‘Je komt er nooit meer vanaf!’ Dit is een veelgehoorde angst als het gaat om samen slapen. Je kind moet vanaf de prille babytijd leren om zelf in slaap te vallen, zo is de heersende mening. Waarom? Niet omdat het per definitie beter is voor de ontwikkeling van je kind, maar uit angst dat het later in zijn leven een hoop opvoedkundig gedoe geeft. Dus verwen je kind vooral niet met teveel aandacht en nabijheid!
Een piepjonge baby had ik onder mijn hoede – en daar wilde ik uiteraard geen enkel foutje mee maken
Onzekerheid
We laten ons behoorlijk leiden door angst. Ik zie het overal. We geven onze kinderen een eigen kamertje uit angst dat ze ons dag en nacht claimen, in plaats van hen de geruststelling van het samenzijn te bieden. We voeden ze op een schema en we zetten de resultaten van die voedingen in een groeicurve.
Ik kende mezelf als iemand die behoorlijk overtuigd is van haar eigen visie. Doorgaans handelde ik vrij autonoom, en negeerde ik andere meningen met gemak. Dat was vroeger. Voor het moederschap. Nog geen drie weken na de geboorte van mijn zoon merkte ik: dat doet iets. Het is namelijk een stuk moeilijker om expertise uit te stralen wanneer alles zo vers en pril is. Bovendien raken mijn keuzes sinds zijn geboorte iemand anders dan mijzelf alleen. Voorheen was ik de enige die geraakt werd als mijn beslissing nadelig uitpakte. Maar nu! Een piepjonge baby heb ik onder mijn hoede – en daar wil ik uiteraard geen enkel foutje mee maken.
Van deze onzekerheid hebben meer jonge moeders last. Een buitenkansje voor experts op allerlei opvoedgebied; er gaat immers heel wat autoriteit vanuit. Vertel me dat wegwerp beter is dan wasbare luiers, dat poedermelk effectiever is dan mijn borsten, dat thuisbevallingen gevaarlijker zijn dan het ziekenhuis, dat in mijn armen slapen enger is dan in een wiegje – en ik kan het zomaar gaan geloven.
Geheel tegen mijn zin en tegen mijn voornemens in, overigens. Sinds mij een aantal keer achter elkaar is verteld dat ik in feite een grote sufferd ben als ik ons kind in ons bed laat slapen, zijn er zorgelijke gedachten in mijn hoofd gekropen. Is het waar?
Vertrouwen
De eerste angst heb ik overwonnen: dat het risico op wiegendood bij samen slapen groot is. Ik geloof het gewoon niet. Je voelt zoveel beter aan hoe het met je kind gaat als je bij hem in de buurt bent, dan wanneer hij in een wiegje in een andere kamer ligt. Ik drink geen alcohol, ik trek geen dekens over zijn hoofd, ik plet hem niet als ik me slapend omdraai. Wat ik wèl doe, is hem helpen zich veilig te voelen door mijn geur te ruiken, mijn hartslag te horen, mijn aanraking om zich heen te hebben, en zijn ademhaling te reguleren door de mijne te horen. Ik help hem ervaren dat zijn behoeften worden gekend, en dat hij niet hoeft te schreeuwen om gehoord te worden. Zo vinden de nachtvoedingen geregeld plaats in relatieve stilte, doordat ik al bij hem ben voordat hij helemaal wakker is.
Lang voordat ik zelf moeder werd gruwelde ik van ouders die hun kleuter lieten inslapen bij hen in bed
De tweede angst heeft echter wel vat op mij: je komt er nooit meer van af. Lang voordat ik zelf moeder werd gruwelde ik van ouders die hun kleuter of nog oudere kind lieten inslapen bij hen in bed. Zou het waar kunnen zijn dat je er nooit meer vanaf komt?
Te rade bij de natuur
Om van deze angst af te komen, neem ik een uitstapje naar de natuur, mijn grootste inspiratiebron. Biomimicry heet dat heel sjiek. Wij mensen zijn geen eenlingen. We leven in groepen, zoals apen, en onze jongen worden hulpeloos geboren. Dat betekent dat we ze bij ons moeten dragen, zoals apen, willen ze overleven. Een moederaap zal haar jong bij zich dragen tot het zelfstandig is. De natuur heeft het zo geregeld, dat de jonkies na een poosje hoe dan ook zelfstandig worden en los willen van hun ouders. Waarom zou een mensenjong niet beantwoorden aan deze wetmatigheid? Een baby kent nog geen verschil tussen zichzelf en de wereld, een peuter heeft nog geen privéleven. Best logisch dat ze dan bovenop je willen plakken. Een kleuter begint met geheimpjes en kleine eigen projecten, dus vanzelf zal een kind op zijn eigen moment ook plezier krijgen in alleen slapen. Dat lucht op!
Kortom, als moeder ben ik een brok wilde natuur, en beschik ik over sterk intuïtieve vermogens over wat past bij mijn eigen kind. En daar wil ik op vertrouwen.
Meer lezen:
‘Slapen met je baby’, James. J. McKenna vertaald door Marianne Vanderveen-Kolkena
Co-sleeping, Susan D. Stewart
Informatie over veilig samen slapen op Borstvoeding.com, vertaling van de Unicef-folder.