De visie van Montessori gaat verder dan alleen onderwijs. Ook thuis kun je jouw kind veel aanbieden in montessori-stijl. We nemen een kijkje in het gezin van Nouska. Zij geeft haar kinderen zoveel mogelijk aansluiting bij hun ontwikkeling van elk moment.

Hoe werkt dat, montessori thuis?

Nouska: ’Montessori helpt bij stapjes naar zelfstandigheid op een haalbare manier. Als een kind ergens mee bezig is, haak je daar op aan en bied je actief iets aan waarmee je kind dan vooruit kan. Intussen is het kind wel aan zet. Je schept de mogelijkheden, zonder je kind de ontwikkeling op te dringen. Praktisch: we hebben een grote open kast met al het speelgoed, waardoor de kinderen steeds zelf hun spel kunnen kiezen. Zonder hulp te moeten vragen kunnen ze hun gang gaan. 

Ook in het eten en drinken bieden we ze veel om zelf te regelen wat ze willen. Vaak heb ik op het aanrecht allerlei snacks staan, die mijn kleuter dan voor zichzelf kan pakken. Tijdens de maaltijd gebruiken we houten borden en drinken ze uit glas, ook de jongste, van een jaar oud. Ik vind het belangrijk dat ze zelf hun water mogen inschenken en zelf mogen oefenen met snijden. En natuurlijk valt zo’n glas weleens om, maar ze leren hoe ze die materialen kunnen hanteren. De drinkflesjes die ik ze voor onderweg geef, vliegen standaard door de auto.’ 

Lees ook over de behoefte aan lanterfanten

Worden je kinderen makkelijk zelfstandig?

‘Daar lijkt het wel op. Soms lijkt het juist langzaam te gaan. Zo hadden we op een gegeven moment voor onze oudste een fiets geregeld. Die zetten we in de tuin, zodat hij zelf kon kiezen om er iets mee te doen. Tijdenlang koos hij steevast zijn loopfietsje, en wilde totaal niet beginnen aan de grote fiets met trappers. Ik vroeg er weleens naar, maar niks hoor! Op een dag was hij zover. En fietste hij bij wijze van spreken meteen weg.

Zindelijkheid; hetzelfde verhaal. We bieden het aan, zetten het potje neer en laten ze snappen hoe ze het kunnen gebruiken, maar leggen geen druk op een prestatie. Het vraagt van jou als ouder je verwachting los te laten over hoe en wanneer iets hoort te gebeuren. De ontwikkeling kan dan heel snel gaan, terwijl de aanloop soms lang duurt.

We zien dit patroon ook bij het slapen. Sowieso hebben we een familiebed, wat wij ervaren als gemakkelijk. Er is altijd plek genoeg voor iedereen om te slapen, en de kinderen hebben ieder nog een bed waar ze zelf in en uit kunnen. Geen ledikant met spijlen, de kinderen kunnen zelf naar ons toe komen of naar hun eigen bed gaan naar behoefte. Overigens staat montessori voor het zelf in slaap vallen van kinderen, wat wij juist niet doen. We blijven ook bij de oudste tot hij lekker naast hun vader of mij in slaap valt.’

Ontdek wat je leuk vindt

‘We vinden het belangrijk dat onze kinderen weten wat er in hun hart leeft en dat je dat kunt volgen. Regulier onderwijs richt zich op gemiddelden, maar hoe leer je wat echt bij jou hoort, waar jouw vuurtje van gaat branden? Ontdek wat je leuk vindt, dan kun je dat verder ontwikkelen. Zo leer je ook heel snel, als je jezelf voedt met dingen die je fijn vindt in het leven.

Natuurlijk horen er ook dingen bij die je niet zo leuk vindt. Maar blijf aandacht houden voor de basis: ‘Voelt dit goed?’ Wat zegt je intuïtie, raak het contact met jezelf niet kwijt, daar gaat het om. Ik heb mijn oergevoel zelf eigenlijk sinds ik moeder ben weer ontdekt. Hoe mooi is het als je dit niet eerst verliest tijdens het opgroeien?’ 

Heel goed kijken naar je kind

Kinderen gaan door zoveel fases heen, vertelt Nouska. ‘Ik kijk het liefste naar de behoefte achter het gedrag. Zo willen ze met het verschonen op een gegeven moment niet meer liggend aangekleed worden. Dan kun je dat oplossen door je kind te dwingen of af te leiden. Je kunt ook je eigen gedrag aanpassen. Kun je je kind staand aankleden? Het past bij hun leeftijdsfase om meer actief te zijn. Ik kijk of ik op die behoefte kan aansluiten, in plaats van vast te houden aan mijn gewoontes. 

Zo is mijn jongste nu in een fase waarin ze wil klimmen. Dat verbied ik niet. Wel heb ik een paar gevaarlijke stoelen weggehaald, omdat ze nog te wankel is om daar veilig op te klimmen. Ik leg dan juist wat items neer waar ze wél op kan klimmen, zoals een wobbel. Ik zie ook fases waarin de kinderen veel willen gooien. Dan faciliteer ik die behoefte door een mand neer te zetten met allerlei materialen waarmee ze heerlijk kunnen gooien. De behoefte om lukraak met breekbare dingen te gooien verdwijnt dan. Het hoeft zo geen strijd te worden.’

Kinderen zijn gevoelig voor ‘echte’ dingen

In de tuin hebben we een modderkeukentje. Een plank met een soort gootsteen, en allerlei keukengerei. Als je speelt met hout, steen, emaille en ijzer, geeft dat een andere beleving dan spelen met plastic. Verschillende materialen geven ieder een eigen gevoel. De zwaarte, het geluid als het tegen elkaar komt. Kinderen zijn heus wel gevoelig voor ’echte’ dingen: ze groeien ervan wanneer wij hen serieus nemen en ze met echte pannen en pollepels hun gang laten gaan. Kinderen dragen graag bij aan ons leven. Hun zelfvertrouwen kan groeien wanneer wij hen ook de kans geven om te helpen met groente snijden, met opruimen en andere dingen in het leven.’

Fotografie Lisa Joy

Gratis Kiind tijdschrift

Download voor nop editie THUIS

Boekentips

Word lid van Kiind!

In onze fijne online community verbind je met gelijkgestemden

Verder lezen

Nieuws: Weer een reden waarom straffen een slecht idee is

Nieuws: Weer een reden waarom straffen een slecht idee is

Uit een onderzoek waarin honderd kinderen tien jaar lang werden gevolgd blijkt dat kinderen met stress, op latere leeftijd risico's slecht inschatten en niet goed leren van hun fouten. Zo blijkt maar weer dat het knuffelbeleid dat sommige (jeugd)zorginstellingen in...

Kinderen leren ook door te lanterfanten

Kinderen leren ook door te lanterfanten

Vandaag de stad in, morgen naar het bos. En als je thuis blijft, voelt het alsof je je kind iets onthoudt. Nergens voor nodig. Kinderen leren juist ook van niets doen. Geef mij maar een todo-list tjokvol Dolce far niente, en dan zien we wel wat er dan spontaan uit de...

Hoekjes in huis stimuleert het rollenspel

Hoekjes in huis stimuleert het rollenspel

Grote kans dat bij jou het speelgoed allemaal langs een kant staat: het keukentje naast de fiets, daarnaast de poppenspullen en dan de blokkenspullen. Lekker open, goed overzichtelijk. Toch blijkt dat kinderen lekkerder spelen in hoekjes. Het hoeven niet...

Kinderen als serieuze gesprekspartners: zo deed Korczak dat

Kinderen als serieuze gesprekspartners: zo deed Korczak dat

De Poolse kinderarts Janusz Korczak (1878-1942) leidde begin 20e eeuw een weeshuis in Warschau. Hij ontwikkelde een methode waarin wederzijds respect de basis was, nadat hij gemerkt had dat straffen en een autoritaire houding weinig effect hadden. Korczak...

‘Niet huilen, het is niet erg’: Over huilen en zelfvertrouwen

‘Niet huilen, het is niet erg’: Over huilen en zelfvertrouwen

Als je kind huilt, dan is de eerste ingeving vaak om hem of haar er vanaf te helpen. Huilen is voor velen een lastige emotie. Opvallend is dat onze eerste neiging is om het huilen te laten stoppen. ZSM. Want; als de tranen weg zijn, is het verdriet over. Toch?...

Handig! Begrijp je kind via spel

Handig! Begrijp je kind via spel

Op een lichtvoetige, maar ook onvoorwaardelijke en natuurlijke manier verbinden met je kind, hoe doe je dat? Nele Flamang weet het. Ze schreef er een boek over en sprak met journalist Drees Koren over het belang én het genot van verbindend spelen.  Hoe ben jij zo gek...

LEES GRATIS HET INTERVIEW MET ALFIE KOHN

Het interview met de grondlegger van het onvoorwaardelijk opvoeden in je mailbox? Je ontvangt meteen ook de Kiindnieuwsbrief vol inspiratie (uitschrijven mag).

Het is gelukt, we gaan een mail naar je typen! (check ook je spamfolder)

0