‘Zo-hee, vette actie!. Ja, coole skills! Kom op, ga er op af!’ Als ware voetbalsupporters stuiteren Noek en zijn logeer-vriendje op de bank. Maar we kijken niet naar Ajax-Feijenoord vanmiddag. Op de meest regenachtige dag van de zomervakantie hebben we de beamer te voorschijn gehaald en vergapen we ons met de gordijnen dicht aan ‘The Lord of the Rings.’ Ik geniet van het enthousiasme waarmee de jongens Aragorn, Gandalf en vooral Legolas – de elf met de pijl en boog – fanatiek aanmoedigen bij hun strijd tegen de talloze boosaardige orks en aardmannen in het onderaardse Moria.
Wat zijn het er veel! Van achter iedere rots en vanuit iedere grot duiken de afzichtelijke wezens op onze helden af. De boodschap van de film is duidelijk: de belangrijke en moeilijke taak die Frodo en zijn reisgenoten hebben kan alleen maar slagen als ze bij elkaar blijven en samen de strijd aan gaan. In je eentje red je het niet. Vind gelijkgestemden en het probleem dat voor je ligt wordt hanteerbaar.
Goede vader
Toen ik voor het eerst vader werd, pakte ik die wijze les uit ‘The Lord of the Rings’ niet meteen op. Ik was vastbesloten een goede vader te zijn. Thijn was geboren en vol trots verschoonde ik zijn katoenen luiers. Ik had Jean Liedloff gelezen, we hadden draagdoeken in huis en van een Ikea-ledikantje had ik een co-sleeper gemaakt. Maar los van de praktische dingen, had ik geen idee wat dat was, een goede vader zijn. Was met een draagdoek lopen genoeg? Moest ik minder gaan werken of juist niet? Hoe moest ik de de dag doorkomen met een baby die niet wilde slapen? Vragen genoeg, maar ik ging ze aan niemand stellen.
Natuurlijk had ik het met mijn vrouw Wendy veel over het grootbrengen van kinderen. Maar zij kon me niets leren over vaderschap. Ze kwam wel met een artikel van Ton van der Kroon aanzetten, over de rol van de vader in het leven van zijn kinderen. Vanaf dat moment wist ik zeker dat ik als man een belangrijke plek had in het leven van mijn kind. Ik kon bovendien stappen nemen om dat ook voor elkaar te krijgen: het was tijd om andere mannen op te zoeken.
Vind gelijkgestemden en het probleem dat voor je ligt wordt hanteerbaar
Die mannen vond ik niet bij de koffieautomaat op het werk. Daar gingen de gesprekken tussen vaders niet verder dan welk kinderstoeltje er gekocht moest worden. Mijn eigen vader vond ik ook geen optie, omdat hij nogal anders in het opvoeden stond dan ik. Mijn vrienden hadden dertien jaar geleden nog geen kinderen. En op het magere internet van 2002 vond ik nergens andere vaders die er überhaupt over nadachten om een draagdoek te gaan gebruiken of te gaan samenslapen.
Vaderen met gelijkgestemden
Frodo keerde niet halverwege zijn weg om, om te gaan zitten mokken bij de open haard. En ik zocht verder. Op plekken waarvan ik vermoedde dat ik er gelijkgestemden zou vinden. Mannen die ook aan het zoeken waren naar wat voor vader ze wilden zijn. Mannen bij wie ik kon zeggen dat ik ook wel eens tegen mijn kind stond te schreeuwen, terwijl ik dat niet wilde. Of waar ik kon zeggen dat het me echt niet lukte om mijn tijd te verdelen tussen mijn gezin, mijn werk en mijn eigen dingen.
Die mannen bleken gewoon te bestaan. Ik was toch niet de enige. Ik vond ze via de vriendinnen van Wendy, in workshops, op kampeerweekenden, en ik vind ze nog steeds. Op de Ouders Natuurlijk Beurs en op het Kiind Festival. Luierend in het gras, hangend bij de koffietent, op de rand van de zandbak, terwijl de kinderen heerlijk rondrennen. Ook mijn eigen vrienden werden intussen door mijn zoektocht meer open over hun eigen vaderschap. Uiteindelijk vertelde ook mijn vader dat hij trots was hoe ik mijn leven met de kinderen vormgaf.
Samen met andere mannen heb ik gelachen om hoe onhandig ik de dingen soms aanpakte, en om hoe onze partners op ons reageren. Het is heerlijk om te delen hoe gek we zijn op onze kinderen maar ook om te voelen wat voor verdriet ik soms met me meedraag. Ik heb issues met mijn ouders, mijn vrouw, mijn kinderen en mijn werk onderzocht samen met andere mannen. Ik heb mezelf leren kennen zoals ik ben. Met mijn kwaliteiten, mijn valkuilen, mijn verlangens en mijn angsten.
Ik weet inmiddels dat ik, als het zou moeten, die ring – net als Frodo – wel naar Mordor zou brengen. Want ook al weet ik niet altijd de weg, ik hoef de weg niet alleen te gaan.
Jeroen de Jong geeft op het Kiindfestival twee keer een uitdagende workshop voor vaders.