse landen wijzen onderzoekers steeds opnieuw naar afnemende inventiviteit: het vermogen om te spelen met mogelijkheden. Goed spelen wordt dan ook bepaald door de concentratie waarmee kinderen spelen, hoe lang kinderen spelen (zoeken en uitproberen van mogelijkheden kost meer tijd dan een opdracht uitvoeren) en de daarbij gebruikte inventiviteit.

Helen Tovey, Australisch speeldeskundige zegt: ‘Acht van de tien corrigerende opmerkingen komen van vrouwen,  zijn gericht op jongens en zijn gebaseerd op aannames.’

Lees ook Mariannes ‘Speelwijzer’.

Wanneer een kind een schommel krijgt, weet je wat het gaat doen. Schommelen. Geef je kinderen een touw, dan kan het touw misschien aan een tak worden gebonden om daaraan te gaan schommelen, maar veel meer is mogelijk.

De schijf van vijf geeft behalve ruimte ook begrenzing. Kinderen houden van structuur. Een hoek waarin duidelijk is wat ze daar kunnen doen, een tijd (iedere dag na de thee, even buiten spelen, ongeacht het weer), voor het slapen gaan  een verhaaltje. Ik pleit daarbij voor ín- en uitademende activiteiten: dus na iets motorisch (gericht op bewegen), tijd voor een rustiger aspect uit de schijf van vijf, bijvoorbeeld ‘je hersenen gebruiken’ bij wat cognitiefs.

Tot slot helpt de schijf van vijf bij het uitwerken van een thema en bijvoorbeeld het plannen van verjaardagsfeestjes. Voor mijn jongste zoon draaide bijvoorbeeld zijn tiende verjaardagsfeest rond een restaurant. Ik had wat recepten uitgezocht waar hij en zijn vier gasten uit mochten kiezen. Ze schreven op wat ze nodig hadden en met geld gingen ze naar de supermarkt (had geen van de jongens ooit zelfstandig gedaan). Cognitief: zoeken/wegen/tellen/afrekenen. Daarna begon het snijden en koken (motorisch). Menu’s maken (voor 10 personen, ze dachten dat zijn broers en wij mee aten – creatief). Zilverpoetsen, tafeldekken (constructief), met elkaar onder douche met heel veel lekkere geurtjes, mooie meegenomen kleding aan (sociaal) en terug in de kamer waar vijf vriendinnetjes zaten te wachten die een soortgelijk programma hadden gehad bij een andere moeder, met koekjes bakken. Het was een echt diner, met zijn broers als obers die veel fout deden en met een waxinelichtje in de hand iedereen lopend thuis brengen. Nog geen € 2,50 per persoon. De zoon heeft nu een eigen restaurant in Leusden… zou het daardoor komen?

Dit is de speelgoed schijf van 5

Creatief spel laat zich omschrijven als spel waarbij de ervaring belangrijker is dan het resultaat: lekker met je handen in de verf of klei, muziek maken, dansen. Niet denken, maar doén.

Constructief spel is bouwen het maken van constructies. Dit kan bijvoorbeeld met blokken of bouwstenen, maar ook het maken van puzzels met slechts één oplossing valt onder constructief spel. Kinderen oefenen hiermee het probleemoplossend vermogen.


Cognitief spel is bijvoorbeeld het onderzoeken van de natuur, het lezen van informatieve boeken en het spelen van leerspellen zoals elektronische spellen waarbij een kind zelf de antwoorden kan controleren.


Sociaal spel is het samen spelen. Kinderen leren omgaan met regels en rekening houden met elkaar. Denk hierbij aan kring- en gezelschapsspellen.


Motorisch spel is bijvoorbeeld het doen van bewegingsspellen, maar ook fijn-motorische spelen zoals strijkkralen, punniken en kralen rijgen vallen hier onder.

Lees meer zinnigs op Mariannes website Speelgoedadvies.

BewarenBewaren

Boekentips

Word lid

In onze fijne online community verbind je met gelijkgestemden

Verder lezen

Elf dingen die je helpen met kindertekeningen begrijpen

Elf dingen die je helpen met kindertekeningen begrijpen

Wat betekenen al die krassen en figuurtjes op de tekening van je (kleine) kind nu precies? Speltherapeut Eveline Ruitenberg weet het en deelt elf hints met jou.  1. Lijnen Kijk niet alleen naar wat er getekend is, maar ook hoe. Je kunt waarschijnlijk aan de lijnen op...

Kinderen leren vanzelf wel

Kinderen leren vanzelf wel

Kinderen leren van nature. Wat kunnen wij als ouders doen om onze kinderen zo min mogelijk te hinderen in hun eigen weg? Drees ontdekt 4 manieren om onze kinderen zo veel mogelijk eigen speelruimte (in de brede zin van het woord) te geven. Ze schrijft er uitgebreid...

Nieuws: Weer een reden waarom straffen een slecht idee is

Nieuws: Weer een reden waarom straffen een slecht idee is

Uit een onderzoek waarin honderd kinderen tien jaar lang werden gevolgd blijkt dat kinderen met stress, op latere leeftijd risico's slecht inschatten en niet goed leren van hun fouten. Zo blijkt maar weer dat het knuffelbeleid dat sommige (jeugd)zorginstellingen in...

Rouw bij kinderen

Rouw bij kinderen

Wanneer een dierbare overlijdt, staat voor je gevoel de wereld even stil. Niets is ingrijpender dan het verliezen van iemand van wie je houdt. Als volwassenen kennen we de gevoelens van verdriet. Maar hoe werkt dit voor kinderen? Hoe gaan zij hiermee om en hoe kunnen...

Systemisch kijken: wat miste jij zelf als kind?

Systemisch kijken: wat miste jij zelf als kind?

In de kindertijd kun je een hoop op je schouders krijgen. In een familiesysteem doet het ertoe dat iedereen op zijn eigen plek staat. Daarom is systemisch kijken naar jouw gezin van herkomst belangrijk. Sta eens stil bij wat jij als kind vroeger hebt gemist, over hoe...

LEES GRATIS HET INTERVIEW MET ALFIE KOHN

Het interview met de grondlegger van het onvoorwaardelijk opvoeden in je mailbox? Je ontvangt meteen ook de Kiindnieuwsbrief vol inspiratie (uitschrijven mag).

Het is gelukt, we gaan een mail naar je typen! (check ook je spamfolder)

0