Column: Op zoek naar de verwondering

door Jeroen de Jong

In een koud en donker Keulen, eind jaren tachtig, snapte ik opeens wat de kracht van kunst was. Ik was vijftien jaar oud en werd samen met mijn klasgenoten losgelaten in het Museum Ludwig, waar een grote overzichtstentoonstelling van Andy Warhol te zien was. De gigantische doeken met felle kleuren en herhalingen van bloemen, Marilyn Monroe, Mao, Coca Cola, Campbell’s Soup en ook van mijn eigen koningin Beatrix knalden mijn hoofd binnen en lieten me sprakeloos achter. Dit betekende niets, hier waren geen woorden voor. Dit ging alleen over ervaren en verwonderen.

 

Andy Warhol zette me op het spoor van de verwondering. Ik ontdekte literatuur en film. Ik maakte er mijn studie van en ging zelfs bij een culturele instelling werken. En natuurlijk zou ik er alles aan doen om mijn kinderen veel eerder dan ikzelf die waardering voor kunst bij te brengen. Ik zou ze meenemen naar musea, we zouden tentoonstellingen bezoeken. Zij zouden echte culturele burgers worden. Die zowel klassieke muziek als de impressionistische schilderkunst zouden waarderen.

 

Nou, dat is niet helemaal gelukt. We gaan maar weinig naar musea en zelfs de culturele festivals bij ons in de stad zien we lang niet allemaal. Want er is altijd wel een judotoernooi of een dansles of een familiebezoek. Of we zijn gewoon moe. Of lui. En eigenlijk interesseert klassieke muziek mijzelf ook niet zo veel.

 

Dus laat ik het ook maar weer los. Muziek zullen ze zelf moeten ontdekken. De meeste musea ook. Maar voor de broodnodige compensatie zijn we wel lid van het mooie kunsttijdschrift Dada. Ook hebben we ‘Een hele kunst‘ al drie keer voorgelezen. We zijn nu goed thuis in de 50 hoogtepunten van de Nederlandse kunst. Van de gebroeders van Limburg en Rembrandt tot Piet Heen Eek en Henny Vrienten. Schilderijen van Vincent van Gogh worden herkend, als ‘Oh dat is van die man met dat oor’.


Dit betekende niets, hier waren geen woorden voor

Maar er gaat niets boven de onontkoombare confrontatie met een echt kunstwerk zelf. In 2011 bouwde Florentijn Hofman – de man van de gigantische rubbereenden – een elf meter hoog houten konijn in het Valkhofpark in Nijmegen. Terwijl Thijn naar dansles ging, zagen Noek en Roos iedere week hoe het bouwwerk vorderde. Een stalen constructie, 12.000 houten plankjes en 36.000 schroeven werden samen ‘Het Uitkijkkonijn’. Met een rode bal op zijn neus. Je kon er nog in ook, om net onder de kop zelf uit te kijken over de rivier en de overkant.

 

Groot, niet te missen, zonder een duidelijk doel of functie. Het konijn stond er ruim een half jaar lang. Te staan. Gewoon omdat het kon. En het bracht een stukje verwondering in de stad. Juist vanwege het grote formaat, het gegeven dat het tijdelijk was en kwetsbaar. Maar ik weet zeker dat een groot deel van Nijmegen, waaronder mijn kinderen, heeft gevoeld dat dit is wat kunst met je kan doen. Je ogen en mond vallen open, je weet niet wat het betekent, maar van binnen voel je het kriebelen. Dat is verwondering. En daar wil je altijd meer van.

Boekentips

Word lid

In onze fijne online community verbind je met gelijkgestemden

Verder lezen

Maak zelf een draagdoek voor de pop

Maak zelf een draagdoek voor de pop

Een poppendraagdoek is hartstikke handig, want zo zijn de handen vrij. Bijvoorbeeld om nóg meer poppen mee te versjouwen, een poppenwagen te duwen, tasjes vol mooie verzamelingen te dragen of te kokkerellen in het speelkeukentje. Zeker als je zelf een baby draagt,...

Niets kopen, een heel jaar lang

Niets kopen, een heel jaar lang

Ik was er klaar mee. Overal maar spullen om je heen. Dat gedoe waarbij je een kriebel voelt om iets te kopen, maar dat je verstandig wilt zijn. En het hele gezeur om de economie. Ik had ontdekt dat consumeren niet alleen een financieel lek is, maar ook een geheim...

Peuteryoga, ook voor boze kinderbuien

Peuteryoga, ook voor boze kinderbuien

‘Wat moet ik dan doen als ik boos ben?!’ roept mijn vijfjarige zoontje wanhopig. Zusje schoppen en speelgoed stukgooien behoort blijkbaar niet tot de toegestane mogelijkheden. Ik noem een aantal opties als kussens meppen, trampoline springen en roepen ik ben boos...

Achter het scherm weg – voorkom overprikkeling

Achter het scherm weg – voorkom overprikkeling

Vroeger moest ik stoppen met buitenspelen als de straatlantaarns aan gingen. De meeste keren had ik het te laat door. Met rode wangen van het voetballen, want dat was wat we deden, ging ik naar huis. Inmiddels is het een kunst geworden om je kind de straat op te...

Feestelijke kerstbrunch

Feestelijke kerstbrunch

Feest en eten lijken hand in hand te gaan. Maak eens een brunch met kleine feestelijke hapjes. Erg praktisch, omdat uitgebreid eten op het einde van een (spannende) dag als snel te veel kan zijn voor kinderen. Muffins staan altijd feestelijk, maak een zoete en een...

De leukste kinderboeken tjokvol (gender- / lhbt-)diversiteit

De leukste kinderboeken tjokvol (gender- / lhbt-)diversiteit

Hoeveel verhalen ken je waarin twee jongens van elkaar houden, of waarin een kind twee moeders heeft? Makkelijk vindbaar waren zulke boeken nooit, sommige zijn enkel antiquarisch verkrijgbaar, maar het aanbod groeit, hoera! Wij doken voor je in de jeugdliteratuur. Dit...

0