In het tweede levensjaar, net baby-af, begint je kind woordjes te zeggen. Toch begrijpt hij de taal al veel eerder. In het derde trimester van de zwangerschap leert een baby al de tonen van de hem omringende taal te herkennen, en ontwikkelt hij een voorkeur voor – letterlijk – zijn moedertaal. Als jonge baby kan hij al onderscheiden of iemand een bekende taal spreekt. In de babytijd gaat die taalontwikkeling vrolijk door en bouwt een kind een flinke woordenschat op, al is de mondmotoriek nog niet ver genoeg om ook zelf woorden te vormen.
Jong gebaren
Gebaren lopen in die zin vooruit op de spraak. Gebruik je in de babytijd gebaren – tegelijk met je woorden -, dan leert een kind sneller met je te communiceren. Het combineren van zintuigen helpt in elk leerproces. In het taalverwervingsproces helpen de gebaren dan ook zeker: gebaren beelden visueel uit wat je zegt en ondersteunen zo de woorden die je als verzorger uitspreekt.
Waneer je met elkaar kunt gebaren, scheelt dat veel frustratie, omdat je kind echt wel een mening heeft en die mening via een gebaar makkelijker kan overbrengen. ‘Melk’ is er zo eentje, of ‘slapen’, ‘spelen’ en ‘helpen’. Ook rondom het zindelijk worden kun je met je kind heel veel via babygebaren en lichaamstaal ontdekken. Een van de grote frustratiebronnen voor dreumesen en peuters is het willen van iets, maar zich niet begrepen kunnen maken. Het huilen, wat als baby vaak afdoende was, volstaat niet meer, en de taal van woorden is nog te ingewikkeld om goed te bedienen. Met de handen kan een jonge dreumes zich juist al prima verstaanbaar maken.
In die vroege jaren biedt babygebaren ook voordelen in de taalontwikkeling, al is er nog geen onderzoek dat bevestigt dat dit effect blijvend is in de loop van de jaren.
Babygebaren leren
Babygebarentaal is makkelijk om te leren; de gebaren volgen vaak natuurlijke bewegingen, het zijn losse woorden en er komt geen grammatica bij kijken. Een helpend boek is Babygebaren van Lissa Zeviar, zelf opgegroeid bij dove ouders. In dit fijne boek vind je naast de babygebaren en instructies ook veel informatie en achtergrond uit onderzoeken.
Alvast wat oefenen?
Fotografie: Tjitske Agricola
