Kinderen hebben geen recht op een smartphone, maar op aandacht van hun ouders. Dat is wat te eenvoudig gesteld natuurlijk, het ligt genuanceerd. En een smartphoneloos kind is geen garantie op een aandachtige ouder. Maar hoezo hebben we bedacht dat (jonge) kinderen een smartphone zouden moeten (mogen) hebben?
Schrijver van Generatie angststoornis, Jonathan Haidt, adviseert zo lang mogelijk te wachten, of in ieder geval tot ze 14 zijn. Orthopedagoog en universitair docent Helen Vossen vindt je kind pas op 14-jarige leeftijd een smartphone geven te laat, omdat kinderen dan volop in de puberteit zijn. Ze zegt dat tieners dan meer gericht zijn op leeftijdgenoten dan op hun ouders en stelt dat de eerste smartphone bij 10, 11 jaar een goed idee is. “Want op dat moment kun je als ouder je kind nog stap voor stap wijs maken in de wereld van sociale media.”
Gastauteur Danielle Batist (zie foto) is mede-initatiefnemer van Smartphonevrijopgroeien.nl, dat ouders oproept het gesprek met andere ouders te openen. Niet vlak voordat je kind in de brugklas zit, maar juist al in de onderbouw, ruim voordat de eerste smartphones in de klas verschijnen. Via appgroepen zijn inmiddels vele ouders actief bezig de huidige norm te bevragen. Danielle plaatste onderstaande tekst kort na de lancering van Smartphonevrijopgroeien.nl op haar LinkedInpagina.
“Ik dacht dat ik de enige was”. Verreweg de meest gehoorde uitspraak om mij heen in de afgelopen 36 uur. En het was ook precies mijn motivatie, toen ik een paar weken geleden besloot dat Smartphonevrij Opgroeien er moest komen.
Mijn dochters zijn 6 en 8, en de eerste smartphones op school en sportclubjes zijn een feit. Van de vraag “Wanneer krijg ik er eentje, mama?” kreeg ik een knoop in mijn maag. De norm leek met het jaar vroeger te worden. 59% van de Nederlandse kinderen van 7 of 8 jaar heeft een telefoon. Rond 11 jaar is dat 90% en aan het einde van de basisschool (bijna) iedereen (2021 Monitor Mediawijsheid).
Het deed me beseffen dat ik helemaal niet voelde dat ik een keus had. Als ouders zijn we in een onmogelijke positie geplaatst: óf we geven onze kinderen 24-7 toegang tot het internet in hun broekzak, óf we sluiten hen buiten van vriendjes. Niemand wil dat zijn kind buiten de boot valt. En niemand wil dat zijn kind slachtoffer wordt van online pesten, shockerende of schadelijke content door algoritmes gevoed krijgt, of in appruzies belandt.
Als ouders zijn we in een onmogelijke positie geplaatst
Door mijn eigen haat-liefde verhouding met mijn smartphone wist ik ook dat onze meiden, zodra we hen een eigen exemplaar zou geven, een aanzienlijk deel van hun kindertijd oneindig scrollend door zouden brengen. Vrij spelen met zo’n duur apparaat in je zak leek me ook niet praktisch.
En toen werd Smartphone Free Childhood gelanceerd in het Verenigd Koninkrijk. Een groep van meer dan 100.0000 ouders die zei: het kan ook anders. Als we samen afspreken om er dit schooljaar nog geen te kopen, dan is ons kind niet meer de enige.
In Ierland sprak een heel dorp af om het geven van smartphones uit te stellen. Een jaar later vinden ouders, leerkrachten én kinderen het een succes.
Een klein groepje ouders in Nederland stak de koppen bij elkaar. Na een paar weken keihard bouwen, gingen we maandag aan het einde van de dag live op smartphonevrijopgroeien.nl. En hoe!
Een artikel in NRC, een item in Nieuwsuur, NOS Radio 1 Journaal en een Pointer aflevering. Als kers op de taart zat ik in het Jeugdjournaal (wat met name mijn oudste dochter geweldig vond. En wat meteen ook een mooi gesprek opleverde over alternatieven, zoals de good old Nokia. Ze had geen idee wat dat was, en dat je ook met andere apparaten dan een smartphone of laptop kunt bellen en berichtjes sturen).
Vrij spelen met zo’n duur apparaat in je zak leek me ook niet praktisch.
Bizar om na ruim 2 decennia in de journalistiek aan de andere kant van de microfoon te zitten. Maar het hielp: kort nadat het eerste stuk online stond, stroomden de aanmeldingen binnen.
‘There is no power for change greater than a community discovering what it cares about’, schreef Amerikaanse auteur Margaret J. Wheatley. Die quote is bij veel werkprojecten mijn inspiratie geweest. Vandaag voelt hij meer raak dan ooit.
Wil je aansluiten bij jouw lokale WhatsApp groep of meelezen en -praten op het Discord community kanaal van het Nederlandse ouderinitiatief Smartphonevrij Opgroeien? Meld je hier.
Gonnie Liebregts is een van de ouders die lokaal betrokken is binnen dit ouderinitiatief. Zij maakte deze geweldige poster die overal geprint en gedeeld mag worden. Hier vind je de pdf.
Verder kletsen over (wel of geen) smartphones met gelijkgestemde ouders kan ook in de Kiindspeeltuin, word lid!
