Als je zwangerschap normaal verloopt, dan beval je ergens tussen de 37 en 42 weken van een gezond kind, thuis in je eigen bed, of in het ziekenhuis. Helaas loopt het ook wel eens anders, bijvoorbeeld als je kind al dan niet volgens verwachting (veel) te vroeg ter wereld komt. Waar krijg je dan zoal mee te maken?
Premature kinderen hebben vaak een heel andere start dan je wenste. Direct na de geboorte lekker bij mama op of aan de borst is er meestal niet bij, want de couveuse wacht. Je kind kan zich namelijk meestal nog niet goed warmhouden, en het heeft misschien wel ondersteuning nodig bij de ademhaling en andere lichaamsfuncties, en bij het binnenkrijgen van voeding.
Mocht je twijfelen of jouw aanwezigheid in het ziekenhuis wel zoveel nut heeft, dan is het antwoord daarop volmondig: ja!
Dat heeft echter nogal wat gevolgen voor jullie als ouders. De roze wolk waar je op hoopte is er wel, maar hij is toch wat bleekjes, want het is zo spannend allemaal. Knuffelen met je baby en hem of haar besnuffelen en kussen, dat is een stuk ingewikkelder. Als je kind aan allerlei toeters en bellen ligt moet er wel het een en ander gebeuren voor jullie kunnen ‘kangoeroeën’. Gelukkig is het wel mogelijk (en zelfs noodzakelijk!) om je kleintje regelmatig op je blote lijf te krijgen, want dat is niet alleen voor jou heel fijn en belangrijk, maar ook voor de kleine. Huid-op-huidcontact is enorm rustgevend. Dr. Nils Bergman en zijn vrouw Jill promoten al jaren wat zij de “Kangaroo Mother Care” noemen, en geven goede redenen waarom het zo belangrijk is: je kind hoort je hartslag, net als in de baarmoeder, en zal de warmte en nabijheid ervaren die het zo nodig heeft. Lichamelijke nabijheid heeft overigens niet alleen een positieve invloed op de lichaamsfuncties van je kind, maar ook op het stresshormoon bij jullie allebei. Voor een goede hechting is huid-op-huidcontact dan ook de meest optimale situatie. Mocht je dus twijfelen of jouw aanwezigheid in het ziekenhuis wel zoveel nut heeft als je kind in de couveuse ligt, dan is het antwoord daarop volmondig: ja!
Het is heel verleidelijk om veel en vaak naar de eerdergenoemde meters bij de couveuse te kijken. Hoe gaat het met de hartslag, hoe hoog is het zuurstofgehalte in het bloed? Je kunt daar echter behoorlijk nerveus van worden, zeker als er dan ook nog wat begint te piepen. Probeer dat gedeelte los te laten. Dat is weliswaar moeilijk, maar wel echt beter voor je stressniveau: je kind is in goede en deskundige handen en wordt goed in de gaten gehouden. Dat je op de meters kunt zien dat je kind rustig is als het lekker warm bij je ligt, zal je daarbij helpen.
Borstvoeding bij prematuriteit
Borstvoeding geven als je kind in de couveuse ligt, vergt over het algemeen meer inspanning. Maar het is wel heel erg belangrijk, juist bij premature kinderen, omdat borstvoeding veel stoffen bevat die de ontwikkeling van je kind nu, maar ook later nog, ten goede zullen komen. En natuurlijk versterkt borstvoeding de band tussen moeder en kind. Het is een fabel dat premature kindjes niet live aan de borst kunnen drinken. Het hangt een beetje af van het aantal weken dat je kind oud is, maar vanaf een week of 30 is het in veel gevallen al mogelijk om je baby (deels) zelf te voeden. Het komt echter ook vaak voor dat je bij een premature baby zult moeten kolven, omdat je kleintje nog niet sterk genoeg is om zelf te drinken. Je gekolfde melk kan dan bijvoorbeeld via een neussonde gegeven worden of als het al wat groter is met cupfeeding. Kolven gaat natuurlijk het beste als je dichtbij je baby bent. Meer nuttige informatie over borstvoeding aan premature baby’s vind je op borstvoeding.com.
Kangoeroevest
Soms mag je als ouders 24/7 in het ziekenhuis blijven als je kind op de neonatale intensive care unit (NICU) ligt. In de praktijk wordt daar weinig gebruik van gemaakt, omdat veel mensen liever thuis even wat slaap pakken. In het Maxima Medisch Centrum (MMC) in Veldhoven bestaat het zogenaamde Vrouw-Moeder-Kindcentrum, waar ze ontwikkelings- en gezinsgerichte zorg volgens het Family Centered Care-principe aanbieden. Als de baby niet naar de NICU hoeft, blijven moeder en kind na de bevalling in principe samen. Om te kangoeroeën heeft het MMC als eerste ziekenhuis in de wereld een “kangoeroevest”, dat ervoor zorgt dat je als moeder of vader zelf een soort couveuse wordt.
Als het ziekenhuis waar je kind ligt een dergelijke voorziening niet heeft, kan het de moeite waard zijn om eens te informeren bij je ziektekostenverzekeraar naar de overnachtingsmogelijkheden op basis van het feit dat je borstvoeding geeft en je voor het kolven het beste dicht bij je baby kunt zijn. Om precies die reden mocht ik zelf ooit tijdens de kraamweek op kosten van mijn verzekeraar in het ziekenhuis blijven slapen op een eigen kamer, terwijl ik geen medische indicatie had, en ik weet ook van een andere moeder dat zij daar de mogelijkheid toe kreeg. Zodra je baby naar een medium care unit gaat, is het sowieso vaak mogelijk om bij hem of haar te blijven slapen, het zogenaamde “rooming-in”.
Zorg voor jezelf
De tijd die je kind in de couveuse ligt is een heel vermoeiende. Zolang je aanwezigheid in het ziekenhuis nodig is, zul je die vermoeidheid niet eens zozeer voelen. Toch is het belangrijk dat je ook juist dan goed voor jezelf zorgt. Je bent net bevallen, een zware klus. Gezond eten, proberen goed te slapen, en ook tijd voor jezelf nemen is belangrijk. Pas op het moment dat je je kind mee naar huis kunt nemen, zal de vermoeidheid in alle hevigheid toeslaan, en dat is net wat je niet wilt. Probeer daar dus op te letten!
Meer lezen
Kiind.nl | Knuffel je kind gezond
Kangaroomothercare.com
International Breastfeeding Center | Breastfeeding the Premature Baby
Borstvoeding.com | Borstvoeding aan premature baby’s
Vrouw-moeder-kindcentrum MMC
