Houten speelgoed is momenteel ontzettend hip. De Wobbels en Grimms vliegen me om de oren op Instagram. En hout doet het niet alleen als speelgoed erg goed, je ziet het ook veel in het interieur. Niet gek, want hout is prachtig om te zien, heeft een warme uitstraling en is duurzaam. Allemaal perfecte eigenschappen voor speelgoed. Maar wacht, er is meer…
Houten speelgoed is superduurzaam. Dat komt omdat het bijna onverwoestbaar is. Mijn houten vrachtwagen van vroeger deed nog prima dienst toen mijn zoon een peuter was en zal ook een volgende generatie nog meegaan. Het kan tegen een stootje en dat is fijn spelen. Houten speelgoed hoef je niet per se nieuw te kopen, ook tweedehands ziet het er vaak nog prachtig uit. Denk bijvoorbeeld aan de bekende houten brio trein. Die blijft gewoon mooi.
Onze lievelingsdingen van hout: de modern-klassieke wobbel, de echte klassieker: het hobbelpaard, de creativiteit-stimulerende Grimms regenboog en deze uit gekapte-stadsbomen-handgemaakte muziekdoosjes.
Hout is onverwoestbaar
Goed hout
Wanneer ik denk aan duurzaamheid denk ik niet alleen aan hoe lang je ermee kunt spelen, maar ook aan hoe speelgoed geproduceerd wordt. Houten speelgoed bevat geen schadelijke stoffen en er worden bij het produceren ook geen giftige stoffen gebruikt. Kanttekening hierbij is wel dat er helaas ook goedkoop houten speelgoed op de markt is dat wel schadelijke stoffen bevat. Een Veilig Nest zegt hierover: ‘[…] Massieve blokken zijn bijna nooit een probleem, maar ander houten speelgoed kan wel schadelijke stoffen bevatten. Zo bevatten gelijmde houten puzzels vaak formaldehyde en kan beschilderd hout lood of andere zware metalen bevatten.’
Waar je op kunt letten:
- Kies speelgoed van massief hout dat onbeschilderd is of met een natuurlijke wax is bewerkt
- Vermijd houten speelgoed van multiplex
- Is het speelgoed geverfd of gekleurd? Let dan op het DIN 53160-keurmerk. Dit keurmerk garandeert dat de verf zweet- en speekselresistent is
- Wil je toch houten speelgoed met een kleurtje? Kies voor speelgoed dat geverfd is met een natuurlijke verf of was
Een ander leuk duurzaam weetje is dat je met houten speelgoed een boom een tweede leven kunt geven. Bijvoorbeeld de rubberboom. Wanneer deze ongeveer 15 jaar oud is produceert het geen rubber meer. Werden deze bomen vroeger verbrand, tegenwoordig wordt er speelgoed van gemaakt. Zo wordt voorkomen dat er jaarlijks ongeveer 600.000 hectare natuurlijk tropisch woud gekapt wordt. Ook zijn er producenten die speelgoed maken van resthout of van hout uit duurzaam beheerde bossen. Zoals de Wood Company in Rotterdam natuurlijke speeltoestellen maakt van hout uit bomen die toch al gekapt moesten worden. Geen onnodige houtkap dus voor dit prachtige speelgoed. En het ligt voor de hand maar ik zeg het toch even: houten speelgoed is biologisch afbreekbaar.
Houten speelgoed stimuleert de motoriek
Naast alle duurzame voordelen is houten speelgoed ook nog eens goed voor de motoriek. Dat komt omdat het er in verschillende vormen en maten is. Hierdoor worden kinderen uitgedaagd om het speelgoed op verschillende manieren vast te pakken als ze ermee willen spelen. Baby’s en dreumesen kunnen met de wat grotere blokken en vormenstoof spelen, terwijl kleuters houten kralen rijgen of figuren maken met hamertje tik. Ook heeft houten speelgoed van zichzelf een natuurlijk gewicht.
Hout raakt je zintuigen
Dit in tegenstelling tot plastic speelgoed wat totaal geen informatie geeft over wat je nu eigenlijk in je hand hebt. De grote stukken zijn net zo zwaar als de kleine. Speelgoed met wat gewicht leer het kind iets over zwaar en licht en dat komt de oog-hand coördinatie ten goede. Het voelt voor veel kinderen prettiger aan omdat ze echt iets in handen hebben. Een houten loopkar bijvoorbeeld moet je echt duwen. Voor kinderen die problemen hebben met sensorische integratie kan wat zwaarder speelgoed helpen om hun bewegingen en handelingen beter te voelen wat de ontwikkeling ten goede komt.
Kinderen kunnen erop los fantaseren
Veel houten speelgoed heeft een open einde. Het kan meerdere dingen tegelijk zijn. Een houten autootje kan bijvoorbeeld ambulance, politiewagen, brandweer, taxi of raceauto zijn. Met houten blokken kun je dierentuinen, gebouwen, eilanden, huizen en parkeerplaatsen maken. Het stimuleert de fantasie, de creativiteit en daagt kinderen uit. Blokken en kapla bijvoorbeeld stimuleren de motoriek en het ruimtelijk inzicht. Want hoe zorg je dat die toren goed blijft staan? Kun je er ook een kasteel van bouwen? En hoe bouw je met kapla een stevig gebouw tot aan het plafond?
Je kunt er ook heel lang mee spelen. Want maakt je dreumes torentjes van de houten blokken, peuters en kleuters gebruiken het bij fantasiespel of maken er nog ingewikkelder bouwwerken mee. Of je verzint er zelf iets nieuws bij. Zo tekende en timmerde mijn zoon bij zijn treinbaan op een gegeven moment zelf houten verkeersborden. Ook favoriet was het combineren van verschillend houten speelgoed. De treinbaan kreeg een brug van kapla en hij combineerde diverse soorten houten blokken met zijn knikkerbaan. Maar ook met een houten keuken, inclusief houten groente en fruit spelen kinderen vaak jarenlang.
Prettig speelgoed voor de zintuigen
In tegenstelling tot plastic neemt hout de temperatuur van je hand aan en voelt hierdoor warm. En het ruikt ook nog eens erg lekker. Dat is natuurlijk erg fijn voor de zintuigen. Een ander groot pluspunt is dat houten speelgoed kinderen niet afleidt. Al die lichtjes en geluidjes in plastic speelgoed beïnvloeden het spel en de fantasie. Ze raken van al dat geflikker en lawaai soms zelfs overprikkeld – en anders hun ouders wel.
Hout geeft geen overprikkeling
Veel ouders halen uiteindelijk de batterijen eruit en dat snap ik helemaal. Kinderen hebben door al die afleiding minder invloed op het verloop van het spel en ze raken ervan uit hun eigen verhaal. Terwijl met houten speelgoed je eerst een sirene na kunt doen, daarna de botsing waarna het ook ineens een raket kan worden. Niets staat vast. The only limit is your imagination!
Verder lezen?
Dit is een goede gids (met tips voor kinderen in de Green kids stukjes bij ieder hoofdstuk)