Inspirerende scholen, ze zijn er genoeg! We delen graag de verhalen van blije ouders. Deze keer: Veerle van der Zee, die haar zoon op De Hofakker vlakbij Zutphen heeft.
Laatst zat ik met mijn zoon van zes in de trein terug naar huis. Ik zag medereizigers naar hem kijken. Zijn jas en zijn broek zagen er heel vies uit van het buiten zijn op school. Ik dacht glimlachend: ‘Als je je kind net zo schoon terug wilt krijgen als je hem ‘s ochtends gebracht hebt, dan moet je hem niet naar de Hofakker brengen.’
De Hofakker. Een kleine basisschool in het buitengebied tussen Zutphen en Vorden, met zo’n 25 kinderen. Zonder betegeld schoolplein. Met een heleboel ruimte: vlakbij het bos, met veel gras, een zandbak en een moestuin. Waar je kind lekker kind kan zijn, en in directe verbinding staat met de natuur. Waar de wind om je oren wappert en waar ouders hun kleuters goed inpakken, vooral op woensdag. Omdat kinderen vanaf vijf jaar dan de hele dag in het bos zijn.
Wat is goed onderwijs?
Mijn zoon is in de zomer jarig en kleutert nog tot zijn zevende jaar. Dan gaat hij naar de eerste klas van dit ongesubsidieerde (particuliere) schooltje, met schoolgeld naar draagkracht. Wat mij betreft komt gesubsidieerd onderwijs niet in aanmerking. Goed onderwijs is afgestemd op (vaak verborgen, innerlijke, onuitgesproken) vragen van kinderen. Gesubsidieerd onderwijs wordt bepaald door de overheid c.q. de economie. Daardoor ontstaat een nauwe kijk op het menselijk leven, terwijl de ontwikkeling van kinderen centraal hoort te staan. Het is mijn wens dat er breed en diep naar mijn zoon gekeken wordt. En dat hij de mogelijkheid krijgt zich ook diep en breed te ontwikkelen.
Antroposofisch
En die blik op ontwikkeling zie ik op de Hofakker. Ik vind hier rijk onderwijs! De bron hiervan ligt in de grondslag van de school: de antroposofie, net als bij Vrije scholen. Alleen deze zijn niet meer vrij. Ze kregen in Nederland die naam omdat ze vrij van overheidsinmenging waren. Vrije scholen proberen hun identiteit nog te behouden, maar dat is met alle regelgeving inmiddels bijna niet meer te doen.
Zo ontstond bij een Vrijeschoolleerkracht het initiatief om weer een echte Vrije school op te richten. En daar was veel animo voor! Woorden werden omgezet in daden. En zo startte de Hofakker in september 2014 met 12 kinderen. De inspectie kwam langs, en keurde de school goed. Want ook ongesubsidieerde scholen (die erkend willen zijn) moeten voor de leerplicht aan bepaalde eisen voldoen, de zogenaamde kerndoelen.
Inzet van ouders
Een jaar nadat de eerste kinderen startten, kwamen wij erbij. Wij? Ja, want niet alleen onze zoon is nauw verbonden met de school. Wij als ouders ook. Zonder inzet van ouders kan de Hofakker namelijk niet bestaan. Zo zijn er groepjes waar je als ouder aan deelneemt. Zoals de locatiegroep, de evenementengroep, of de PR-groep.
De betrokkenheid van ouders wordt nog om een andere reden gevraagd: gemeenschapsvorming. Deze vraagt een aardige inzet, zoals heel wat meer ouderavonden dan op andere scholen. Gemeenschapsvorming blijkt geen makkelijke opgave in deze tijd. Wel een uitdaging waaruit veel geleerd kan worden. En dat is mooi, want volwassenen blijven zich ook ontwikkelen, net als hun kinderen.
Hoofd, hart en handen
Op deze school heb ik een omgeving voor mijn zoon gevonden waar hij ‘hoofd, hart en handen’ in gelijke mate kan ontwikkelen. Daarvoor is die vrijheid van onderwijs noodzakelijk. Want op gesubsidieerde scholen wordt het hoofd het meest ontwikkeld. Het cognitieve is daar het belangrijkste, daar wordt de meeste tijd voor uitgetrokken. Hart en handen blijven achter.
Waarden
In mijn ogen doet dit veel kinderen tekort. Kinderen krijgen zo een verdraaid beeld van waarden. Er zijn kinderen bij wie de hoofdkwaliteit het sterkst is. Maar er zijn ook kinderen bij wie het hart-, of de handenkwaliteit eruit springt. Elk mensenkind komt iets waardevols brengen. Een cognitief sterk mens is niet meer waard dan een kunstzinnig sterk mens, een sociaal sterk mens, of een motorisch sterk mens. Een goede leerkracht laat elk kind werkelijk in zijn waarde. Laat hem stralen in de kwaliteit waarin hij het sterkst is. En dat kan alleen als de leerkracht niet aan banden wordt gelegd door een overheidsinstantie die het hoofd het belangrijkst vindt.
In het buitengebied
Ik ben een blij mens wanneer ik mijn kind sta op te wachten als hij uit school komt. Het schoolterrein is omringd door weilanden met paarden, boerenland en bossen. Nu ik dit schrijf, ben ik me ineens bewust van dat de meeste scholen tussen gebouwen, wegen en verkeer staan. Ik voel me rijk. Met wat meer wasgoed.
Een vervuld kind
Mijn zoon komt vaak rennend naar me toe. Moe, voldaan, en met rode wangen. Hij is vervuld van het ochtendspel wat elke ochtend in de kleuterklas (of op woensdag in het bos) gedaan wordt: rijmpjes, liedjes en verhaaltjes, uitgebeeld met een aaneenschakeling van gebaren. Hij is vervuld van het ‘vrije spelen’ (zonder plastic speelgoed). Van samen huttenbouwen in het bos, soep maken, en zelfgebakken broodjes oppeuzelen. Hij geniet intens van de jaarfeesten, zoals Sint Jan en Sint Maarten. Hij komt thuis met prachtig gekleurde schilderijen, met gevilte eikeltjes, en zelfs met een mini-kerststalletje: een Jozef en Maria van bijenwas, een baby van een plukje wol. Klein als de nagel van mijn pink.
Groeien in eigenheid
Ik heb goede hoop voor de komende jaren. Jaren waarin mijn kind omringd door goede intenties op kan groeien. Waar er aandacht voor hem is door de kleine klassen. Waar hij zich op eigen tempo en met hart, hoofd en handen ontwikkelt. Waar hij gezien wordt. Waar hij steeds meer zal kunnen stralen in zijn kwaliteiten.
Want daar wordt een mens gelukkig van. Dat is vervullend. Voelen, weten, zien waar je krachtig bent. En wat je deze wereld te geven hebt.
Om verder te lezen:
Het boek ‘Anders omgaan met kind en school’
https://kiind.nl/article597/
https://kiind.nl/article822/
https://kiind.nl/article860/
https://kiind.nl/article519/
Veerle van der Zee heeft haar kind op De Hofakker
