In de kindertijd kun je een hoop op je schouders krijgen. In een familiesysteem doet het ertoe dat iedereen op zijn eigen plek staat. Daarom is systemisch kijken naar jouw gezin van herkomst belangrijk. Sta eens stil bij wat jij als kind vroeger hebt gemist, over hoe je soms je ouders droeg, en leg de link naar hoe je nu in je gezin staat.
Ook als partners kun je botsen door wat je vroeger zelf gemist hebt en wat je – vaak onbewust – nu alsnog verlangt. Dit is een belangrijke bepalende factor in wat je aan elkaar ‘uitbesteedt’. Om de eigen pijn van ooit te vermijden of om het eigen verlangen van ooit alsnog te vervullen moet de partner iets doen voor jou. Iets wat je inmiddels misschien allang zelf ook kunt, maar niet (meer) doet. Dat vraagt misschien zelfonderzoek, begeleiding of therapie. Belangrijk onderdeel daarvan is dat je het van binnen in orde maakt met je ouders.
Ook lekker zinnig leesvoer: de verborgen dynamiek van familiebanden, symbiose en autonomie.
In orde maken
Je hoeft je ouders niet te vergeven, je hoeft ze niet aan te klagen. In orde maken gaat om je eigen gemis nemen, hen danken voor het leven, hen eren als precies de goede ouders voor jou.
Je kunt je ouders eren als precies de goede ouders voor jou
Dan kun je, door te nemen wat er niet was, aannemen wat er wel was. Van belang, want wat je niet hebt aangenomen kun je niet doorgeven. Als jij nog wrok, verdriet, frustratie of oordeel, wat dan ook dat in de weg zit, voelt naar je ouders, is het alsof ze jou nog iets verschuldigd zijn. Dat heeft effect op je eigen ouderschap. Op een bepaalde laag ben je dan minder beschikbaar omdat je daar als kind op je ouder(s) gericht bent en niet als ouder op je kind.
Neem je deel
Wat de partners tekort komen (in de relatie), loopt het gevaar bij de kinderen terecht te komen. Zo ook met de uitdagingen of valkuilen van de relatie, wanneer die niet onderkend en aangepakt worden. De uitbesteding wordt aan de volgende generatie doorgegeven. Ouders hebben dan (van) hun kind nodig. Kinderen hebben een zintuig voor wat ouders nodig hebben, en gaan uit liefde voor de ouders zorgen. Ze nemen dan als het ware taakjes op zich. Zo heb jij het als kind voor jouw ouders ook gedaan. Misschien soms nog wel.
‘Als ik er nou altijd voor mama of papa ben, dan hebben papa en mama geen ruzie.’
‘Ik zeg niet wat ik nodig heb, papa en mama hebben het al druk genoeg.’
‘Wij praten niet over emoties, dus ik zeg altijd dat het goed met me gaat ook al is het niet zo.’
‘De handicap van mijn zusje vraagt al zoveel van mijn ouders, ik red mezelf wel.’
Erken je eigen gemis
Wanneer je vader of moeder wordt, komt hoe jijzelf je zoon of dochter zijn hebt ervaren opnieuw op de voorgrond. Wissel eens met elkaar uit wat je als kind gemist hebt, en van wie. Niet vanuit oordeel, je mag ervan uit gaan dat jouw ouders net als jij uit liefde gehandeld hebben. Je bent altijd de beste ouder die je kunt zijn. Maar onderzoek je gemis eens als bron van je verlangen. Neem daarin ook mee hoe jouw ouders zelf gemis of verlies hebben gekend.
De diepte in
Systemisch kijken is een vak apart. Wil je hier echt mee aan de slag? Doe dit samen met een systeemtherapeut.
Meer over systemisch kijken en een nieuw gezin maken voor je eerste baby lees je in de THUISeditie.
Andries de Jong werkt als trainer/coach persoonlijke ontwikkeling bij Phoenix opleidingen.
Fotografie: Jeanique Kats
