Wanneer je kinderen krijgt is het altijd handig om een goed gevulde EHBO-trommel te hebben. Tijdens het ontdekken van de wereld vallen er nu eenmaal soms gewonden. Daarnaast worden kinderen wel eens ziek en wil je misschien niet direct naar medicatie grijpen. Naast de standaard inhoud van je eerstehulptrommel kun je ook kiezen voor natuurlijke middelen. Sommige maak je ter plekke, andere zijn al kant-en-klaar en een paar pluk je rechtstreeks uit de natuur. Een natuurlijke verbandtrommel zorgt er niet alleen voor dat je niet in alle gevallen medicatie hoeft te gebruiken, omdat je bepaalde middelen zelf maakt is het ook milieuvriendelijker en een stuk goedkoper.
Let op: Wanneer je niet zeker weet of je het juiste plantje te pakken hebt. Gebruik het dan niet.
Inhoud van je trommel
- Lavendelolie of teatree-olie (ontsmettend, rustgevend)
- Tube kleipasta (trekt vuil en splinters naar de oppervlakte, kan ook gebruikt worden als gezichtsmasker)
- Droge groene of gele klei/leem (werkt licht stoppend, vermindert bacteriën, trekt wonden schoon)
- Calendulazalf en eventueel calendulaolie (verzachtend, verlicht branderig gevoel, vermindert jeuk)
- Basisolie zoals amandelolie of jojobaolie (te gebruiken om zelf oliën te maken of te gebruiken om te masseren)
- Rescue remedie van Bach, is ook als crème verkrijgbaar (vermindert stress, helpt bij verwerken van emoties)
- Neutrale crème of zalf op basis van bijenwas (te gebruiken om zelf een crème of zalf van te maken)
- Gaasjes of oude schoongewassen lapjes stof (om kompressen van te maken)
- Vitamine-E-olie of capsules die je openknipt als je ze nodig hebt (helpt bij het voorkomen van littekens)
De volgende etherische oliën worden voor specifieke aandoeningen gebruikt. Je kunt zelf het beste bepalen welke het meest gebruikt zullen worden in jouw gezin.
- Kamilleolie (kalmerend voor de huid, bij wondjes, zonverbranding en huidirritatie)
- Rozemarijnolie (verwarmend, met name voor krampen zoals spierpijn en menstruatiekramp)
- Tijmolie (zoals Rozemarijn, en eventueel ook voor hoest en verkoudheid)
- Pepermuntolie (verkoelend, ontkrampend bij darmkrampen, ook te gebruiken voor de spieren)
In huis
- Citroen, voor onder andere citroen- of azijnsokjes bij koorts
- Azijn
- Knoflook, zeer ontsmettend bij zowel in- als uitwendig gebruik; als je knoflook eet worden de antiseptische stoffen uitgescheiden via de longen; is dus zeer geschikt als toevoeging bij longontsteking en hoest.
- Mosterd, bevordert sterk de doorbloeding, bijvoorbeeld in spieren en gewrichten (als kompres); ook bij holte-ontstekingen (innemen); let op: kan de huid irriteren!
- Ui, ontsmettend, onder andere bij oorontsteking (uitwendig) en keelontsteking (inwendig)
- Soda of zuiveringszout, om ontstoken wondjes te ontsmetten en de huid week te maken zodat bijvoorbeeld splinters gemakkelijker verwijderd kunnen worden.
- Komkommer, ter verkoeling bij onder andere zonverbrandingen
- Gember kan als wortel of als poeder, onder andere in de thee bij misselijkheid en om de spijsvertering te verbeteren (let op: zeer verwarmend!)
- Olijfolie of zonnebloemolie te gebruiken als basisolie
- Aloë-veraplant, de gel van een afgesneden blad verzacht de huid, onder andere bij verbrandingen en huidirritatie
Direct uit de natuur
Deze bloemen en planten kun je plukken zodra je ze nodig hebt. Je kunt degene die niet vers gebruikt hoeven worden ook drogen en bewaren zodat je ze op voorraad hebt. Wanneer je zorgt dat je de planten goed kunt herkennen kun je ze ook gebruiken bij EHBO onderweg. Verderop in het artikel vind je de toepassingen.
- Kamillebloemen
- Salie
- Tijm
- Duizendblad
- Herderstasje
- Paardenbloem
- Zuring
- Weegbree
- Rode klaver
- Smeerwortel
Koorts
Een lichaamsafwassing met citroenwater of azijn. Dit wordt voornamelijk toegepast bij hoge koorts (vanaf 39 graden), maar enkel als de benen daarbij nog koel aanvoelen. Het stimuleert het lichaam om beter met de koorts om te gaan. Bij een afwassing begin je bij de armen en benen en eindig je met de romp. Je dept het lichaam lichtjes af. Daarna lekker de pyjama aan en in bed. In dit artikelvind je nog meer tips en achtergrond informatie over koorts.
Hoofdpijn
Een warm voetenbad met citroen kan goed werken en ontspant.
Lavendelolie inmasseren op de slapen, voorhoofd, nek en schouders. In combinatie met een zachte massage werkt dit heel erg goed.
Oorpijn
Ui fijnhakken en er een kompres van maken door het in een gaasje of zakdoekje te wikkelen. Maak er een dun rolletje van en verwarm dit even, bijvoorbeeld op de verwarming. Dan aanbrengen achter het oor. Dek het af met een verband. Ditzelfde kun je overigens doen met mosterd, mocht je geen ui in huis hebben. Lukt dit niet goed dan kun je ook de ui in een watje doen en dat in het begin van het oor doen. Niet te ver in het oor drukken! Een andere mogelijkheid is een wattenpropje gedrenkt in warme Sint-Jansolie, eventueel met een druppeltje etherische olie van de lavendel. Let op! Je mag alleen dingen in het oor doen wanneer dat zeker niet open is (oftewel wanneer het trommelvlies intact is).
Splinter
Veel kinderen vinden het vervelend als er een splinter verwijderd moet worden. Je kunt dit vergemakkelijken door een druppel lavendelolie en daarop een dikke laag kleipasta aan te brengen op de splinter. Probeer dit zolang mogelijk te laten zitten. Eventueel kun je het verbinden zodat de klei goed blijft zitten. De klei trekt als het ware de splinter naar de oppervlakte en maakt de huid wat weker. Het is daardoor gemakkelijker om de splinter te verwijderen. Kinderen vinden het smeren met klei- want het lijkt op modder- soms erg leuk en interessant.
Reinigen van een wond
Het is altijd goed om een wond eerst een beetje schoon te laten bloeden. Ondertussen kun je je kindje troosten en nagaan wat er gebeurd is. Om een wond verder te reinigen kun je 5 druppels lavendel gebruiken. Lavendel heeft nameljk een reinigende werking en prikt niet. Daarna laat je het, indien mogelijk, drogen aan de lucht. Anders verbind je de wond.
Schaafwond
Na het schoonwassen van de wond kun je deze inpoederen met kleipoeder vermengd met wat druppels lavendelolie. Dit kun je gewoon laten zitten, het valt er vanzelf af als de wond schoon is en genezen. De klei zuigt het vuil op en voorkomt dat er bacteriën in komen. Je kunt ook de wond insmeren met calendulazalf. Bij kleine schaafwonden werkt aloë vera ook goed. Je snijdt een stukje van de plant en brengt het sap aan op de wond.
Ontstoken wond
Hierbij zijn verschillende behandelingen mogelijk. Een kompres van gekneusde koolbladeren bijvoorbeeld, of een leemkompres dat je maakt door de droge klei met water te vermengen, samen met wat lavendelolie of citroen. Dit kompres laat je bij voorkeur een uur zitten. Het trekt de wond schoon.
Je kunt ook een kompres van knoflook maken door eerst een gaasje op de wond te doen met daarop geperste knoflook vermengd met amandelolie. Het is belangrijk dat het papje goed verdund is met de olie anders kan de huid rood worden. Je kunt ook een knoflookzalf maken door bijenwas au bain marie te smelten en dit te mengen met amandelolie en jojobaolie en hier het sap van uitgeperste knoflook door te roeren. Voor een lekkere geur kun je er een paar druppels etherische olie aan toe voegen. Heb je geen van deze oliën in huis dan kun je ook een neutrale crème of vaseline vermengen met knoflooksap samen met wat lavendelolie.
Voorkomen van littekens
Vitamine E olie helpt erg goed bij het verminderen van littekens. Je kunt dit als olie in een flesje kopen. Heb je vitamine-E-capsules in huis dan kun je deze openknippen en de olie erop smeren.
Kneuzing of verstuiking
Maak een kompres van verse smeerwortelbladeren of alleen de wortel die je warm afdekt.
Of kies voor een kompres van gekneusde koolbladeren.
Verkoudheid
Stomen geeft verlichting; dit kan met kamillebloemen, salie of tijmbladeren of met etherische oliën van wilde tijm, den, echte kamille of pepermunt. Eucalyptus is voor kleine kinderen vaak te prikkelend en kan op de stembanden slaan.
Of meng wat van een neutrale crème of vaseline met een slijmoplossende olie zoals: anijs, ceder, sandelhout, teatree, hysop en smeer dit op de borst en hals.
Voorhoofdsholteontsteking
Masseer het voorhoofd voorzichtig met een mengsel van een theelepel basisolie en 2 druppels pepermuntolie.
Kleine bloeding of neusbloeding
Een vers gekneusd blad van duizendblad of herderstasje op de wond leggen of als een propje in de neus stoppen. Ook hiervoor geldt dat je het niet te diep in de neus moet stoppen.
Wratten
Het traditionele middel tegen wratten is aanstippen met het oranje sap van de stinkende gouwe (een tinctuur van de wortel kan ook), maar je zult het enige maanden achter elkaar moeten gebruiken voor je effect ziet. Intussen kun je (aangezien wratten het effect zijn van een virale infectie) je immuunsysteem versterken met kruiden als echinacea of kattenklauw (Uncaria tomentosa).
Brandneteluitslag
Het gekneusde blad van de zuring of weegbree erop wrijven. Deze groeit vaak bij de brandnetel in de buurt.
Insectenbeten/steken
- De verse bloemen van de Rode klaver kneuzen en op de plek leggen.
- Een druppeltje teatree- of lavendelolie helpt ook goed bij muggensteken. Heb je dit niet in huis dan kan urine op een doekje ook verlichting geven.
- Bij een wespensteek neutraliseert citroensap of azijn het gif. Dit kan er onverdund op gedruppeld worden. Je kunt er eventueel teatree- of lavendelolie door mengen.
- Bij een bijensteek neutraliseert zuiveringszout of soda het gif. Los twee theelepels op in water en dep met een watje op de aangedane plek.
- Is er sprake van een kwallenbeet dan kun je er pure teatree- of lavendelolie op druppelen. Zorg wel dat de tandjes of tentakels verwijderd zijn.
Verbranding door de zon
- Komkommerschijfjes op de huid leggen.
- Verse aloëgelei uit een vers blad op de huid smeren.
- Calendulaolie smeren.
Misselijkheid
- Gember werkt erg goed tegen misselijkheid in alle vormen. Je kunt het verwerken in een thee of in een gerecht.
- Thee van pepermunt en citroenmelisse werkt ook erg goed.
- Ook de geur van gember en pepermunt kan al effectief zijn.
- Je kunt ook 3 druppels lavendelolie, 3 druppels pepermuntolie en 3 druppels gemberolie mengen met 25 ml basisolie en de buik voorzichtig met de klok mee masseren.
Diarree
Diarree heeft altijd een oorzaak. De hier genoemde middelen helpen om de diarree te verminderen, maar het is belangrijk om na te gaan wat de diarree veroorzaakt heeft.
- Zwarte thee zonder suiker en melk, eventueel met een klein beetje honing.
- Bronwater met wat groene leempoeder, drink dit ongeveer 3 tot 5 keer per dag. Dit werkt licht stoppend.
- Geraspte appel met kaneel en banaan is ook stoppend.
Obstipatie
Er kunnen verschillende oorzaken ten grondslag liggen aan obstipatie die belangrijk zijn om te achterhalen. Deze tips geven wat verlichting.
- Lichte buikmassage met een olie van rozemarijn, gember, zwarte peper, pepermunt, venkel of marjolein. Wrijf zacht over de buik met de klok mee. Sluit af met zacht wiegen.
- Samen diep doorademen en een paar keer diep door de knieën zakken.
Wil je meer weten over Natuurlijke EHBO dan kun je een workshop volgen bij Groene vrouw. Deze en andere workshops biedt zij binnenkort ook digitaal aan.
