Kinderen leren sneller als je ze met rust laat

door Nelleke Bos

Tijdens de zomervakantie valt het me zo op: wat groeien ze hard! Kinderen lijken een sprong in hun ontwikkeling te maken, precies in de periode waarin ze het minst ‘moeten’. De wekker bestaat niet, we zijn oeverloos veel buiten, scharrelen maar wat rond. Er zijn geen dwingende afspraken of doelen te halen. Niks geen hup-hup-kleren-aan en de deur uit om op tijd bij de opvang, school en kantoor te zijn. Er is geen zwemles, geen spitsuur van etenstijd en bedtijd. Er is geen oppas of juf die vertelt dat het nú tijd is voor een liedje, dansje of knutselmomentje.

En wat gebeurt er? Spontaan en totaal uit eigen beweging laten de kinderen nieuwe vaardigheden zien. Kennelijk biedt de vrije ruimte precies de juiste stimulans om op eigen houtje aan het leren te slaan. Ongedwongen, weet je wel.

(Z)Onder druk

Ik ben ongetwijfeld niet de enige ouder die dit patroon ziet. Jij kunt vast ook voorbeelden noemen van de coole dingen die je kind plotseling onder de knie heeft terwijl je er juist géén moeite voor deed. Plassen op het potje. Een gekke sprong, nieuwe woorden. Of omrollen, kruipen, fietsen, zelf kleren aandoen, onbekend eten proeven; verzin het maar!

Het gras groeit niet harder door eraan te trekken. Dat gezegde is zo gek nog niet. Zo logisch als het klinkt, zo vaak negeren we deze wijsheid. Ons leven zit stampvol doelen en planningen om te behalen. Ook onze kinderen moeten hieraan voldoen. Hun groei en ontwikkeling krijgen we keurig in grafieken en tabellen- en wijkt een kind af van de norm, dan komt het onder verscherpt toezicht. Dat begint al in de zwangerschap en eigenlijk houdt het nooit op. Van echo en groeicurve tot schoolurennorm en cito-scores: we meten alles en oefenen druk uit om die norm te halen.

Lees ook Free to learn.

Tegelijkertijd raakt steeds meer bekend dat (tijds)druk contraproductief is. Op allerlei vlakken trouwens. Zoals een bevalling meestal soepeler verloopt wanneer je het proces de tijd geeft, zo leer je ook meer als je de tijd hebt. Dat geldt voor ons allemaal – groot en klein. Werkgevers die hun mensen veel autonomie geven, krijgen daar in de regel creatievere en productievere medewerkers voor terug dan werkgevers die de druk opvoeren. Ook kinderen reageren gezonder op vrije ruimte.

‘Rijping’ is het prachtige woord dat hierbij past. Versnelde (dus geforceerde) groei levert onrijpe vruchten. Je kind volstampen met informatie is niet gelijk aan je kind de tijd en ruimte geven om zijn eigen ontdekkingen te doen. Die eigen ontdekkingen kan je kind moeiteloos integreren in het wereldbeeld dat hij op dat moment heeft. Door te mogen rijpen dus.

Met rust laten, hoe dan?

Moeten we de kinderen dan helemaal vrij laten, en hen niks opleggen? Dat nou ook weer niet. Als jouw werkgever zou zeggen: ‘zie maar óf en wanneer je deze maand op kantoor bent’ lever je niet per definitie het beste werk af. Als ik mijn kind geen enkele stimulans geef, wordt zijn wereld niet vanzelf groter. Het gaat er maar om dat teveel vastigheid averechts werkt. De kunst is om gezonde kaders te scheppen, waarbinnen voldoende vrijheid is om eigen ontdekkingen te doen. Je kind wil zelf graag van alles leren, je weet alleen niet wat, hoe en wanneer precies. Staan de kaders? Ga dan zo vaak mogelijk in je hangmat liggen en kijk wat er gebeurt.

Lees meer over vrij leren en oermensjes in editie Wild.

Verder lezen

Waarom ik overweeg thuisonderwijs te gaan geven

Wees een hangmatouder en geef je kind de ruimte

 

Fotografie Jana Boekholt

Boekentips

Word lid

In onze fijne online community verbind je met gelijkgestemden

Verder lezen

Zelfstandigheid: Je kleintje kan meer zelf dan je denkt

Zelfstandigheid: Je kleintje kan meer zelf dan je denkt

Kinderen kunnen al een hoop zelf. Kijk steeds naar wat ze al aan kunnen en laat ze dat dan ook doen. Zelfstandigheid van een baby Daar is hij dan: je kleine babytje, zo hulpeloos en klein. Je neemt hem in je armen en besluit hem altijd te beschermen tegen de boze...

Hoe breng je lichtheid in zwaar nieuws?

Hoe breng je lichtheid in zwaar nieuws?

Zwaar nieuws. Niet echt iets waar je je kinderen mee wil confronteren. Kinderen hebben van nature een lichtheid over zich, die je als ouder wilt koesteren. Hoe kun je met lichtheid omgaan met zware onderwerpen uit het nieuws? Eva Bronsveld zet wat overwegingen op een...

Consequent zijn hoeft niet (wees liever betrouwbaar)

Consequent zijn hoeft niet (wees liever betrouwbaar)

Consequent zijn! We proberen het allemaal wel. Het advies om kinderen met duidelijkheid en consequente regels op te voeden is overal. Logisch, want het klinkt ook zo fijn: je hanteert een set regels en houdt je eraan. Zo weet een kind waar die aan toe is en heb je het...

Mama is weer kwijt, over herhaling

Mama is weer kwijt, over herhaling

Het is bedtijd in huize Akerboom. Er wordt geplast, pyjama's worden aangetrokken en tanden worden gepoetst. De gordijnen gaan dicht en de lampionnetjes die boven het leeshoekje hangen gaan aan. Een warm zacht licht in alle kleuren van de regenboog vult zijn kamertje....

Zo kan je kind helpen in de keuken

Zo kan je kind helpen in de keuken

Leuk hoor, helpen in de keuken. Maar hoe regel je dat nou, zonder dat de boel in chaos eindigt, er tere vingertjes in plakjes gaan of kleine hoofdjes van het aanrecht kukelen? Want dat het goed is voor kinderen om mee te helpen in de keuken, is best logisch. Niet...

Weg met de tablet?

Weg met de tablet?

Tablets worden inmiddels al op sommige peuterspeelzalen ingezet. Apps speciaal voor de allerkleinsten worden als 'educatief speelgoed' uitgegeven. En ze beloven de ontwikkeling te stimuleren, maar doen ze dat ook echt? Onderzoekster Dr. Anna Sosa​ heeft vastgesteld...

LEES GRATIS HET INTERVIEW MET ALFIE KOHN

Het interview met de grondlegger van het onvoorwaardelijk opvoeden in je mailbox? Je ontvangt meteen ook de Kiindnieuwsbrief vol inspiratie (uitschrijven mag).

Het is gelukt, we gaan een mail naar je typen! (check ook je spamfolder)

0