Het zwanger raken van onze zoon duurde precies twee jaar. In die twee jaar zijn we beiden binnenstebuiten gekeerd, maar er werd geen oorzaak gevonden. De eerste stap in het medische circuit is dan intra-uteriene inseminatie, oftewel IUI. Met het ziekenhuis spraken we af dat we eerst naar New York zouden gaan voor een welverdiende vakantie. Nog voordat we gingen ben ik zwanger geraakt. Ik kwam erachter toen we weer thuis waren. Ik benadruk maar even dat ik zwanger ben geraakt vóór de vakantie en niet tijdens.
Dan neem je toch IVF?
Want de opmerking dat ontspanning zorgt voor een positief resultaat kan ik inmiddels niet meer horen. Alsof ik die twee jaar daarvoor nooit op vakantie of ontspannen ben geweest! Gelukkig wisten toen maar weinig mensen dat we zwanger probeerden te worden en bleven de meeste ‘gouden’ tips dus uit. Nu we zwanger proberen te worden van de tweede zijn we er meer open over. Iedereen die ons goed kent weet dat wij een groot gezin wensen.
De lijst met gouden tips wordt dan ook steeds langer en ze komen te pas en te onpas voorbij. Iedereen kent blijkbaar wel iemand bij wie het nog veel langer duurde of gewoon helemaal niet lukte. Of juist iemand die na een vakantie of het opgeven van de kinderwens spontaan alsnog zwanger werd. Voor die laatste twee is dat natuurlijk heerlijk. Maar zo vraag ik me wel eens af: zijn ze zwanger geworden vanwege de vakantie/berusting of heeft het meer te maken met het feit dat ze al zo lang aan het proberen waren? Ik bedoel, als je allebei vruchtbaar bent en je wacht lang genoeg dan is het in de meeste gevallen vanzelf wel een keertje raak natuurlijk. Is het dus een kwestie van kansberekening of ontspanning? En wat heb je eigenlijk aan die verhalen? Je wordt er niet zwanger van. Net als van die goedbedoelde tips. Je hebt er niets aan en je hebt ze zelf al minstens honderd keer bedacht. Ze brengen je geen steek verder. Je raakt er alleen maar gefrustreerd en gedeprimeerd van.
Toch kunnen mensen het niet laten. Men realiseert zich blijkbaar niet hoe verdrietig het zonder al die opmerkingen al is om twee jaar lang, elke maand een slecht-nieuws-gesprek te krijgen: “U heeft weer uw uiterste best gedaan, maar helaas ook deze maand geen baby voor u mevrouw”. “Volgende keer beter”. Laat staan het diepe verdriet dat je soms voelt bij het idee dat je misschien wel nooit (meer) zwanger zult raken. Alsof je dan nog zit te wachten op een opmerking waar je niets mee kunt. Mijn persoonlijke top 5 van de meest gehoorde opmerkingen is dan ook:
Mijn top 5:
1. Gelukkig heb je er al eentje. Sommigen krijgen ze helemaal niet
2. Je moet er niet zo veel mee bezig zijn/ga eens op vakantie/ontspan je
3. Misschien moet je toch eens stoppen met de borstvoeding
4. Dan neem je toch ivf?
5. Accepteer gewoon dat er misschien niet meer zullen komen
Al deze opmerkingen gaan totaal voorbij aan waar het werkelijk om gaat. Namelijk aan het hevige verdriet dat je soms voelt als het steeds maar niet lukt. Nummer twee en drie zeggen zelfs indirect dat het misschien wel je eigen schuld is. Nummer één is een dooddoener, nummer vier alsof je een bestelling kunt plaatsen en nummer vijf: daar wil niemand aan denken toch?
Mensen die mij minder goed kennen en dus geen weet hebben van onze wens voor een groot gezin vragen weleens argeloos: “En, wanneer komt de tweede?” of “En, ben je alweer zwanger?” Na menigmaal de vraag eerlijk en soms juist bewust vaag te hebben beantwoord ben ik hem spuugzat. Mijn antwoord is nu dan ook: “Als jij een bestelformulier voor me hebt, vul ik het vandaag nog in!”
Ik las onlangs een prachtige vergelijking van iemand. Zij stelde dat het praten of lezen over dit onderwerp voelt als het pulken aan een korstje. Zolang je eraf blijft gaat het wel met de wond en de daarbij horende pijn. Maar zo af en toe wordt het korstje er onverwachts af getrokken en dat doet zo zeer. Dat gevoel heb ik bij bepaalde opmerkingen. Je probeert je wond te beschermen, maar met een onverwachte opmerking trekt men onbedoeld het korstje er soms in één keer af.
Het aparte is dat over dit uiterst pijnlijke onderwerp mensen de meest botte dingen zeggen. Variërend van ‘Moet ik het eens voordoen?’ tot ‘Er zijn meer dingen op de wereld hoor.’ Ook de geijkte opmerking over de fantastische resultaten van ontspanning vind ik eigenlijk behoorlijk beledigend. Ten eerste ben ik hártstikke ontspannen! Al krijg ik soms spontaan een stressaanval van dat soort nutteloze opmerkingen! Ten tweede geeft het me het gevoel dat het mijn eigen schuld is. Wat eigenlijk gewoonweg onbeleefd en kwetsend is om te impliceren. Had ik een dodelijke ziekte gehad waaraan ik was bezweken, dan denk ik niet dat er iemand zou zijn die in de grafrede durfde te stellen dat ik er misschien niet hard genoeg voor ‘gevochten’ had. Vechten voor genezing en ontspannen voor een bevruchting vallen wat mij betreft in dezelfde categorie. Je doet het beide in je hoofd en lijf, je doet het alleen, je doet je best en hoopt met heel je hart op een wonder. Meer kun je niet doen en je kunt het jezelf al helemaal niet aanrekenen als het onverhoopt niet werkt.
Waar heb ik dan wel behoefte aan, vraag je je misschien af. Eigenlijk hetzelfde waar iedereen behoefte aan heeft die verdriet heeft. Een luisterend oor, een knuffel, een bemoedigend klopje op mijn schouder, begrip of gewoon een grote reep melkchocolade met hele hazelnoten. Eigenlijk heel simpel dus. Het maar niet zwanger worden is een van die dingen in het leven waarbij je niet zit te wachten op advies. Gewoonweg omdat het een kwestie is van geluk. Zwanger worden is typisch iets wat je niet kunt verdienen met goed gedrag, eerlijkheid of door hard te werken. Anders had ik al tien kinderen gehad natuurlijk. Het gebeurt of het gebeurt niet. Het is een kwestie van afwachten. En wanneer je in die ‘wachtkamer’ zit met al je verdriet, onzekerheid, angst, boosheid en soms ook wat jaloezie, dan is het fijn als er zo af en toe iemand binnenkomt die je wil troosten, geruststellen, samen met jou boos wil zijn. En die je gevoelens, mooi en lelijk, begrijpt.
