Laat ze zelf spelen!

door Nelleke Bos

Bij ons in de buurt staat een klimrek. Op twee meter hoogte is zo’n horizontaal laddertje waarin je kunt hangen, en jezelf in het zand laten ploffen. Mijn kind klimt zo nu en dan omhoog, staat een poosje te aarzelen in de hoogte, en besluit weer voorzichtig naar beneden te klimmen. Het bungelen-en-ploffen durft ‘ie nog niet. Moet ik helpen, en hem naar de overkant tillen?

‘Nee,’ zegt Louise Berkhout. Zij deed onderzoek naar spel bij jonge kinderen. Ze kan niet genoeg onderstrepen hoe belangrijk het is om kinderen op eigen houtje hun ontdekkingen te laten doen. ‘Ga als ouder maar op je handen zitten. Het liefst help je je kind over het ongemak heen, laat je je kind een succeservaring hebben. Maar laat je kind nou zelf onderzoeken en ontdekken wat hij kan. Deze fase van proberen en nog niet slagen is een onderdeel van de ontwikkeling. Het leert je kind van alles over zichzelf en hoe zich te verhouden tot de omgeving.’ 

Eigenaarschap 

Loslaten en kinderen hun gang laten gaan kan eng voelen. Wat als het misgaat? Wat als wij hen niet genoeg beschermen? Kinderen die veel zelf mogen doen vanaf jonge leeftijd, blijken risico’s juist heel goed in te leren schatten, en doen minder snel echt gevaarlijke dingen. Ook hun eigenaarschap groeit ervan. Je leert namelijk meer op jezelf bouwen wanneer je de tijd hebt gekregen om je eigen capaciteit te ontdekken.

Vrij en verbindend spelen

Met niets of duurzaam speelgoed

Met jouw geduld geef je je kind juist enorm veel

Tijd nemen

‘Niets doen is geen gemakkelijke taak’, geeft Louise toe. Maar met jouw geduld geef je je kind juist enorm veel. Dat geduld missen we vaak. De dagen zijn dan ook flink gevuld, dus de tijd die we met onze kinderen hebben, besteden we vaak efficiënt. ‘Tijdsdruk speelt een rol in ons gedrag’, ziet Louise. Hebben we ook te maken met een gevoel van competitie, van presteren? Ook dat signaleert ze. We worden veel geconfronteerd met normen: ‘Mijn kind doet dit al’ of ‘Kinderen van vier jaar horen zus en zo te kunnen’. We willen niet achterlopen op die norm.

Paradoxaal genoeg is de ruimte om de eigen vermogens zelf rustig uit te vogelen nodig om later juist te presteren. Buiten spelen en zelf aanrommelen helpen bij de cognitieve vaardigheden. Denken we aan ‘leerwinst’ en schrappen we het doelloze spelen, dan werkt het uiteindelijk averechts.

Vertrouwen op het goede moment 

Eigenlijk wéét ik het wel. Ik mag vertrouwen op mijn kind, en die mag op zijn beurt vertrouwen op zichzelf. Er is geen haast. En hij hoeft niet in alles direct te slagen. Juist het afwachten op het goede moment, het proberen, mislukken en weer verdergaan zijn vaardigheden die hem verder brengen. ‘Alles in één keer goed’ leert hem niets van het leven. Op een dag kan hij alles in het klimrek. Helemaal zelf.

Illustratie: Hanneke Supply

In tijdschrifteditie SPELEN lees je een uitgebreid dossier-artikel over jonge kinderen en spel.

Boekentips

Word lid

In onze fijne online community verbind je met gelijkgestemden

Verder lezen

Kindvriendelijke restaurants, waar je gezond en lekker kunt eten

Veel mensen gaan minder uit eten zodra ze kinderen krijgen, maar tenzij het vanwege de kosten is, hoeft dat helemaal niet. Zelf ben ik van mening dat uit eten gaan een van de facetten is van een rijke pedagogische omgeving. Net als spelen met andere kinderen, meegaan...

Kinderen redden de aarde met milieubewustzijn

Het milieu staat onder grote druk, er wordt veel te veel afval geproduceerd, energie en water verbruikt en vervuild. Het is belangrijk dat wij ons met de kinderen inzetten voor een beter milieu en hen bewustmaken van de invloed die zij zelf hebben op de vervuiling van...

Borstvoeding in de kraamtijd

Borstvoeding in de kraamtijd

Misschien heb je besloten om alles maar op je af te laten komen of misschien heb je je juist uitgebreid geïnformeerd over de borstvoeding. Met welke insteek je ook aan je borstvoedingsperiode begint, de ervaring leert dat bijna elke moeder erg onzeker is in het begin...

Zonnige traktaties

Zonnige traktaties

Is je kind jarig in de lente of zomer? Dan vallen deze zonnige traktaties vast in de smaak! Hieronder vind je een mix van snelle traktaties en meer uitdagende knutsels en baksels, voor groot en klein. Het is extra leuk om je kind mee te laten helpen bij de...

Het belang van een goed ontbijt

Het belang van een goed ontbijt

In China kennen ze het gezegde; ontbijt als een keizer, lunch als een koning en dineer als een bedelaar. En wie kent niet het uitgebreide Engelse ontbijt? Het ontbijt wordt wel de belangrijkste maaltijd van de dag genoemd. Logisch, als je bedenkt dat een goed ontbijt...

Creatief met ijs op bevroren dagen

Creatief met ijs op bevroren dagen

De winter is een tijd waarin de natuur verstilt en het buiten allemaal wat kaler wordt. De natuur beschermt zich tegen de vrieskou en trekt zich terug om straks in de lente uitbundig met haar prachtige kleuren te strooien. Als je goed kijkt zijn er nog wel kleuren te...

LEES GRATIS HET INTERVIEW MET ALFIE KOHN

Het interview met de grondlegger van het onvoorwaardelijk opvoeden in je mailbox? Je ontvangt meteen ook de Kiindnieuwsbrief vol inspiratie (uitschrijven mag).

Het is gelukt, we gaan een mail naar je typen! (check ook je spamfolder)

0