Waarom naar school? Leren doe je van het leven
Hoe meer en hoe langer ik erover nadenk, hoe stommer ik ons schoolsysteem vind. Hebben we school überhaupt wel nodig? Leren doe je toch door te leven? Op sommige plekken in de wereld gaan kinderen niet naar school. Dat vinden wij soms zielig. Dan worden er projecten...
‘Wat willen we als generatie doorgeven?’
‘Het onderwijs draagt bij aan een economisch gedreven toekomst en dat maakt onze scholen een verarmende, in plaats van verrijkende omgeving waarin goedbedoelende, door idealen gedreven leerkrachten misschien wel net zo vaak vastlopen als leerlingen.’ Aldus (vrij...
Recensie: Het gedwongen onderwijs voorbij
Confronterend, inspirerend en pijnlijk herkenbaar. Het lezen van Peter Hartkamps boek ‘Het gedwongen onderwijs voorbij’ is de vinger op de zere plek. Om te kunnen begrijpen waarom Hartkamp spreekt over gedwongen onderwijs, hoe het tot stand kwam en in stand gehouden...
Democratisch onderwijs: Leren lezen op een school zonder klassen en toetsen
Als kind zat ik op een katholieke basisschool in het dorpje Lobith. Ik was ijverig en het leren ging me gemakkelijk af. Een keer per kwartaal kregen we een leestoets. Dan kwam de directeur van de school je halen en kreeg je een kaart met honderd woorden voor je neus....
Citotraining, een ramp voor kinderen
Nog even en dan is het zover: groep 8 gaat de eindtoets maken. Zo'n toets is vaak een hele gebeurtenis in een gezin, maar voornamelijk voor het kind zelf natuurlijk. Veel ouders vinden de citotoets erg belangrijk, omdat het deels bepaalt welk advies jouw kind voor het...
Plofklassen: het onderwijs als intensieve menshouderij
Leerkracht Julia Steenwegen, basisschoolleerkracht, schrijft in een confronterend stuk in het NRC dat zij voor een klas staat van 33 kinderen. Dat is niet het gemiddelde van 23 leerlingen waar staatssecretaris Dekker het steeds over heeft. ‘Want, meneer Dekker’, zo...
Column: aandacht voor overvolle klassen!
Ik vraag mijn zoontje van vier of hij in de kring wil vertellen over het weekend; we hebben zo leuk in het bos gespeeld! Even lichten zijn ogen enthousiast op, dan zakt zijn kin op de borst. 'Ze horen mij niet in de klas.' Met die woorden legt hij precies de vinger op...
Zomervakantie, 6 weken vrijaf, júist als je dyslexie hebt
Stel: je bent een kind en je hebt dyslexie. Iedereen om jou heen helpt jou om het makkelijker voor je te maken. Op school ondersteunen ze je door het geven van extra uitleg, je volgt een dyslexie-begeleidingstraject (elke week 50 minuten lezen met een dyslexiecoach)...
Jongens hebben meesters nodig, meer dan meisjes
'Jongens steeds slechter in eindtoets van basisschool' kopte het AD vorige week. Hoewel dit volgens onderzoek waar is, vind ik de kop wat ongelukkig gekozen. Het suggereert namelijk dat de schuld bij de jongens zelf ligt. Maar wanneer het met groepen kinderen niet...
Huiswerk in de corona-tijd? Laat ons met rust
Gisteren haalde mijn dochter die in groep 8 zit huiswerk van school op en ik mocht een pak werk ophalen voor mijn groep 3-kind. Dinsdag: rekenen: les 1, blok 5, lezen: dag 4, zie leesmapje en instructie vind je online, schrijven: blz. 15 afmaken, computer: alles telt...
Toetsen en rapporten: ‘Minder cijfers en meer feedback motiveert om te leren’
Een rijtje cijfers, een paar ingekleurde bolletjes die staan voor goed, voldoende of onvoldoende en hier en daar een korte opmerking van de leerkracht. Voilà, de blauwdruk van de meeste basisschoolrapporten. De enige manier om leerlingen en ouders te informeren over...
De ouder is de deskundige
Ik heb het regelmatig gezien in mijn werk: ouders die worstelen met het gedrag van hun kind, soms jarenlang. Ik heb ouders gezien die alles uit de kast haalden om het gedrag van hun kind hanteerbaar te maken. Ik heb ouders gezien die daar uiteindelijk niet in...
Hoogbegaafdheid; een ander systeem in de hersenen
Sander Dekker, de man die verantwoordelijk is voor het reilen en zeilen van ons onderwijs. Wie kent hem niet? Ik wel in ieder geval. Kort geleden maakte onze staatssecretaris bekend dat er voor de toptalenten in ons onderwijs dingen moeten veranderen. Een hoop...
12 dingen die mijn vrijeschoolkind beheerst (en ik niet)
Kinderen zijn sowieso een stuk slimmer dan grote mensen, daarvan was ik allang overtuigd. Sinds ik een exemplaar op de vrije school heb ondergebracht, zijn er nog wat ervaringen aan dit wereldbeeld toegevoegd. Hierbij de meest opvallende vaardigheden die mijn...
Leren als ontdekkingsreis of als verplichte afvinklijst?
Leren doen we aan de lopende band. Groot en klein. Kinderen hebben een heleboel te leren. Ze zijn immers pas kortgeleden begonnen aan het leven. Wij weten al veel meer. In elk geval als het kennis en levenservaring betreft. Om kinderen het nodige bij te brengen, gaan...
3 lessen over hoe kinderen leren
Kleine kinderen leren het automatisch: omrollen, lopen, praten. Grapjes maken, stoeien en knoeien. En zelfs, afhankelijk van waar je woont, koffiezetten, boogschieten of jatten. Daar hebben ze onze hulp echt niet bij nodig. Hoe belangrijk is het dat wij, als...
Wat is schoolrijpheid?
We horen het vaak genoeg: ’Mijn kleuter wil zo graag lezen!’ Kinderen kunnen in deze tijd zo voorlijk zijn. Ze kunnen niet wáchten om echte schooldingen te leren. Ze zijn ook echt bedreven in het herkennen van letters of het ontdekken van digitale slimmigheidjes. Maar...
Van bewegen leer je meer
Jaren geleden liep ik stage in het speciaal onderwijs. De kleuterjuf aldaar vertelde dat zij de kinderen de eerste weken van het schooljaar zitles gaf. Wat betekende dat de kinderen moesten leren om stil in de kring te kunnen zitten. Veel vierjarigen bleken dat (nog)...
Column: Een gloednieuw boekje vol werkjes
“Zul je goed je best doen met de cito?” hoor ik een moeder bij het afscheid nemen aan haar kind vragen. Ik kijk nog even om, zie het kind in kwestie ernstig ja knikken. Het jochie is vijf. Mijn vierjarige moet er ook aan. De kleutercito. Hij heeft er zin...
Kinderopvang naar wens kiezen
De meeste moeders gaan als hun baby drie maanden is weer aan het werk. De baby moet dan natuurlijk opgevangen worden. Tegenwoordig heb je daarin volop keus: sommige mensen kiezen voor een gastouder, anderen voor het kinderdagverblijf of voor een oppas (al dan niet...
Tips van een thuisonderwijzer
De komende drie weken zijn alle ouders een beetje thuisonderwijsouders. Ook voor ouders die al thuisonderwijs geven, zoals wij, is het een vreemde tijd zonder clubjes, cursussen en workshops. Misschien valt het je niet per se zwaar en vind je het leuk om er meer uit...
10 Tips voor 10 dagen thuisblijven
1. Vertrouw! Laat het los en heb vertrouwen; kinderen leren ontzettend veel van de wereld om zich heen. Een eventuele achterstand kan ingehaald worden. Echt. 2. Ontspan Niemand leert nieuwe dingen onder druk. Merk je dat er een periode van rust en vrij spelen nodig...
Kinderen blijven creatief door te proeven, voelen en ruiken
Zo leuk dat Jannie van Kiind mij uitnodigde voor een insta-life over sensomotorische ontwikkeling en creativiteit. De tijd vloog voorbij en we hadden eigenlijk nog zoveel om over door te kletsen! Vanuit die gedachten schrijf ik deze blog. Eerst zet ik nog even op een...
Vormen van kinderopvang
Ouders die werken moeten vaak nog vóór de bevalling bedenken van wat voor opvang ze gebruik gaan maken. Maar hoe bepaal je nu welke vorm van kinderopvang het beste bij jou en je kindje past? Hieronder worden de verschillende soorten van kinderopvang besproken. Het is...
Zinnig knutselen: thuis en op school
De knutselwerkjes van school werden in coronatijd verplaatst naar thuis. Ik betrapte mezelf erop dat bij tijdnood in het thuisschoolschema, ik soms zei: maak eerst rekenen af, dan zien we wel of we toe komen aan het knutselwerkje. Ai! Daar degradeerde ik creativiteit,...
Ook vrije scholen kunnen onderwijssegregatie aanpakken
Walraven reageert op een stuk over de vrije school dat verscheen in de Volkskrant: ‘De vrije school is zeer in trek bij witte ouders, én bij extreemrechts. Wat betekent dat?’. Hij betoogt dat ook vrije scholen zich kunnen inzetten om een betere afspiegeling van de samenleving te vormen.
We staan al onder druk in deze Corona-tijd, mag het tempo omlaag?
Dik drie weken geleden was het ineens zover: Nederland ging min of meer dicht. Heel veel volwassenen niet meer naar het werk, kinderen niet meer naar school, niemand meer op visite bij opa en oma, geen studenten meer in de collegezalen, geen concerten of dansfeestjes...
Peter Gray bewijst dat vrij spel van levensbelang is
Hij is de expert op het gebied van vrij leren: Peter Gray, professor en onderzoeker in de psychologie, beschrijft in het boek Free to Learn zijn bevindingen over het nut van vrij spelen en de nutteloosheid van het schoolsysteem. En alles begon bij zijn zoon Scott....
Hoe werkt thuisonderwijs? (Niet verwarren met het afstandsonderwijs dat iedereen nu geeft)
Heeft je kind wel vriendjes? Zit je dan de hele dag met een schriftje aan de keukentafel? Sinds we in coronatijd zelf thuis les gegeven hebben, merk ik dat ik me weer meer aangetrokken voel tot thuisonderwijs en dat hoor ik ook van anderen. We gaven tijdens de...
Column: Wie was Anne Frank?
Mijn kinderen kijken graag naar Klokhuis. Als het op een keer in een aflevering over Anne Frank gaat, zie ik dat mijn jongste dochter van 6 heel erg geboeid zit te luisteren. Ze komt er half in en heeft niet alles gezien. Maar nadat de aflevering afgelopen is heeft ze...
Kinderrecht of plicht op onderwijs?
Elk kind heeft recht op onderwijs. Dat staat in Artikel 28 van het Kinderrechtenverdrag. Basisonderwijs moet voor ieder kind gratis beschikbaar zijn. Daarnaast heb je ook de plicht om naar school te gaan, de leerplicht. Uiteraard was het recht om onderwijs te krijgen...
De bewegende klas – hoe leren kinderen?
Kinderen kunnen niet stilzitten. Op school vragen we dit wel vaak van ze. 'De bewegende klas' zou hier een goede verandering teweeg kunnen brengen. Want eigenlijk is er iets geks aan de hand met het onderwijs. Het klopt namelijk niet: de dingen die wij weten over het...
Omgaan met geld: Financiële opvoeding
Leren omgaan met geld is belangrijk. Het Nibud spreekt daarom van een financiële opvoeding. Hieronder valt niet alleen het leren omgaan met zakgeld, maar ook 'hoe spaar je ergens voor', 'wat is een kasboek en hoe hou je dat bij'? Het begint allemaal bij het geven van...
Van ‘ik kan het niet’ naar groeimindset
Hoe komt het dat het ene kind zich graag vastbijt in iets nieuws en het andere kind nieuwe dingen leren vermijdt ('Ik kan het toch niet')? Veel is terug te leiden tot de vaste mindset. Wat is het? En hoe ga je van een vaste mindset naar een groeimindset? Als je een...
Waarom ik overweeg thuisonderwijs te gaan geven
Mijn dochter wordt bijna vier. Ik heb een hele zoektocht afgelegd langs scholen. Ik heb vrije scholen bekeken, democratische scholen, Freinet en Jenaplanscholen. En wat zaten er leuke scholen bij! En leuke leerkrachten. Het waren vaak hartelijke, gedreven mensen. Over...
Hoe kies je een basisschool?
Eens moet het toch gebeuren; het kiezen van een school voor je kind. Waar dat in een grote stad bij wijze van spreken voor de geboorte moet gebeuren, ligt landelijk gezien de leeftijd voor het inschrijven rond het derde jaar, afhankelijk van de populariteit van een...
De Vrijeschool is een voorbeeld voor schoolvernieuwers
Vrijheid, blijheid? Ingewikkelde zweverij? De Vrijeschool wordt gezien als wollig en het schijnt er te stinken. Naar natuur. Toch schieten de Vrijescholen momenteel als paddenstoelen uit de grond. Blijkbaar zetten steeds meer mensen zich over hun vooroordelen heen en...
Een school kiezen? Let op deze 6 criteria
Als je een school kiest (en als je wilt dat je kind een vrij mens blijft) is dat een grote beslissing. Behalve de onderwijsmethode, grootte en afstand zijn er nog andere aandachtspunten waar je op kunt letten. Dingen waar je misschien niet direct bij stilstaat wanneer...
Programma Ridderkind geeft kinderen invloed op de sfeer in de groep
Stichting Ridderkind ontwikkelde een training voor het basisonderwijs om kinderen meer verantwoordelijkheid te geven voor de sfeer in de groep. Kinderen worden op school hoofdzakelijk beoordeeld op hun cognitieve prestaties. Hiermee worden onderlinge verschillen...
De meeste kinderen hebben geen school nodig
Hoe leren kinderen eigenlijk? En is school de aangewezen plek waar dat moet gebeuren? Spoiler alert: nee, school is niet de enige of de beste plek waar kinderen dingen leren. Laten we eens bekijken hoe kinderen leren en in welke omstandigheden ze dit soepeltjes doen....
Voel je vrij met een groeimindset
'Als je een vaste (fixed) mindset hebt, dan denk je dat je iets wel of niet kunt. Je vertelt jezelf dat je dingen niet kunt, dat de stof saai is en dat je er niet eens aan hoeft te beginnen. Herken je het? Het kan ook zijn dat je dit alleen op een bepaald gebied hebt....
5 handige tips over leerplicht
Leerplicht: we zijn eraan gewend. En we interpreteren het als: naar school gaan. Leerplicht zou je ook een leerrecht kunnen noemen. Een maatschappelijke voorziening die ieder kind in staat stelt om te kennis op te doen. In de zoektocht naar het juiste onderwijs voor...
Zo kan thuisonderwijs eruitzien
Thuisonderwijs. Steeds meer ouders denken erover. En waarom eigenlijk niet? Voor de een is school fantastisch, maar lang niet elk kind of gezin vindt een passende school. Het gezin van Nienke en Rick werkt met thuisonderwijs. Kiind maakte een reportage die je in...
Kinderen als radiografisch bestuurbare auto’s
In de wachtkamer van de artsenpraktijk rinkelt de telefoon aan een stuk door. De arts-assistent neemt steeds de telefoon op en reageert. ‘Psychologisch onderzoek voor uw zoon?’, ‘IQ-test voor uw dochter?’ ‘Doorverwijzing voor een...
Meestgestelde vraag bij thuisonderwijs: Heeft je kind vrienden?
Het is een van de eerste vragen die je krijgt wanneer je thuisonderwijs geeft: 'Hebben jouw kinderen vrienden?' Ik kan je vertellen dat het mij ook enorm bezighield tijdens het maken van onze keuze. Sterker nog: ik heb er zelfs wakker van gelegen. En tot mijn schaamte...
