Leren als ontdekkingsreis of als verplichte afvinklijst?

door Nelleke Bos

Leren doen we aan de lopende band. Groot en klein. Kinderen hebben een heleboel te leren. Ze zijn immers pas kortgeleden begonnen aan het leven. Wij weten al veel meer. In elk geval als het kennis en levenservaring betreft. Om kinderen het nodige bij te brengen, gaan we meestal op een manier aan de slag die we overal om ons heen zien, die we gewend zijn, maar die helemaal niet zo constructief hoeft te zijn. Vooral de basishouding tussen volwassene en kind valt op. Wat is dit voor basishouding? 

Leerfabriekjes

We zijn gaan kijken naar leren als iets dat moet. En als iets dat iedereen op dezelfde manier en ongeveer op hetzelfde moment moet doen. Je moet zindelijk zijn met vier jaar, je moet leren lezen in groep drie, je moet toetsen maken en meekomen met de rest. Dit vormt de basishouding waarmee we als maatschappij de kinderen benaderen. 

Zoals Alfie Kohn signaleert dat we de onbewuste overtuiging hebben dat kinderen niet zullen leren als wij het er niet ‘in stampen’. Ook ziet hij dat we vaak de ‘opvoedkundige lijn’ doorgeven die we zelf hebben ontvangen als kind. Zelfs wanneer wij er in die tijd allesbehalve gelukkig van werden. Er kunnen ongemerkt heel wat overtuigingen in de weg zitten, voordat we met een heldere blik naar kinderen kijken. En dat kan onszelf én onze kinderen belemmeren.

Vrij en verbindend spelen

Met niets of duurzaam speelgoed

Ontdekken, leven, leren

Waarom geven we zoveel sturing (of zelfs dwang) aan kinderen, en wat maakt het zo moeilijk om dit niet te doen? En de allerleukste vraag: Hoe zorg je ervoor dat je hier vrij van blijft? Om op deze en andere vragen in te gaan, maakten we een e-book over natuurlijk leren.

Of het nu thuis of op school is, op de tekenclub of zwemles. Onze houding en verwachting van kinderen beïnvloedt hoe zij leren. Gaandeweg lijkt het pad steeds smaller geworden terwijl de wereld juist steeds complexer wordt. 

Er zijn meer manieren om naar kinderen te kijken, en hen weer vol vertrouwen de wereld in te laten gaan. Omdat ze in de basis vrije denkers zijn. Woeste ontdekkingsreizigers. Avonturiers die het leven willen grijpen. En wij hen vooral de instrumenten mee willen geven om hun reis te maken, zonder de hele route voor ze uit te stippelen.

Omdat kinderen hoe dan ook leren, en het ertoe doet hoe wij hen begeleiden, maakten we het e-book Natuurlijk leren. Leden van de Kiindspeeltuin krijgen dit e-book vanzelf toegestuurd. Maar het is ook los te bestellen.

Beeld: Lotte Dirks

Boekentips

Word lid

In onze fijne online community verbind je met gelijkgestemden

Verder lezen

Zo kan thuisonderwijs eruitzien

Zo kan thuisonderwijs eruitzien

Thuisonderwijs. Steeds meer ouders denken erover. En waarom eigenlijk niet? Voor de een is school fantastisch, maar lang niet elk kind of gezin vindt een passende school. Het gezin van Nienke en Rick werkt met thuisonderwijs. Kiind maakte een reportage die je in...

Tips van een thuisonderwijzer

Tips van een thuisonderwijzer

De komende drie weken zijn alle ouders een beetje thuisonderwijsouders. Ook voor ouders die al thuisonderwijs geven, zoals wij, is het een vreemde tijd zonder clubjes, cursussen en workshops. Misschien valt het je niet per se zwaar en vind je het leuk om er meer uit...

Waarom naar school? Leren doe je van het leven

Waarom naar school? Leren doe je van het leven

Hoe meer en hoe langer ik erover nadenk, hoe stommer ik ons schoolsysteem vind. Hebben we school überhaupt wel nodig? Leren doe je toch door te leven? Op sommige plekken in de wereld gaan kinderen niet naar school. Dat vinden wij soms zielig. Dan worden er projecten...

Waarom ik overweeg thuisonderwijs te gaan geven

Waarom ik overweeg thuisonderwijs te gaan geven

Mijn dochter wordt bijna vier. Ik heb een hele zoektocht afgelegd langs scholen. Ik heb vrije scholen bekeken, democratische scholen, Freinet en Jenaplanscholen. En wat zaten er leuke scholen bij! En leuke leerkrachten. Het waren vaak hartelijke, gedreven mensen. Over...

Ook vrije scholen kunnen onderwijssegregatie aanpakken

Ook vrije scholen kunnen onderwijssegregatie aanpakken

Sociaal-economische segregatie op basisscholen: het is een ding in Nederland. Uit onderzoek van Erasmus School of Economics blijkt dat op veel basisscholen in Nederland kinderen van ouders met ongeveer hetzelfde inkomen bij elkaar in de klas zitten. De kans dat een...

Plofklassen: het onderwijs als intensieve menshouderij

Plofklassen: het onderwijs als intensieve menshouderij

Leerkracht Julia Steenwegen, basisschoolleerkracht, schrijft in een confronterend stuk in het NRC dat zij voor een klas staat van 33 kinderen. Dat is niet het gemiddelde van 23 leerlingen waar staatssecretaris Dekker het steeds over heeft. ‘Want, meneer Dekker’, zo...

LEES GRATIS HET INTERVIEW MET ALFIE KOHN

Het interview met de grondlegger van het onvoorwaardelijk opvoeden in je mailbox? Je ontvangt meteen ook de Kiindnieuwsbrief vol inspiratie (uitschrijven mag).

Het is gelukt, we gaan een mail naar je typen! (check ook je spamfolder)

0