Vitamine K wordt sinds enkele decennia vrij standaard aan de baby gegeven, direct na de bevalling. Waarom eigenlijk? En is het dan nodig bij pasgeborenen?
Dit artikel pleit voor het geven van vitamine K, naar aanleiding van een vijftal baby’s dat met ernstige complicaties te maken kreeg, door vitamine K-gebrek. Het helpt bij bloedstollling, en is dus hard nodig als je een inwendige bloeding krijgt.
Na lezing lijkt het onweerlegbaar: natúúrlijk kun je beter elke baby preventief vitamine K toedienen. Maar klopt deze aanname eigenlijk wel?
Tegengeluid
Deze blog van de Kritische Verloskundige geeft een ander beeld. Het risico op een bloeding bij een baby is bijvoorbeeld uiterst klein: 1 op de 10.000 tot 1 op de 25.000. Een bloeding na de geboorte is dus best bijzonder. Deze ontstaat niet ‘spontaan’ vanuit een gezonde situatie. Bij een natuurlijke bevalling zonder complicaties is er een geringe kans op bloedingen.
Verder is een argument om vitamine K toe te dienen, dat in borstvoeding niet voldoende aanwezig is. Dat klopt niet, stelt de kritische verloskundige, en ook Sarah Wickam (in de vertaling van Lieve Huybrechts). In de tijd van het aangehaalde onderzoek kregen veel baby’s geen colostrum. Juist in het colostrum, de allereerste moedermelk, zit een hoog gehalte aan natuurlijke vitamine K. Voor de aanvulling wordt dus gezorgd. Impliciet creëer je er een probleem bij en ontmoedig je moeders zelfs om borstvoeding te geven, door te stellen dat zij onvoldoende voedingsstoffen aan hun baby bieden.
Tekort?
Er wordt in de medische literatuur gesproken van een tekort. Baby’s zouden een vitamine K-tekort hebben, en daarom direct na de geboorte een extra dosis nodig hebben. Maar een tekort, dat kan natuurlijk helemaal niet. Want een tekort: ten opzichte van wie dan? Als alle baby’s met een laag gehalte aan dit vitamine worden geboren, zou je kunnen stellen dat dit lage gehalte de biologische norm is. Een ‘te laag’ vitaminegehalte bij baby’s is, zo zegt Sarah Wickam, hetzelfde als beweren dat alle baby’s een te groot hoofd hebben bij geboorte.
Een laag vitamine K-gehalte is de biologische norm
Risico
Vitamine K kan een redding zijn bij bloedingen, maar de nadelen zijn nog onvoldoende duidelijk. De kritische verloskundige schrijft dat de kans op kanker met synthetische vitamine K groter zou kunnen zijn dan de kans op een bloeding zónder vitamine K. Meer onderzoek is gewenst!
Maak het zelf aan
Je kunt je baby aan meer vitamine K helpen door zelf te zorgen voor ruim voldoende aanmaak. Dit doe je door tijdens je zwangerschap en je borstvoedingsperiode veel te eten waar het in zit. Zoals groene groente, met in de top 3 van leveranciers: boerenkool, spinazie en broccoli.
Preventief
Onderzoeker Von Kries merkt op ‘dat sommige baby’s die de diagnose ‘bloeding’ kregen, als gevolg van een vitamine K-tekort, eigenlijk een bloeding hadden door een onderliggende cholestatische ziekte. Zelfs als het toedienen van vitamine K bij deze baby’s de ontwikkeling van een bloeding had kunnen voorkomen, dan nog mogen we niet zeggen dat ze een bloeding hebben omdat ze geen vitamine K hebben gekregen. Dit vertroebelt de hele discussie en brengt onjuiste argumenten in.’ Sarah Wickam: ‘Het is hetzelfde als zeggen dat iemand die een blok hout tegen zijn hoofd heeft gekregen, hoofdpijn heeft omdat er aan hem geen aspirine werd gegeven.’ Je neemt ook geen aspirine voordat je naar buiten gaat, voor het geval ons hoofd wordt geraakt door een blok hout.’
De conclusie zou kunnen zijn: zorg ervoor dat je voldoende informatie hebt tijdens de zwangerschap. Bespreek je wensen omtrent vitamine K vooraf met je verloskundige of gynaecoloog. Zodat je zelf als ouders een goede afweging van de risico’s kunt maken.
Het toedienen van extra vitamine K kan nuttig (en levensreddend!) zijn. Wanneer er een bevalling met complicaties is geweest, de baby een verhoogd risico loop en mogelijk zijn eigen reserves al tijdens zijn geboorte heeft verbruikt bijvoorbeeld. In andere gevallen, zou je zonder de synthetische vitamine weleens beter af kunnen zijn.
Meer lezen
De kritische verloskundige over Vitamine K
