Column: Op zoek naar de verwondering

door Jeroen de Jong

In een koud en donker Keulen, eind jaren tachtig, snapte ik opeens wat de kracht van kunst was. Ik was vijftien jaar oud en werd samen met mijn klasgenoten losgelaten in het Museum Ludwig, waar een grote overzichtstentoonstelling van Andy Warhol te zien was. De gigantische doeken met felle kleuren en herhalingen van bloemen, Marilyn Monroe, Mao, Coca Cola, Campbell’s Soup en ook van mijn eigen koningin Beatrix knalden mijn hoofd binnen en lieten me sprakeloos achter. Dit betekende niets, hier waren geen woorden voor. Dit ging alleen over ervaren en verwonderen.

 

Andy Warhol zette me op het spoor van de verwondering. Ik ontdekte literatuur en film. Ik maakte er mijn studie van en ging zelfs bij een culturele instelling werken. En natuurlijk zou ik er alles aan doen om mijn kinderen veel eerder dan ikzelf die waardering voor kunst bij te brengen. Ik zou ze meenemen naar musea, we zouden tentoonstellingen bezoeken. Zij zouden echte culturele burgers worden. Die zowel klassieke muziek als de impressionistische schilderkunst zouden waarderen.

 

Nou, dat is niet helemaal gelukt. We gaan maar weinig naar musea en zelfs de culturele festivals bij ons in de stad zien we lang niet allemaal. Want er is altijd wel een judotoernooi of een dansles of een familiebezoek. Of we zijn gewoon moe. Of lui. En eigenlijk interesseert klassieke muziek mijzelf ook niet zo veel.

 

Dus laat ik het ook maar weer los. Muziek zullen ze zelf moeten ontdekken. De meeste musea ook. Maar voor de broodnodige compensatie zijn we wel lid van het mooie kunsttijdschrift Dada. Ook hebben we ‘Een hele kunst‘ al drie keer voorgelezen. We zijn nu goed thuis in de 50 hoogtepunten van de Nederlandse kunst. Van de gebroeders van Limburg en Rembrandt tot Piet Heen Eek en Henny Vrienten. Schilderijen van Vincent van Gogh worden herkend, als ‘Oh dat is van die man met dat oor’.


Dit betekende niets, hier waren geen woorden voor

Maar er gaat niets boven de onontkoombare confrontatie met een echt kunstwerk zelf. In 2011 bouwde Florentijn Hofman – de man van de gigantische rubbereenden – een elf meter hoog houten konijn in het Valkhofpark in Nijmegen. Terwijl Thijn naar dansles ging, zagen Noek en Roos iedere week hoe het bouwwerk vorderde. Een stalen constructie, 12.000 houten plankjes en 36.000 schroeven werden samen ‘Het Uitkijkkonijn’. Met een rode bal op zijn neus. Je kon er nog in ook, om net onder de kop zelf uit te kijken over de rivier en de overkant.

 

Groot, niet te missen, zonder een duidelijk doel of functie. Het konijn stond er ruim een half jaar lang. Te staan. Gewoon omdat het kon. En het bracht een stukje verwondering in de stad. Juist vanwege het grote formaat, het gegeven dat het tijdelijk was en kwetsbaar. Maar ik weet zeker dat een groot deel van Nijmegen, waaronder mijn kinderen, heeft gevoeld dat dit is wat kunst met je kan doen. Je ogen en mond vallen open, je weet niet wat het betekent, maar van binnen voel je het kriebelen. Dat is verwondering. En daar wil je altijd meer van.

Boekentips

Word lid

In onze fijne online community verbind je met gelijkgestemden

Verder lezen

Vlierbloesemsnack-maken

Vlierbloesemsnack-maken

De vlier is momenteel weer in volle glorie met de prachtige, witte bloesemschermen. Je kunt er bijna niet omheen, overal kom je ze tegen. Wanneer je erlangs fietst dringt de subtiele bloesemgeur je neus binnen. De bloei is op haar...

Hoe gebruik je wasbare billendoekjes?

Hoe gebruik je wasbare billendoekjes?

Ik kan best wel schrikken als we weer een volle vuilniszak in de kliko gooien. Daarom driewerf hoera voor alles wat ook wasbaar kan! Wasbare luiers, maandverband, zoogcompressen... en wasbare (billen)doekjes! Overstappen van wegwerp naar wasbaar is een verandering in...

Cadeaus om zelf te maken

Cadeaus om zelf te maken

De adventstijd, de vier weken voor Kerstmis, staat alweer voor de deur, het Wichtelmannetje  staat te popelen om lieve lichtpuntjes achter te laten en de kinderen bedenken zo langzamerhand wat ze willen gaan maken voor Kerstmis. Deze traditie uit Zweden nemen wij...

Tegendraadse traktatie

Tegendraadse traktatie

Traktaties op school. Zucht. Daar loopt er weer één. Zo'n ijverige ouder met een grote schaal waaraan slingers en ballonnen hangen. Een stralend kind ernaast in een prachtige jurk of kekke nieuwe spijkerbroek. Er is er een jarig, hoera, hoera! Onder het...

Filosoferen met kinderen: Kun je gelukkig zijn met niets?

Filosoferen met kinderen: Kun je gelukkig zijn met niets?

Spullen zijn rare dingen. We voelen allemaal aan dat geld en materiële zaken niet wezenlijk gelukkig maken en toch wil bijna iedereen er veel van hebben. Er zijn zelfs spullen waar we niet meer zonder kunnen. Smartphone of tablet wordt door zo’n 95% van de kinderen...

Gezonde muffins bakken

Gezonde muffins bakken

Door tarwebloem te vervangen door de volkoren variant en de suiker door vruchten, wordt een muffin ineens een erg gezonde lekkernij. Ideaal als traktatie of zomaar tussendoor. Muffins Ingrediënten 125 gram volkoren bloem (kan bijvoorbeeld ook sojabloem zijn) 2...

0