Triple P kritisch bekeken

door Christel Rengers

 

Posters naast provinciale wegen moedigen je aan om als ouder vooral positief te blijven. Op het consultatiebureau krijgt elke ouder die een tikkeltje verwilderd binnenkomt een vrolijk gekleurd foldertje mee. Opvoedcursussen schieten als paddenstoelen uit de grond. Bij scholen en dagverblijven zijn busjes gesignaleerd. De grote Triple P campagne is een feit en trekt door heel Nederland en België. Maar hoe positief is Positief Opvoeden?

Triple P of ‘positief opvoeden’ wordt door de overheid aangegrepen als methode om ouders te verstevigen in hun opvoedcapaciteiten. Positief Opvoeden kent een aantal basisprincipes:

  • Kinderen een veilige en stimulerende omgeving bieden
  • Kinderen laten leren door positieve ondersteuning
  • Een aansprekende discipline hanteren
  • Realistische verwachtingen hebben
  • Goed voor jezelf zorgen

Zo op het eerste oog een hele zinnige fundering voor de opvoeding. Zo logisch, dat je je bijna gaat afvragen waarom we daar een campagne voor nodig hebben. En hoe wordt deze vanzelfsprekende basis eigenlijk geconcretiseerd?


In steeds meer onderzoeken wordt gesteld dat straffen en belonen geen positieve invloed hebben

De kosten van Triple P

Het Positief Opvoeden wordt gefinancierd door de overheid. Hiervoor krijgen we vele opgeleide triple-p-coaches met ieder net zoveel cursussen, een massamultimediale informatiecampagne en een hoop gevraagd én ongevraagd advies. Daarbij de belofte van meer zelfverzekerde ouders en minder gezinnen die gebruik zullen maken van jeugdzorg. Maar het is ook een vorm van overheidsbemoeienis in je opvoeding voor een exorbitant bedrag. Want Triple P is duur, ook aan opvoeding kun je veel geld verdienen weet inmiddels professor Matthew R. Sanders, de oprichter van het opvoedprogramma. In de Belgische Humo was al eerder te lezen dat de oprichter er een beschermd merk van heeft gemaakt. Dit houdt in dat het bedrijf, wat Triple P inmiddels geworden is, er heel veel geld aan verdient. Voor elke vertaling en uitbreiding van het programma moet toestemming worden gevraagd.

Voor iedereen?

Het aantrekkelijke van Triple P is dat het een vrij simpel te volgen stappenplan is. Dit maakt het gemakkelijk aan te leren aan opvoed-ondersteuners en ouders. Het heeft als nadeel dat de kans bestaat dat er niet meer voldoende gekeken wordt naar het kind en de situatie. Je zou je kunnen afvragen of je met zo’n ‘one size fits all’-benadering wel het beoogde effect bereikt. Het onderzoek naar de werking van Triple P gaat voornamelijk over middenklasse gezinnen. Terwijl de methode gepresenteerd wordt als een opvoedmethode voor elk gezin. Bij elk niveau van ondersteuning worden dan ook dezelfde principes gehanteerd, ongeacht de problematiek of dynamiek van het betrokken gezin. Het is een vastgesteld stappenplan waar niet van afgeweken mag worden omdat het anders niet ‘werkt’.

Inhoudelijk positief?

Triple P noemt men in Nederland ‘Positief Opvoeden’. Dat willen we natuurlijk allemaal, ook voor onze kinderen: positief door het leven. Dit wordt als opvoedhandvat vertaald naar: je kind positieve aandacht geven wanneer het gewenst gedrag vertoont en negeren wanneer het kind ongewenst gedrag vertoont. Er zijn echter steeds meer onderzoeken bekend die stellen dat het straffen (of negeren) en belonen geen positieve invloed hebben op kinderen en de relatie tussen ouder en kind. Bovendien is deze methode niet bepaald vernieuwend of braanbrekend. We kennen allemaal Pavlov’s Hond nog wel (rond 1890).

Het negeeradvies wordt bovendien ook ingezet om gewenst gedrag te trainen bij babytjes. Een Triple P poster stelt: ‘Geef vooral positieve aandacht als uw baby niet huilt’. Daarmee wordt geïmpliceerd dat je een baby die huilt of ander niet-gewenst gedrag vertoont (en dat is dus arbitrair want een ouder zal maar net zijn/haar dag niet hebben, of zelf niet realistische maatstaven stellen) maar moet negeren. Er wordt niet gesproken over de achterliggende reden waarom de baby huilt. Dat is bewezen slecht voor een baby: responsief ouderschap is enorm belangrijk voor de hersenontwikkeling van een baby. Het doet denken aan de omstreden conceptrichtlijn voor huilbaby’s van enkele jaren geleden, die door tegenstanders ook wel de ‘kookwekkermethode’ wordt genoemd. Het Nederlands Instituut van Psychologen ging hier toen al openbaar tegenin. Het nalezen van de speciale Triple P informatiefolder over huilen onderstreept de overeenkomsten met de conceptrichtlijn voor huilbaby’s. Deze zou officieel van de baan zijn vanwege de controverse. Het heeft er de schijn van dat de richtlijn toch via een achterdeur ingevoerd wordt.

Triple P benoemt ook punten die zonder meer positief uit te leggen zijn. Bijvoorbeeld het besteden van tijd en aandacht aan je kinderen, praten met je kinderen en het tonen van genegenheid. Ze leggen de nadruk op het aanleren van nieuwe vaardigheden en gedrag door voorbeeldgedrag, vragen en vertellen. Maar zijn deze punten niet al bekend bij veel ouders en hopelijk bij alle opvoeddeskundigen? Is het werkelijk nodig een kostbaar programma in te voeren dat niet zonder meer onomstreden is en bovendien een beetje een gepasseerd station is?

Boekentips

Word lid

In onze fijne online community verbind je met gelijkgestemden

Verder lezen

Je baby ontdekt de wereld door spel

Je baby ontdekt de wereld door spel

Spelen is het eigen maken en leren kennen van onze wereld, cultuur en gewoonten. Ontdekken zit diep in ons verankerd en is iets wat kinderen instinctief doen vanaf het moment dat ze geboren worden. Wat is echt passend speelgoed voor een pasgeboren baby? Daar is een...

Masseren van kinderen

Masseren van kinderen

Door je kind te masseren vervul je een van de eerste levensbehoeftes, namelijk liefdevolle aanraking. Massage brengt ontspanning en rust, stimuleert het zelfvertrouwen en zorgt voor een aanvaardbaar lichaamsbeeld. Maar massage is ook gewoon prettig en een gezellig,...

De mooiste thuispapa’s in een fotoboek

De mooiste thuispapa’s in een fotoboek

Stiekem zijn we dol op Zweden. Onze Scandinavische noorderburen hebben hun zaakjes op orde: prachtige natuur, een grappige taal en heel veel ouderschapsverlof. Oh, en laten we de voorraad kinderfilms en -boeken niet overslaan.  Zweeds fotograaf Johan Bävman maakte een...

Knuffel en masseer je baby

Knuffel en masseer je baby

Knuffelen, koesteren en strelen: niets is fijner dan je pasgeboren baby dichtbij te hebben. Het is naast genieten voor jullie samen, gewoon van levensbelang voor je baby. Liefdevolle aanraking is essentieel voor een baby om zich goed te kunnen ontwikkelen. Tot rust...

Waarom kinderopvang en hechting een precaire combinatie is

Waarom kinderopvang en hechting een precaire combinatie is

In het boek 'Wat doen we met de baby?' stelt sociaal-psychologe en onderzoekster Marilse Eerkens dat de Nederlandse kinderopvang niet in staat is om baby’s de zorg te bieden die ze nodig hebben. Enerzijds omdat de kwaliteit in het algemeen de laatste jaren sterk is...

Baby’s die doorslapen? Het is een mythe (of uitzonderlijk)

Baby’s die doorslapen? Het is een mythe (of uitzonderlijk)

De volwassen manier van slapen, in cycli die we aan elkaar rijgen tot een hele nacht, noemen we ‘doorslapen’, maar eigenlijk bestaat ‘doorslapen’ in de letterlijke betekenis van het woord niet. Ook wij grote mensen onderbreken onze nacht regelmatig, maar we draaien...

LEES GRATIS HET INTERVIEW MET ALFIE KOHN

Het interview met de grondlegger van het onvoorwaardelijk opvoeden in je mailbox? Je ontvangt meteen ook de Kiindnieuwsbrief vol inspiratie (uitschrijven mag).

Het is gelukt, we gaan een mail naar je typen! (check ook je spamfolder)

0