Verdriet om een miskraam mag er zijn

Een ongeschreven regel is dat we pas aan de wereld vertellen dat we zwanger zijn na de ‘magische grens’ van twaalf weken. De kans op een voldragen zwangerschap neemt na het eerste trimester flink toe. En zo hoeven we ook geen verdrietig nieuws te brengen, mocht het in een vroeg stadium misgaan. 

Eenzaam verdriet

Een reëel nadeel hiervan is dat je helemaal alleen bent in je verdriet, als je je kindje verliest. Hoe klein ook, je droeg een wezentje in je. Je lichaam staat op zijn kop, je hormonen zijn nog tíjden zoet met herstellen naar de normale stand. Je emoties kunnen alle kanten op gaan, en er is bijna niemand om mee te praten. Je kende dit minuscule kindje immers nog niet, dus kun je dan wel rouwen? Ja, dat kan absoluut.

De termijn zegt niets over hoe groot je verdriet kan zijn

Brenda Tiggeler ziet in haar praktijk ouders met hun verdriet over een verloren kindje. Brenda: ‘Op het moment dat je  naar een baby verlangt, dan is het kind al geboren in de energie. Je hele toekomst wordt al gevormd in je hart. Samen bedenk je namen, je ziet al voor je hoe jullie met je baby rondlopen, je kijkt naar kinderwagens, kortom: je bent in gedachten een leven aan het vormgeven. Op het moment dat je een kindje tijdens je zwangerschap verliest, zelfs is dat heel vroeg in de zwangerschap is, ga je van verlangen naar verdriet.’

Sta stil bij verdriet om een miskraam

We stappen vaak te makkelijk over het verlies heen. Er lang bij stilstaan is niet de gewoonte, de omgeving bagatelliseert het. Je neemt die houding dan snel over. Een op de tien zwangerschappen eindigt in een miskraam. We staan daar zo min mogelijk bij stil.

Maar, benadrukt Brenda, het doet er echt toe. ‘Ga er juist over praten met mensen. Ervaringen uitwisselen levert altijd herkenning op: je zult zien dat er mensen in je kring zijn die door hetzelfde heen zijn gegaan. De termijn zegt niets over hoe groot je verdriet kan zijn. Je kindje was hoe dan ook zo gewenst. Je hebt echt een diepe verlieservaring die je heel serieus mag nemen.’

Een miskraam, je partner, en jij

Binnen je relatie kun je totaal verschillend omgaan met de situatie. Soms wil je als je zwanger was zo snel mogelijk door, terwijl je partner er moeite mee heeft, en tijd nodig heeft om te herstellen. Soms is het precies andersom.

Brenda: ‘Elk stel gaat er anders mee om. De sleutel is naar elkaar te luisteren. Jullie toekomst is – voor nu – in duigen gevallen. Daar ga je op je eigen manier mee om. Voor de een werkt de gedachte: ‘Volgende maand beter’. Voor een ander is het nodig om er lang over te praten, en bijvoorbeeld een ritueel te doen om het te kunnen verweven in je leven. Het is belangrijk om dan allebei ruimte te nemen voor wat je zelf nodig hebt. Laat elkaar weten waar je zit, en erken dat je mág voelen wat je voelt.’

Ook als je al kinderen hebt, adviseert Brenda om er juist met je kinderen over te praten. ‘Wees niet bang dat je hen belast met grotemensenverdriet. Ze voelen echt wel dat je verdriet hebt, ook al verstop je dit. Verlies hoort ook bij het leven, en juist kinderen gaan er heel goed mee om. Kinderen zijn zo wijs! Ze maken een tekening voor de baby die er niet meer is, of nemen het kindje mee in hun spel. Voor hen hoort het er allemaal bij.’

Als een vriendin een miskraam heeft gehad

En hoe kun je iemand steunen die een miskraam heeft gehad? Brenda: ‘Veel mensen proberen ouders op te monteren met lief bedoelde zinnen als: ‘Het was een foutje van de natuur’, ‘Je bent nog jong’ en ‘Het is maar beter zo’. Dit zijn vaak onhandige uitingen: niet kwetsend bedoeld, maar echt ondersteunend werkt het toch ook niet. Wat je wél kan doen, is simpelweg zeggen dat je het verdrietig vindt. Je hoeft veel minder woorden te gebruiken dan je denkt. Met puur je aandacht geef je al zoveel. Vraag gewoon af en toe hoe het nu gaat. Of hoe de zwangere het heeft ervaren?

Een belangrijke periode is ook de uitgerekende datum. Noteer dat bijvoorbeeld voor jezelf, en wees er dan even attent op in die periode. Ook wanneer je vriendin er ogenschijnlijk wel overheen is, kunnen juist deze weken zwaar zijn. Nu zou haar baby geboren zijn. Als niemand er meer aan denkt, kan dat eenzaam voelen. Je kunt ook een kaartje sturen – al zet je er maar op ‘ik denk aan je’. Dat betekent veel. Of steek een kaarsje aan, en stuur er een foto van met ‘ik denk aan jullie’ of ‘Ik hoop dat je grootste wens alsnog uitkomt’.

Verder lezen

Voor jou

• Meer informatie van Brenda Tiggeler en haar praktijk Elkkinddoetertoe
• Als je een prille zwangerschap verliest | Manu Keirse
• Altijd een kind te kort | Jeanette Rietberg

Voor kinderen

• Kindje in de wolken | Wanda Ottens  
• Mijn grote kleine broer/ mijn grote kleine zus | Sanne Ovaere
• In de zee van mama’s buik | Leen van den Berg

‘Niet huilen, het is niet erg’: Over huilen en zelfvertrouwen

12 dingen die je wil je weten over kindertekeningen (voordat je ze gaat uitleggen)