Waarom beoordelen we elkaar? En (hoe) kan het anders?

door Nelleke Bos

Geen baan zo collectief en individueel tegelijk als het ouderschap. Je doet iets universeels: een kind grootbrengen. Toch kan het alleen maar op jouw unieke manier. Heb je eindelijk uitgevonden wat voor jou goed werkt, dan houd je daar ook stevig aan vast. Je bouwt als het ware een muurtje om jouw opvoedstijl heen, met oordelen als afbakening. ‘Deze manier is goed (voor mij), en dus is de rest dat niet.’ Klinkt ongezellig hè? Maar oordelen kun je ook beschouwen als een soort bescherming. En dan is het al een stuk logischer dat wij allemaal weleens te maken hebben met oordelen.

Oordelen als onvervulde behoefte

Want hoe komt het nou dat we eigenlijk allemaal wel oordelen hebben? Ik vraag het trainer/expert in verbindende communicatie Caroline Verlee. Allereerst, stelt zij, is het goed om te kijken naar wat oordelen precies zijn. ‘Ik ga ervan uit dat elk oordeel eigenlijk een onvervulde behoefte is van degene die het uitspreekt. Of, zoals Marshall Rosenberg het uitlegt aan de hand van het beeld van de giraf en de jakhals. De giraf vertegenwoordigt empathie, de jakhals heeft oordelen. De jakhalzen ziet hij als onhandige manieren om een mooie behoefte uit te drukken. In dat opzicht kun je elk oordeel ontvangen als een cadeautje voor jezelf. Een kans om iets te ontdekken. Maar dat vraagt wel veel van je natuurlijk.’

Zo bezien geeft een oordeel puur informatie over degene die het uitspreekt. Een oordeel over andere mensen en manieren werkt dan als zelfbescherming. Je doet het beste wat je kunt, en kritiek van een ander zou je niet verdragen. Je beschermt jezelf met kritiek naar buiten. Hoe kun je op een andere manier bij jezelf blijven?

Gratis artikel (niet) oordelen

Waarom we het zo ontzettend aantrekken wat anderen van ons denken

Verbindende communicatie 

Verbindende (bekend als geweldloze) communicatie is.een manier om naar gesprekken te kijken. Marshall Rosenberg ontwikkelde de zogeheten methode van Non Violent Communication. In dit model is het uitgangspunt dat er altijd een behoefte zit achter onze woorden, gevoelens en gedachten. Het is zaak om te zien wat die behoefte is. We weten het vaak zelf niet eens.

Als symbool voor twee types communicatie koos Rosenberg de giraf en de jakhals. De giraf symboliseert de taal van je hart. Het gevoel en een besef van overvloed staan hier centraal. De jakhals praat vanuit angst, tekort en oordeel. Voel je je als de jakhals, dan ligt conflict op de loer. Maar onthoud dat niemand een jakhals ís. Het is slechts een knellende jas, een onbeholpen, soms zelfs bijtende manier van praten, die wel wijsheid in zich draagt. De kunst is om verder te zien dan dat, en bij de taal van het hart en die wijsheid te komen.

In dit filmpje ‘Do conflicts end when needs are met?’ legt Rosenberg concreet uit hoe een gesprek van gesloten naar ‘open’ kan gaan.

Fotografie: Tjimkje Prins (@lepetitlux.fotografie)

Lees meer

Marshall Rosenberg | Gelijk hebben of gelukkig zijn?

Justine Mol | De giraf en de jakhals

Justine Mol | Opgroeien in vertrouwen

Boekentips

Word lid

In onze fijne online community verbind je met gelijkgestemden

Verder lezen

Is je kind woest? Niets mis met een beetje temperament

Is je kind woest? Niets mis met een beetje temperament

Boze peuters, ze plakken jou graag achter het behang! Wil je kind in een boze bui van alles door het huis gooien? Zelfs de liefste, meest afgestemde ouders komen dit bij hun kind tegen. Energie moet eruit, dus helemaal voorkomen kun je het niet. Maar kinderen kunnen...

5 tips om conflicten tussen kinderen op te lossen

5 tips om conflicten tussen kinderen op te lossen

Je schatten van kinderen die continu conflicten hebben. Een punthoofd kun je ervan krijgen. Een hoge bloeddruk trouwens ook. Eva Bronsveld schreef het boek Samen spelen, wat nou delen? en geeft daarin tips hoe je je kinderen kunt leren zelf ruzies op te lossen. Of nog...

Mijn droom is een empathisch wereld

Mijn droom is een empathisch wereld

Stel je eens voor dat alle boosheid en onrust van kinderen ontvangen zou worden met een empatisch oor en alle kinderen in deze wereld zouden worden gezien en gehoord en behandeld met respect. Stel je eens voor dat ouders die zich uitgeput en leeg voelen steun kunnen...

Column Celia: Sinterklaas, het is dus toch waar

Column Celia: Sinterklaas, het is dus toch waar

Iedereen heeft in zijn klas een achtjarige die de sint verdedigt in de turnkleedkamers. Die achtjarige was ik. Jawel hij bestaat wel! Hij komt gewoon niet bij jou omdat je niet in hem gelooft. Nog een paar andere believers waren mee en er was de toekomstige politica...

Column: Kleine woorden in de opvoeding

Column: Kleine woorden in de opvoeding

‘Hou daar nu eens mee op!’ brult een vader tegen zijn puberkinderen in de tent naast ons. Met ‘Nu – Hier - Komen!’ roept een moeder haar zevenjarige dochter uit de zandbak bij het restaurant. ‘Wat zeg je dan?’ hoor je om de...

Mindful omgaan met je huilende baby

Mindful omgaan met je huilende baby

Vraag 1: Wat is het geluid van een hand die klapt? Antwoord: Het geluid van een hand die klapt is het geluid van een hand die klapt. Vraag 2: Wat is het geluid van een kind dat huilt? Antwoord: het geluid van een kind dat huilt is het geluid van een kind dat huilt....

GRATIS EDITIE KIIND

Lees Kiind stiekem lekker gratis. Download editie OER! Je ontvangt meteen ook de nieuwsbrief vol inspiratie - waarvoor je je ieder moment kunt uitschrijven.

Het is gelukt, we gaan een mail naar je typen! (check ook je spamfolder)

0