Straf werkt niet (zelfs nepstraf niet)

door Drees Koren

Ik had een wild idee: ik gaf mijn kind nepstraf. Lees hoe dat afliep. 

De zoon wordt groot. Dat vindt hij in elk geval, en ik eigenlijk ook. Maar als je net zeven bent, ben je niet alleen best groot, maar ook nog best klein. Dat vind ik in elk geval, maar hij niet.  

Hij lijkt te denken dat hij niet zeven, maar zeventien is. Daarom discussiëren we nu over een onderwerp waarvan ik had verwacht het pas over tien jaar te voeren: bedtijd.  

Autonomie

Luka wil buiten spelen tot het donker is. En het is hartje zomer, dus dat betekent dat hij schommelt tot bijna middernacht. Ik gun hem vrijheid en autonomie. Bovendien speelt hij op een veilige plek (de camping op Vlieland) met veel bekenden en geen verkeer, dus waarom niet?  

Nee echt: waarom niet? Ik probeer hier zo eerlijk mogelijk over te zijn. Maar kan niet meer bedenken dan redenen als: Omdat het belangrijk is om grenzen te hebben.’ ‘Omdat hij nog maar zeven is.’ ‘Omdat anderen het misschien gek vinden dat hij zo lang buiten mag.’ ‘Omdat anderen zich misschien verantwoordelijk voor hem voelen, en hij ze daardoor tot last is.Het zijn drogredenen of ze hebben te maken met mijn eigen onzekerheid.  

Meer lezen over autonoom, vrij en heerlijk opvoeden? Pak zomereditie Wild erbij. 

Luka en ik maken afspraken. Omdat hij nog geen klok kan kijken, spreken we af dat hij naar de tent komt als de boot toetert, als de lantarenpalen aan gaan en uiteindelijk zelfs als hij de eerste ster ziet. Welke afspraak ik ook maak, hij houdt zich er niet aan. Omdat het te hard regent om zich uit de tent van zijn vriendje te wagen. Omdat hij te moe is om over de duinen van het strand af te komen en aan ons te vragen of hij nog even bij het kampvuur mag blijven. Omdat hij nog maar zeven is. 

Terwijl hij oefent met afspraken nakomen, oefen ik met zuiver communiceren. Ik voel mij niet serieus genomen’, probeer ik. Alsof je me niet belangrijk vindt.’ ‘Klopt’, zegt de net-geen-kleuter-meer tot mijn verbazing. Ik vind onze afspraken in elk geval niet belangrijk, want ik kan het heus zelf wel. 

Toch probeer ik het weer. Kom dan in elk geval even overleggen als je de boot om half negen hoort toeteren’, druk ik hem op het hart. Dat zal hij doen.  

Hij doet het niet. Wanhopig zoek ik naar een andere methode. Schreeuwen? Slaan? Andere ouders zouden nu straf geven’, begin ik. Wat is dat, straf?’ ‘Dat betekent dat je morgen extra vroeg naar bed moet, of dat je iets niet mag.’ ‘Oké, geef me dan maar straf’, besluit hij sportief.  

Ik verzin een nepstraf

Ik hou niet van straf. Het maakt de kloof tussen moeder en zoon alleen maar groter, zorgt voor meer onbegrip en boosheid. Liever wil ik dichter bij Luka komen. Verbinding. Daarom besluit ik de volgende ochtend om hem een nepstraf te geven: Voor straf ga ik je vandaag extra lang voorlezen uit Ronja de Roversdochter, terwijl jij in mijn armen ligt.Hij is gék op dat boek, en op voorlezen.  

Het is even stil. Ik wacht op zijn triomfantelijke lach.   

Maar wat gebeurt er? Luka is razend. Hij begint te schreeuwen. Nee! Niet voorlezen! Geen Ronja!Hij wordt rood en begint te huilen. Heel hard. 

Mijn zoon reageert exact zoals een kind reageert op zijn straf. Zoals je hoort te reageren als je op de gang gezet wordt, als je strafregels moet schrijven of met blote voeten naar bed moet. Waarschijnlijk was hij zelfs woest geworden als ik hem voor straf een ijsje had gegeven.  

We hebben Ronja de Roversdochter gelezen. Wel een uur lang. Het was heerlijk en daarna voelden we ons helemaal verbonden.  

Heeft hij er iets van geleerd? Mwah. Ik wel: dat ik nooit meer straf geef, zelfs geen nepstraf. En dat hij best zelf kan bepalen hoe laat hij naar bed gaat.  

3 lessen over hoe kinderen leren

fotografie Jana Boekholt

Boekentips

Word lid

In onze fijne online community verbind je met gelijkgestemden

Verder lezen

Eerlijk over Sinterklaas (over het geheim)

Eerlijk over Sinterklaas (over het geheim)

De pepernoten liggen al sinds september in de winkel en de discussie over Piet is de hele zomer actueel geweest. Maar in november is het pas echt zo ver. Dan komt hij, dan komt hij, die lieve goede Sint. Op televisie natuurlijk, maar ook op scholen,...

Kwaad worden op je kind – normaal en naar

Kwaad worden op je kind – normaal en naar

Je bent woedend. Woest, laaiend. Zie dan maar eens een verstandige, kalme ouder te blijven. Hoe zorg je dat je in verbinding met jezelf en je kind blijft?  We weten heus hoe het hoort en we vinden onze kinderen de liefste van de wereld, maar soms neemt ons...

Interview Het kind in jezelf: Jobbeke de Jong

Interview Het kind in jezelf: Jobbeke de Jong

Jobbeke de Jong is systemisch organisatieadviseur en (team)coach. Ze groeide op in Bergen op Zoom, Nieuw-Zeeland en Rosmalen. Van de drie kinderen die haar ouders kregen is zij de eerste. Tegenwoordig woont ze in Bussum met haar man, twee dochters en een zoon. Andries...

Kinderen als serieuze gesprekspartners: zo deed Korczak dat

Kinderen als serieuze gesprekspartners: zo deed Korczak dat

De Poolse kinderarts Janusz Korczak (1878-1942) leidde begin 20e eeuw een weeshuis in Warschau. Hij ontwikkelde een methode waarin wederzijds respect de basis was, nadat hij gemerkt had dat straffen en een autoritaire houding weinig effect hadden. Korczak...

Krijsend naar de kinderopvang – kan dat anders?

Krijsend naar de kinderopvang – kan dat anders?

Het was een hele lange tijd geleden dat Simon grote weerstand had om naar het kinderdagverblijf te gaan. Hij heeft wel wat vaker gesputterd, maar dat verdwijnt als hij z’n vriendjes ziet. Deze ochtend wilde hij écht niet. Hij liet zich op de grond vallen, huilen en...

Minder opvoeden maakt het leuker

Minder opvoeden maakt het leuker

Alles wat je kind nodig heeft, is liefde. Zo simpel is het eigenlijk. Met je baby in je buik of in je armen, voel je vaak heel goed zelf waar het om gaat. Maar gaandeweg gebeurt er iets geks: er schuift een flinke brok ‘opvoeding’ tussen je kind en jou. Het sluipt...

LEES GRATIS HET INTERVIEW MET ALFIE KOHN

Het interview met de grondlegger van het onvoorwaardelijk opvoeden in je mailbox? Je ontvangt meteen ook de Kiindnieuwsbrief vol inspiratie (uitschrijven mag).

Het is gelukt, we gaan een mail naar je typen! (check ook je spamfolder)

0