Er is iets mafs aan de hand in onze moderne maatschappij. We slapen in weinigtallen in aparte kamers. Als partners slaap je samen, dat doorgaans nog wel, maar de meeste Nederlandse en Belgische kinderen moeten het doen met een eigen plekje in de nacht. En dat labelen we dan ook nog eens positief: als je alleen slaapt, ben je groot, en stoer. Pas wanneer je volwassen bent, mag je eindelijk weer – gezellig! – samen slapen. Maar waarom? Want, zoals Praktijkvader Jeroen het stelt: wat is er nu fijner dan wakker te worden naast de leukste mensen die je kent?
Lees ook: co sleeping with you baby, three in a bed, unconditional parenting, en alleen in de Kiind-webshop: slapen met je baby.
Gezond nachtleven
De visie dat kinderen alleen horen te slapen geldt niet overal op onze planeet. Zo geeft hoogleraar maatschappelijke vraagstukken Judi Mesman aan: ‘In Iran noemen ze het kindermishandeling dat wij kleine baby’s in een apart kamertje in een ledikantje te slapen leggen, daar nemen ze het kind bij zich in bed.‘ Dus laten we onze horizon verbreden. Wat is er zo belangrijk aan samen slapen?
Wat er gebeurt in de nacht, doet ertoe. Samen slapen levert een hoop reuring op in je bed. Eerlijk is eerlijk, je fysieke slaapkwaliteit kan hoger zijn wanneer je in je eentje in bed ligt. Je komt sneller in een diepe slaap, en je hebt ook meer kans om die diepe slaapcyclus zonder onderbreking te doorlopen. Het positieve effect op je gezondheid als je samen slaapt, is echter nog groter. Onderzoek onder volwassen samenslapers laat zien dat de cortisolwaarden dalen en de oxytocinewaarden stijgen wanneer mensen samen slapen: precies wat je nodig hebt voor gezonde nachtrust. Het gevoel van veiligheid stijgt en het risico op verlatingsangst daalt.
Vrij en verbindend spelen
Met niets of duurzaam speelgoed
Pas wanneer je volwassen bent, mag je eindelijk weer – gezellig! – samen slapen
Aanraking ontspant
Huid-op-huidcontact is een van de belangrijkste dingen die je je baby kunt geven. Sterker nog: een baby verlangt sterker naar contact dan naar voeding en kan zich veilig hechten als hij veel aangeraakt wordt. Dit onderzoek bij vroeggeborenen laat meetbare effecten van het hartritme zien tussen vastgehouden worden of niet. Aanraken ontspant. En laat ontspanning nou eens heel handig zijn als je wilt slapen.
De mythe van zelfregulatie
Er gaat een hardnekkige mythe rond over zelfregulatie of self soothing bij jonge kinderen. Je kind zou van baby af aan zelf in slaap moeten vallen en zichzelf tot rust moeten brengen. Onzin, want baby’s leren juist hun stress reguleren aan de hand van de verzorger. Je ademhaling, je hartslag, jouw aanmaak van adrenaline, cortisol of juist oxytocine: allemaal indicatoren voor je kind om haar eigen stress of ontspanning mee te regelen. Wat we zagen in bovengenoemd onderzoek onder volwassenen – die allang hebben geleerd om zichzelf te reguleren – kan alleen maar in sterkere mate gelden voor kinderen.
Lees ook: co sleeping with you baby, three in a bed, unconditional parenting.
Doorslapen bestaat niet
Een volwassene slaapt in cycli van ongeveer 90 minuten. We noemen dat ‘doorslapen’, maar doorslapen bestaat niet. Ook wij grote mensen onderbreken onze nacht regelmatig, maar we draaien ons dan lekker om voor een volgende ronde. Dat omdraaien en verder slapen gaat meestal wel soepel, maar voor een baby of jong kind is dat een ander verhaal.
Een baby heeft een veel kortere slaapcyclus, namelijk zo’n 45 tot 50 minuten. Ligt je kind naast jou (op een veilige manier uiteraard), dan zal hij na het wakker worden even voelen of jij er bent, eventueel wat drinken, en vaak verder kunnen slapen. Ligt hij alleen, dan moet je eruit om hem gerust te stellen en te helpen zijn slaap weer te vinden. Voor jezelf is het dus ook een stuk gezonder om je kinderen bij je in de buurt te houden.
Voordelen voor ‘grote’ kinderen
Als er voor baby’s zulke gigantische voordelen zijn bij het samen slapen, en als volwassenen zelf ook meetbaar profiteren van samen slapen, hoe zou het dan zijn voor kinderen in de tussenliggende leeftijd? Ik doe een gooi: voor hen geldt hetzelfde. Samenslapen is de basis voor de hele mensensoort, nabijheid doet ons goed. Dag en nacht. Hoe meer ontspanning en gevoel van veiligheid, hoe meer ruimte een kind heeft om te groeien.
Blijven kinderen dan in ons bed willen slapen totdat ze op kamers gaan? Welnee. Het fijne van kinderen is, dat ze zich ontwikkelen. Voor wie daar nog niet op durft te vertrouwen en vreest nog jarenlang een slungelige puber in bed te hebben: pak ‘Je komt er nooit meer vanaf’ er nog even bij. Kinderen kunnen zelf heel prima aangeven wanneer ze zin hebben om in een eigen kamer te slapen. Zeker als ze weten dat ze altijd op jou kunnen terugvallen.
Beeld: Nina Olivari
