Zin in een stressvrije kerst? Maak dan dit overdadige menu op z’n elfendertigst, van tevoren klaar. Met een beetje geluk kun je dit jaar op je gemak proeven wat voor verrukkelijks je gebrouwen hebt.
Zo bereid je het voor
In de ingrediëntenlijst zijn we uitgegaan van vier personen, maar als je alle gerechten klaarmaakt, kun je de halve straat voeden. Een deel van de gerechten maak je een dag eerder en de rest kan de middag voor het diner. Maak de overheerlijke wortelsinaasappelsoep een dag van tevoren klaar, dan trekt de smaak er goed door. Maak dan meteen het deeg voor de breekbroodjes. Het afbakken kan ‘s middags op de feestdag. De lauwwarme venkelschotel met tomaatjes maak je ‘s middags en houd je afgedekt warm in je bed.
Als hoofdgerecht maak je een ovenschotel met aubergine en spinazie. Dit bereid je overdag voor, ‘s avonds hoeft het alleen nog in de oven. Een van de bijgerechten is ‘Janssons verleiding’, een traditioneel recept uit Scandinavië met aardappel, ui en ansjovis. Maak dit ‘s middags en zet het een uur voor het diner in de oven. De salade met gember-yoghurtdressing maak je ‘s ochtends, maar houd de dressing nog even apart.
De appelkruimeltaart met pruim en granaatappel kun je een dag eerder maken. Eventueel warm je deze nog even op, maar koud is deze ook lekker.
Voorgerecht: Wortelsinaasappelsoep met breekbroodjes
Ingrediënten voor de soep
500 gram wortels in plakjes
roomboter
0,5 l sinaasappelsap (vers is het lekkerst, uit een pak kan ook)
1 grote ui, grof gehakt
4 theelepels verse tijm of 1 theel. gedroogde tijm
1 eetlepel kurkuma (geelwortel/koenjit)
2 theelepels zout
peper
Verhit de boter in een grote soeppan. Bak de wortel er een paar minuten in totdat het door-en-door warm is. Voeg de ui, het sinaasappelsap de tijm, kurkuma en het zout en peper toe. Vul de pan aan met water zodat de groenten ruim onder water staan. Breng aan de kook. Zet het vuur laag en laat de wortel in 30 minuten gaar worden. Zet het vuur uit en pureer de soep met de staafmixer.
Ingrediënten voor de breekbroodjes
350 gram volkoren speltmeel
100 gram speltbloem
50 gram roggemeel
15 gram verse gist
1 eetlepel honing
2 theelepels zout
270 milliliter lauwwarm water
2 eetlepels olijfolie
Los het gist en de honing in de ene helft van het water op. Los het zout in de andere helft van het water op. Voeg de olijfolie aan een van de watermengsels toe. Het maakt niet uit welke, zolang de olie maar goed verdeeld wordt in het deeg. Maak op het aanrecht een berg van het meel en bloem en maak er een kuiltje in. Giet eerst het gistmengsel in het kuiltje en meng er langzaam, vanuit het kuiltje, wat meel bij. Voeg dan het zout erbij en begin met kneden. Kneed ongeveer 10 minuten met de hand. Laat het deeg minimaal 1,5 uur, maar liever de hele nacht, rijzen in een kom met een vochtige theedoek erover heen. Zorg ervoor dat het deeg tochtvrij staat. Kneed daarna alle lucht eruit, 1 minuut is voldoende. Maak kleine bolletjes, zo groot als een pingpongbal. Nu zou je de bovenkant eventueel even in wat gemengde zaden dopen. Worden ze nòg mooier van. Leg de bolletjes nèt niet tegen elkaar aan op een met bakpapier beklede bakplaat. Laat de broodjes opnieuw rijzen onder een vochtige theedoek, ongeveer een uurtje. Verwarm de oven voor op 225 graden. Na het rijzen zijn de broodjes wat groter geworden en plakken ze aan elkaar vast. Dat is prima want dan kun je ze straks gemakkelijke afbreken terwijl de broodjes netjes heel blijven. Bak het breekbrood in 25 minuten gaar.
Tweede voorgerecht: venkel uit de oven
3 venkelknollen, elk in de lengte in vier parten gesneden
200 gram cherrytomaatjes, door midden gesneden
2 teentjes knoflook, fijngesneden
4 eetlepels olijfolie
zout
peper
Verwarm de oven voor op 200°C. Kook de stukken venkel in ruim water in 10 minuten beetgaar. Snijd de venkel in de andere richting in reepjes. Leg de venkel in een ovenschaal. Verdeel de olijfolie eroverheen. Bestrooi met de knoflook, zout en peper en schep om. Leg de tomaatjes tussen de venkel. Zet de ovenschaal 20 minuten in de oven. Je kunt het eventueel afgedekt op 150°C warm houden.
Tussengerecht: verfrissende spoom
Een spoom is bedoeld om de smaakpapillen tussen de gerechten te neutraliseren. Het is een drankje met een zoetzure smaak. Maak voor kinderen een versie met sap.
Ingrediënten
Appeldiksap
Koolzuurhoudend water of kraanwater
Citroenijs (of grapefruitijs, of…)
Citroen in schijfjes
Maak de randen van de champagneglazen vochtig met een schijfje citroen en dip de glazen in suiker. Laat het een uurtje drogen. Maak een schijfje citroen vast aan de rand van het glas. Meng een klein laagje appeldiksap met veel (prik)water. Doe een bolletje ijs in het glas, giet hier het aangemaakte sap bij. Voor volwassenen kun je prosecco op het bolletje ijs gieten.
Hoofdgerecht: Ovenschotel met aubergine en spinazie
Ingrediënten
2 aubergines, in schijfjes gesneden
300 gram verse spinazie
4 eieren
2 uien, gesnipperd
2 teentjes knoflook, fijngehakt
2 blikjes gepelde tomaten
1 bos verse basilicum, blaadjes gescheurd
2 bollen mozzarella
olijfolie
zout
peper, versgemalen
Bestrooi de schijfjes aubergine aan beide zijden met zout, om het vocht te onttrekken, en laat dit twee uur staan totdat ze goed ‘uitgezweet’ zijn. Spoel af met water en dep droog met een tissue. Bak de aubergine gaar in een scheutje olijfolie in een koekepan. Verwarm de oven voor op 180 graden. Bak ondertussen een paar minuten in een andere pan de ui en knoflook in olijfolie. Voeg de tomaten hier aan toe en duw de hele tomaten een beetje fijn met een pollepel. Breng op smaak met zout en peper. Laat het sausje 20 minuten zachtjes pruttelen. Zet het vuur uit en roer er flink wat verse basilicum door. Roerbak de spinazie totdat deze geslonken is. Breng op smaak met zout en peper en laat de spinazie in een vergiet uitlekken. Klop de eieren met een beetje zout en peper in een kom met een vork los. Vul een ovenschaal met een laagje tomatensaus. Dek dit af met aubergineplakjes, daarna spinazie en daaroverheen een laagje losgeklopt ei. Leg er wat stukjes mozzarella op. Begin weer met tomatensaus, aubergine, spinazie, ei en mozarella, tot alle ingrediënten op zijn. Eindig met een laagje tomatensaus met stukjes mozarella en wat extra basilicum. Zet de ovenschaal 40 minuten in de voorverwarmde oven.
Bijgerecht: Janssons verleiding
300 gram uien, gepeld, overlangs gehalveerd en de helften dwars op de draad in plakjes
40 gram boter
1 eetlepels olijfolie
750 gram vastkokende aardappelen, geschild
16 grote ansjovisfilets (onder olie, dat zijn ongeveer 2 blikjes)
zwarte peper
2,5 deciliter slagroom, ongeklopt
Verwarm de oven voor op 200 graden. Verhit 30 gram boter samen met de olijfolie in een bakpan en bak daar, onder regelmatig roeren op een halfhoog vuur, de uien gedurende 10 minuten in, of tot ze zacht en geurig zijn geworden. Rasp de aardappelen met een grove rasp of snij ze ‘en julienne’. Snijd de ansjovisfilets in korte stukjes. Roer in een grote kom de gebakken uien, de geraspte aardappelen en de ansjovisfilets samen met wat zout en versgemalen peper door elkaar. Vet een kleine ovenschaal (18 x 22 cm) in met de resterende boter. Vul de ovenschaal met het aardappelmengsel. Giet de slagroom gelijkmatig uit over het geheel en controleer of de vloeistof tot ongeveer 1,5 centimeter onder het oppervlak komt. Zet de schaal 60 minuten in een voorverwarmde oven, of tot de aardappelen gaar zijn, alle room geabsorbeerd is, en het oppervlak licht krokant is geworden. Serveer Janssons verleiding direct uit de gloeiend hete ovenschaal.
Bijgerecht: salade met gember-yoghurtdressing
Ingrediënten voor de salade:
2 kleine kropjes Romanasla, in stukken
2 kleine tomaten, in stukjes
een paar stengels bieslook, in fijne ringen geknipt
Ingrediënten voor de dressing:
2 eetlepels gembersiroop
2 eetlepels frambozenazijn
2 eetlepel volle yoghurt
1 eetlepel olijfolie
1/2 theelepel zout
Leg de stukken Romanasla in een kom. Leg de stukjes tomaat daar bovenop. Meng alle ingrediënten voor de dressing in een fles. Sluit goed af en schud de fles zodat het goed gemengd wordt. Giet de dressing vlak voor het opdienen over de salade. Bestrooi met bieslook.
Appelkruimeltaart met granaatappel en pruim
Ingrediënten
1 pakje roomboterbladerdeeg
4 appels, in kleine stukken
4 pruimen, in stukken
1 granaatappel
100 gram meel
100 gram roomboter
2 eetlepels aan suikerachtigs
Neem een bakvorm, bekleed deze met bladerdeeg en stort hier appel, pruim en granaatappel in. Kneed de meel, roomboter en suiker tot een kruimeldeeg en strooi dit over de taart. Doe de taart in een voorverwarmde oven 30 minuten op 200 graden.
Wat doen we met de kliekjes?
Nog een voordeel van dit menu is dat de gerechten goed te bewaren zijn. Warm wat je over hebt een dag later gerust weer op. Het brood gebruik je bij het ontbijt. De soep is een dag later nóg lekkerder. Venkel houdt vrij goed z’n stevigheid. Als je wat over hebt is het voor de volgende dag erg lekker om stukjes venkel te gebruiken als garnering op een groene salade. Zo heb je met gemak dríe relaxte kerstdagen!
Lees ook over het vegetarisch vijfgangendiner en de kerstbrunch op Kiind.
