Kleuterverliefdheid: hoe zit dat?

Twee kleuters die innig met elkaar spelen. Is er iets schattiger? Ze lijken wel verliefd! Maar wat is kleuterverliefdheid nu eigenlijk precies? Hebben ze ook vlinders in hun buik? En hoe zit het met luduvudu? We vroegen het psycholoog-seksuoloog Sanderijn van der Doef.

Kunnen kleuters verliefd zijn?

Verliefdheid of trouwen zijn geen woorden die kleuters snel uit zichzelf zullen gebruiken, legt Sanderijn uit. Zij spreken meer over een vriendschap of een speciaal gevoel. Waarmee ze willen benadrukken dat het hier een hele speciale vriendschap betreft. Daarom komt het ook voor dat kleuterjongens ‘verliefd’ zijn op hun beste vriend zonder dat er sprake is van homoseksuele gevoelens. Of dat ze dolgraag met jou willen trouwen of met de juf. Het is hun manier om te zeggen dat je ontzettend belangrijk voor ze bent. Allemaal liefde, los van leeftijd of gender. De omgeving plakt dan vaak het etiket ‘verliefd’ of ‘trouwen’ erop en kinderen nemen dat over. Ze leren de benaming van verschillende gevoelens immers van ons.

Neem kleuterverliefdheid serieus

Hebben ze ook vlinders in hun buik?

Bij jonge kleuters is hier doorgaans geen sprake van. Ongeveer vanaf dat ze zo’n zes of zeven jaar oud zijn benoemen sommige kinderen de maagstreek of navel wanneer je ze vraagt dat speciale gevoel aan te wijzen. Pas vanaf zeven jaar en ouder spreken kinderen over daadwerkelijke vlinders in de buik. Maar ook dan gebruiken veel kinderen deze term omdat ze gehoord hebben dat vlinders samengaan met verliefdheid.

Gaan ze nu ook zoenen?

Nee, stelt Sanderijn. Wanneer kleuters het over verliefdheid hebben dan gaat dat over het algemeen niet over zoenen of vrijen. Dat speelt op die leeftijd nog helemaal niet. Hebben ze het daar wel over dan is dat overgenomen vanuit de omgeving of iets wat ze gezien hebben. Vanuit zichzelf zijn kleuters hier niet mee bezig.

Kunnen kleuters liefdesverdriet hebben?

Dat kan heel goed en gaat ook bij kleuters soms behoorlijk diep, vertelt Sanderijn. Je wordt, ook al ben je nog zo klein, immers afgewezen op een zeer gevoelige emotie. En dat doet pijn. Je kleuter kan na zo’n ervaring dan ook behoorlijk van slag zijn. Bied daarom troost en toon begrip. Bagatelliseer het verdriet niet maar erken het en praat er samen over.

Hoe ga je met kleuterverliefdheid om?

Hoewel kleuterverliefdheid wel degelijk een echt gevoel is, is het niet te vergelijken met verliefdheid zoals je dat voelt in de puberteit of volwassenheid. Kleuters willen, zoals eerder uitgelegd vooral zeggen dat iemand speciaal voor ze is. Maar, zo benadrukt Sanderijn het is wel belangrijk om het serieus te nemen. Want het is wel degelijk een diepgaand gevoel dat kleuters voor iemand koesteren. Toon daarom belangstelling en stel vragen over de vriendschap of verliefdheid. Hierdoor voelen kinderen zich gezien en gehoord. Bovendien leren ze hun gevoelens onder woorden te brengen wat weer handig is voor later. Want is je kind het gewend om met jou over dit soort onderwerpen te praten dan verlopen deze gesprekken vaak soepeler wanneer ze ouder zijn. Bovendien leert je kind van jongs af aan verschillende gevoelens te herkennen, benoemen en erover te praten met anderen.

Wat zeg je liever niet?

Begin zelf niet over verliefdheid of trouwen. Hiermee leg je ze woorden in de mond. Omdat kleuters wat wij verliefdheid noemen anders beleven geef je er een lading aan die ze zelf niet zo ervaren. Heeft je kind vragen over verliefdheid, trouwen of zoenen dan komt dat vaak vanzelf aan bod. Kleuters staan immers bekend om hun vele vragen. Wil je er toch zelf over beginnen, neem dan een boek zoals Beer is op vlinder en lees het voor.