Productiviteit gedijt op een thuisblijfdag

door Chantala Blinker

Productief zijn op school, dat is niet altijd even makkelijk binnen ons huidige onderwijssysteem. Voldoen aan het volbrengen van de gewenste opdrachten, eitjes uitbroeden, eureka-momenten, stug doorbikkelen omdat het moet. In het meest ideale geval is productief zijn op school een ervaring die een kind intrinsiek aangaat, vanuit honger en plezier om te verbinden met nieuwe dingen die op het juiste moment worden aangeboden. Soms komen mijn kinderen weken, zelfs maanden stralend en gevoed uit school. Dan sluit de lesstof prima aan bij de ontwikkelingsfase waar zij sociaal, emotioneel en cognitief in zitten.

Als het niet aansluit

En er zijn perioden dat ik zie dat ze ofwel te weinig spel ervaren, cognitief overvraagd worden of de lessen duren onnodig lang om focus te houden. De teleurstelling straalt van zo’n snoet. Ogen teneergeslagen en een gevoel van falen is de gemoedstoestand. Dat kan anders hebben de Finnen bewezen. De lessen kunnen korter, de leeftijd van de leerplicht kan naar zeven jaar om eenzelfde eindresultaat te behalen als bij leerplicht vanaf 5 jaar. Het geven van minder gestandaardiseerde toetsen, meer persoonlijke feedback en minder onderlinge competitie zorgt voor een omgeving die angstvrij is. Angst verlamt, ook een beetje angst. De angst om niet genoeg te zijn, onder een gestelde maat te presteren en soms is zo’n negatieve spiraal niet eenvoudig te doorbreken. Bij ons thuis lassen we dan een thuisblijfdag in om de productie weer op te krikken.

Lees verder: het gedwongen onderwijs voorbij, free to learn, feel bad education.

Een thuisblijfdag?

Dit gun ik ieder kind: een thuisblijfdag die aansluit op een behoefte om de boel weer een positieve slinger te geven wanneer de glans er even af is. Mijn zoon van vijf heeft er heel wat van die fijne thuisblijfdagen op zitten, toen de leerplicht van de vijfjarige nog niet aan ons trok. De lange dagen, ondanks het vele spelen, eisten soms een zware tol op hem.

Dan gaan we terug in de verbinding door lijfelijke dingen te doen. Samen te koken, te knuffelen, met een sopje aan de slag te gaan. De tijd even stilzetten, lezen, verhalen vertellen, muziek luisteren. Zonder tijdsdruk en niet na een lange schooldag met een moe gespeeld lijf of vol hoofd. Buiten de schoolvakantie om een dagje vertragen, zonder het gezelschap van broertjes en zusjes.

Neem de tijd

Ja, die schoolrijpheid is daar niet ineens op de ochtend dat onze kinderen vijf worden. Hun sociaal-emotionele ontwikkeling maakt niet in één nacht spelenderwijs plaats voor cognitieve honger. Dat vuurtje ontsteken is een proces van jaren. Lang leve de thuisblijfdag, ook na het vijfde levensjaar. Bevrijdend? Ja! En een tikje rebels, dat ook. Ik voel het belang van de honger naar meer, die onze kinderen eerst mogen voelen voordat deze gevoed wordt. Dan ontsteekt het vuur van binnen uit!

Flow in het kind

Van nature is er de behoefte bij kinderen om productief te zijn, zich te verbinden met lesstof en hun tanden erin te zetten. De een wil gelijk aan de slag, de ander heeft meer geduld voor een lange uitleg. De een vaart wel bij theoretische lesstof, de ander wil de dingen door zijn handen voelen gaan om te kunnen verbinden. Dus hebben we combinaties van deze verschillende vormen van lesgeven binnen ons leersysteem nodig. Daaromheen zitten aan alle kanten uitschieters van kinderen voor wie het niet altijd even makkelijk is om productief te blijven en aandacht te houden tijdens onnodig lange dagen. Het is een fascinerend avontuur om uit te vinden waardoor je kind in een fijne flow blijft, verbinding houdt met de lesstof of juist verzandt in passiviteit.

Flow in jezelf

Soms ben je productiever wanneer je niet in de schoolbanken zit, is je hoofd vrij om te ontvangen en creëren omdat je niet moet maar mag. Ik voel het nu. Terwijl ik op een thuisblijfdag van mijn werk de ideale randvoorwaarden heb gecreëerd om een pakkie productief te zijn. Dat lukt zelfs mij niet altijd binnen de kaders van een werkdag. Ik snap die kinderen wel. Eigenlijk zijn we allemaal een soort leerplichtige leerlingen binnen een groter geheel. Doe eens gek en plan die productieverhogende thuisblijfdag maar in als je kan!

Plofklassen: het onderwijs als intensieve menshouderij

De Vrijeschool is een voorbeeld voor schoolvernieuwers

Kinderrecht of plicht op onderwijs?

BewarenBewaren

Boekentips

Word lid

In onze fijne online community verbind je met gelijkgestemden

Verder lezen

Column: aandacht voor overvolle klassen!

Column: aandacht voor overvolle klassen!

Ik vraag mijn zoontje van vier of hij in de kring wil vertellen over het weekend; we hebben zo leuk in het bos gespeeld! Even lichten zijn ogen enthousiast op, dan zakt zijn kin op de borst. 'Ze horen mij niet in de klas.' Met die woorden legt hij precies de vinger op...

Plofklassen: het onderwijs als intensieve menshouderij

Plofklassen: het onderwijs als intensieve menshouderij

Leerkracht Julia Steenwegen, basisschoolleerkracht, schrijft in een confronterend stuk in het NRC dat zij voor een klas staat van 33 kinderen. Dat is niet het gemiddelde van 23 leerlingen waar staatssecretaris Dekker het steeds over heeft. ‘Want, meneer Dekker’, zo...

Zinnig knutselen: thuis en op school

Zinnig knutselen: thuis en op school

De knutselwerkjes van school werden in coronatijd verplaatst naar thuis. Ik betrapte mezelf erop dat bij tijdnood in het thuisschoolschema, ik soms zei: maak eerst rekenen af, dan zien we wel of we toe komen aan het knutselwerkje. Ai! Daar degradeerde ik creativiteit,...

Meer flexibiliteit tijdens lockdownonderwijs

Meer flexibiliteit tijdens lockdownonderwijs

Spanning en opluchting, dat zijn twee emoties die ik de afgelopen week veel zag om me heen. Spanning; hoe wordt er omgegaan met de nieuwe maatregelen op school? Zorgen omdat je je kind liever thuis had gehouden, maar niet het gevoel hebt dat dit mag. Maar ook...

12 dingen die mijn vrijeschoolkind beheerst (en ik niet)

12 dingen die mijn vrijeschoolkind beheerst (en ik niet)

Kinderen zijn sowieso een stuk slimmer dan grote mensen, daarvan was ik allang overtuigd. Sinds ik een exemplaar op de vrije school heb ondergebracht, zijn er nog wat ervaringen aan dit wereldbeeld toegevoegd. Hierbij de meest opvallende vaardigheden die mijn...

LEES GRATIS HET INTERVIEW MET ALFIE KOHN

Het interview met de grondlegger van het onvoorwaardelijk opvoeden in je mailbox? Je ontvangt meteen ook de Kiindnieuwsbrief vol inspiratie (uitschrijven mag).

Het is gelukt, we gaan een mail naar je typen! (check ook je spamfolder)

0