Laat ze zelf spelen!

door Nelleke Bos

Bij ons in de buurt staat een klimrek. Op twee meter hoogte is zo’n horizontaal laddertje waarin je kunt hangen, en jezelf in het zand laten ploffen. Mijn kind klimt zo nu en dan omhoog, staat een poosje te aarzelen in de hoogte, en besluit weer voorzichtig naar beneden te klimmen. Het bungelen-en-ploffen durft ‘ie nog niet. Moet ik helpen, en hem naar de overkant tillen?

‘Nee,’ zegt Louise Berkhout. Zij deed onderzoek naar spel bij jonge kinderen. Ze kan niet genoeg onderstrepen hoe belangrijk het is om kinderen op eigen houtje hun ontdekkingen te laten doen. ‘Ga als ouder maar op je handen zitten. Het liefst help je je kind over het ongemak heen, laat je je kind een succeservaring hebben. Maar laat je kind nou zelf onderzoeken en ontdekken wat hij kan. Deze fase van proberen en nog niet slagen is een onderdeel van de ontwikkeling. Het leert je kind van alles over zichzelf en hoe zich te verhouden tot de omgeving.’ 

Eigenaarschap 

Loslaten en kinderen hun gang laten gaan kan eng voelen. Wat als het misgaat? Wat als wij hen niet genoeg beschermen? Kinderen die veel zelf mogen doen vanaf jonge leeftijd, blijken risico’s juist heel goed in te leren schatten, en doen minder snel echt gevaarlijke dingen. Ook hun eigenaarschap groeit ervan. Je leert namelijk meer op jezelf bouwen wanneer je de tijd hebt gekregen om je eigen capaciteit te ontdekken.

Nieuw: Het Kleine Speelgoedboek

Bestel de online special over spelen

Met jouw geduld geef je je kind juist enorm veel

Tijd nemen

‘Niets doen is geen gemakkelijke taak’, geeft Louise toe. Maar met jouw geduld geef je je kind juist enorm veel. Dat geduld missen we vaak. De dagen zijn dan ook flink gevuld, dus de tijd die we met onze kinderen hebben, besteden we vaak efficiënt. ‘Tijdsdruk speelt een rol in ons gedrag’, ziet Louise. Hebben we ook te maken met een gevoel van competitie, van presteren? Ook dat signaleert ze. We worden veel geconfronteerd met normen: ‘Mijn kind doet dit al’ of ‘Kinderen van vier jaar horen zus en zo te kunnen’. We willen niet achterlopen op die norm.

Paradoxaal genoeg is de ruimte om de eigen vermogens zelf rustig uit te vogelen nodig om later juist te presteren. Buiten spelen en zelf aanrommelen helpen bij de cognitieve vaardigheden. Denken we aan ‘leerwinst’ en schrappen we het doelloze spelen, dan werkt het uiteindelijk averechts.

Vertrouwen op het goede moment 

Eigenlijk wéét ik het wel. Ik mag vertrouwen op mijn kind, en die mag op zijn beurt vertrouwen op zichzelf. Er is geen haast. En hij hoeft niet in alles direct te slagen. Juist het afwachten op het goede moment, het proberen, mislukken en weer verdergaan zijn vaardigheden die hem verder brengen. ‘Alles in één keer goed’ leert hem niets van het leven. Op een dag kan hij alles in het klimrek. Helemaal zelf.

Illustratie: Hanneke Supply

In tijdschrifteditie SPELEN lees je een uitgebreid dossier-artikel over jonge kinderen en spel.

Boekentips

Word lid

In onze fijne online community verbind je met gelijkgestemden

Verder lezen

Attachment Parenting is zo fijn voor jou

Attachment Parenting is zo fijn voor jou

Attachment Parenting (AP) is zo’n beetje een hippe naam voor ‘ouderschap met je kind in je buurt’. In het Nederlands ook vaak ‘natuurlijk ouderschap’ (NO) genoemd, wat best maf klinkt. Zijn andere vormen van ouderschap niet natuurlijk soms? Leestip: Op zoek naar het...

Het kunstje dat opvoeden heet

Het kunstje dat opvoeden heet

'Dennis, ik vind het niet leuk als je op de muren tekent', zegt een vader aarzelend tegen zijn zoontje van zes. Dennis tekent nog vrolijk even door, terwijl zijn vader de laatste berichten op zijn smartphone checkt. 'Mijn poppetje is mooi geworden hè’, zegt Dennis...

Zeurende ouders hebben gelijk!

Zeurende ouders hebben gelijk!

Zeurende ouders moeten hun mond houden? Het artikel van Jan van Mersbergen ‘Ouders komen in opstand: de juf is niet goed genoeg’ deed heel wat stof opwaaien. De ouders-van-tegenwoordig kregen er flink van langs. Want ze zijn te veeleisend, paniekerig en laten kinderen...

Column: Tijd voor jezelf – hoe dan?

Column: Tijd voor jezelf – hoe dan?

Het begon de eerste weken na de bevalling. Hoe sterk ik ook had verlangd naar het moederschap - en oh, wat heerlijk magisch prachtig was het om nu echt moeder te zijn! -, zo ingewikkeld vond ik ook meteen dat die baby de hele tijd bij me was. Met de hele tijd bedoel...

Consuminderen met kinderen en het bezuinigingstaboe

Consuminderen met kinderen en het bezuinigingstaboe

Kinderen zijn duur. Althans, dat is een veel gehoorde kreet. Eigenlijk is dat niet waar. Wat bedoeld wordt is dat producten en diensten die aangeschaft worden ten bate van het kind, samen veel geld kosten. Maar eigenlijk is ook dat niet helemaal accuraat. Veel van...

Testen op Syndroom van Down, binnenkort standaard?

Testen op Syndroom van Down, binnenkort standaard?

Inmiddels is besloten dat de NIPT ook in Nederland aan alle zwangeren wordt aangeboden. Voordat dat zo was, schreef Jolien Verburg deze tekst voor Kiind: Sinds vorig jaar is het voor vrouwen met een risicozwangerschap mogelijk om hun ongeboren kindje te laten testen...

GRATIS EDITIE KIIND

Lees Kiind stiekem lekker gratis. Download editie OER! Je ontvangt meteen ook de nieuwsbrief vol inspiratie - waarvoor je je ieder moment kunt uitschrijven.

Het is gelukt, we gaan een mail naar je typen! (check ook je spamfolder)

0